वैदेशिक रोजगार बोर्डमा सदस्य मनोनित प्रकरण
काठमाडौं– वैदेशिक रोजगार बोर्डको विज्ञ सदस्यमा विवादस्पद व्यक्तिलाई नियुक्ती गरिएको भन्दै उनलाइ फिर्ता बोलाउन श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री रामेश्वर यादवलाई आफ्नै पार्टीनिकट वैदेशिक रोजगार व्यवसायीले दबाब दिएका छन् ।
गत आइतबार मन्त्री यादवले बोर्डमा विज्ञका रूपमा नेपाल स्वास्थ्य व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष कैलाश खड्कालाई नियुक्त गरेपछि पार्टीनिकट प्रगतिशिल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी मञ्चले बिहीबार विज्ञप्तिमार्फत नियुक्ति फिर्ता लिन दबाब दिएको हो ।
महासंघका अध्यक्ष खड्कामाथि मलेसिया जाने श्रमिकको स्वास्थ्य परीक्षणमा बायोमिट्रिक परीक्षणको नाममा सिन्डिकेट खडा गरेर श्रमिकमाथि आर्थिक भार पारेको आरोप लागेको छ । साथै, प्रहरीले केही समयअघि त्यही मुद्धामा ‘फरार सूची’ मा उनको नाम राखेको थियो । पछि अदालतबाट उनले सफाइ पाए । अदालतबाट सफाइ पाएस“गै बोर्डको विज्ञ सदस्यमा नियुक्त गरेर मन्त्रीले किन पुरस्कृत गरेको भन्दै सत्तानिकट व्यवसायीहरू विरोधमा उत्रिएका छन् ।
बिहीबार मञ्चले विज्ञप्ति जारी गर्दै श्रमिकको चरम आर्थिक शोषण गर्ने मतियारलाई वैदेशिक रोजगार ऐन, ०६४ को १ (ठ) विपरीत मन्त्री यादवले गरेको नियुक्ती तत्काल नसचिएमा प्रतिरोधमा उत्रने भनिएको छ । मञ्चका संयोजक रामप्रसाद भन्तना तथा सह–संयोजक राजेन्द्र्र भण्डारीले विज्ञप्ति जारी गर्दै मन्त्रीले चरम आर्थिक शोषण गर्ने कार्यका मुख्य मतियारलाई बोर्डमा विज्ञ सदस्यका रूपमा मनोनित गरकोप्रति घोरभत्र्सना गरेका छन् । विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘विशेषगरी मलेसिया रोजगारीमा जाने श्रमिकहरूको स्वास्थ्य परीक्षणमा सिन्डिकेट खडा गरी चरम आर्थिक शोषण गर्ने कार्यका मुख्य मतियारको मनोनयनप्रति मञ्च घोर भत्र्सना गर्दछ ।’
मन्त्री यादवले उक्त निर्णय तत्काल नसच्याएको खण्डमा मञ्चले सो निर्णयको प्रतिरोधका लागि कडा कदम चाल्ने मञ्चका संयोजक भन्तनाले बताएका छन् । ‘बोर्डको सदस्यमा विज्ञ मान्छे चयनमा मन्त्रीज्यू चुक्नुभएको छ । आखिर के कारणले विवादस्पद र फरार सूचीमा रहेका व्यक्तिलाई अकस्मात् विज्ञ भनेर बोर्डमा राखियो । त्यसैले यसका पछाडि अनेकन् प्रश्न उब्जिएका छन्,’ उनले भने, ‘बोर्डमा वैदेशिक रोजगार क्षेत्रको विज्ञताको खाँचो हो तर, यहाँ स्वास्थ्य क्षेत्रको व्यक्तिलाई विज्ञ भनेर मनोनित गर्नु रहस्यमय छ ।’ तसर्थ, मन्त्री यादवले नियुक्तीको निर्णय तत्काल सच्याउनुपर्ने उनले पुनः बताए ।
आइतबार श्रममन्त्री यादवले वैदेशिक रोजगार बोर्डमा रिक्त रहेको सदस्यमा महासंघका अध्यक्ष खड्कालाई विज्ञका रूपमा र वैदेशिक रोजगार व्यवसायी हेमबहादुर गुरुङलाई तालिम प्रदायकका तर्फबाट नियुक्त गरेका थिए । तर, विवादस्पद व्यक्तिलाई बोर्डमा नियुक्ती गरिएको भन्ने चौतर्फी विरोध भएपछि व्यवसायी गुरुङले भने बोर्डको जिम्मेवारीमा बस्न असमर्थ रहेको भन्दै मन्त्री यादवलाई पत्राचार गरेका थिए ।
नेकपानिकट वैदेशिक रोजगार एकता समाजका अध्यक्ष हरिबहादुर पाण्डेले मन्त्री यादवले गरेको निर्णयप्रति घोर आपत्ति जनाएका छन् । ‘के उहाँभन्दा विज्ञ मान्छे यो क्षेत्रमा कोही छैनन् ? जस्ले हिजो श्रमिकको हितविपरीत काम गरे उसैलाई विज्ञ भनेर पुरस्कृत गर्नुको कारण के हो ?’ उनले भने । साथै, मन्त्री यादवले तत्काल आफ्नो निर्णय सच्याउन उनले माग गरे ।
त्यस्तै, नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका पूर्वअध्यक्ष बलबहादुर तामाङले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमार्फत बोर्डको विज्ञ सदस्य खड्कालगायतको मनोनयनको खुलेरै विरोध गरेका छन् । तत्कालीन श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री गोकर्ण विष्टले कारबाही गरेका व्यक्तिलाई वर्तमान मन्त्री यादवले बोर्डको विज्ञ सदस्य बनाउनुलाई उनले ‘आश्चर्यजनक’ भनेका छन् । उनले प्रश्न गरेका छन्, ‘बोर्ड सदस्य हुने योग्यता सिन्डिकेटधारी संस्था खोल्ने वा धनाढ्य हुनुपर्ने हो ।’
बोर्डको विज्ञ सदस्यका रूपमा विवादस्पद व्यक्तिलाई नियुक्त गर्नुको रहस्य के हो ? भन्ने प्रश्नमा वैदेशिक रोजगार विज्ञ डा.गणेश गुरुङ बोर्ड पैसा कमाउने थलो भएको आरोप लगाउ“छन् । ‘बोर्डमा पैसा देखेर नै तँछाड मछाड गर्दै त्यस्ता व्यक्तिहरू पुगेका छन् । र, त्यस्ता व्यक्तिलाई नियुक्त गर्ने व्यक्ति पनि त्यही खालको भएकाले यस्तो देखिएको हो,’ उनले भने, ‘बोर्डको वैदेशिक रोजगारतर्फ खाली खाडी मुलुक मात्र नभएर अन्य नयाँ नयाँ गन्तव्यको खोजी गर्ने र कामदारसँग सधैँ निकटमा रहने व्यक्तिलाई विज्ञमा नियुक्ती गर्ने हो ।’
डा. गुरुङका अनुसार अहिले यो नियुक्ती प्रकरण ‘मामाको धनमा फुपूको श्राद्ध’ भनेजस्तो देखिएको छ । बोर्डमा विवादस्पद व्यक्तिलाई विज्ञ सदस्यमा नियुक्ती गर्नुको अर्थ बोर्डमा विदेशमा जा“दा कामदारले बुझाएको ५ अर्ब २५ करोड हिनामिना गर्नकै लागि नियुक्ती गरिएको उनले आरोप लगाए ।
