काठमाडौं– सरकारले ‘श्रम संसार‘ नामको पोर्टल सञ्चालनमा ल्याएको छ । १३६औं अन्तर्राष्ट्रिय मजदुर दिवसको अवसर पारेर उक्त पोर्टल सञ्चालनमा ल्याएको हो । श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले निर्माण गरेको पोर्टलको बिहीबार प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले ‘भर्चुअल’ माध्यमबाट शुभारम्भ गरे ।
उक्त पोर्टल सञ्चालनमा आएसँगै अब सरकारी, निजी क्षेत्रलाई कर्मचारी खोज्न र नागरिकलाई रोजगार पाउन सहज हुने मन्त्रालयको भनाइ छ । प्रधानमन्त्री ओलीले यो पोर्टलले रोजगारीमा आबद्ध हुन सहजीकरण गर्नुका साथै रोजगारदाताको नियमन र नागरिकमा श्रमको सम्मान गर्ने बानीको विकास हुने बताए ।
अब रोजगारदातालाई पनि योग्य जनशक्ति पाउन सहज हुने उनको भनाइ थियो । यसले श्रमिक, रोजगारदाता र रोजगार सेवाबीचको दूरी हटाउने विश्वास व्यक्त गरे । ‘जब सीपमूलक जनशक्ति रोजगारीमा जोडिन्छ, समृद्ध नेपाल त्यतिबेला सम्भव हुन्छ । सुखी नेपाली त्यतिबेला सम्भव हुन्छ,’ प्रधानमन्त्री ओलीले भने ।
श्रममन्त्री शरतसिंह भण्डारीले यो पोर्टलले रोजगारदाता, तालिम प्रदायक संस्थादेखि रोजगारकर्तालाई जोडेको बताए । पोर्टल बनाएर सरकारको काम सकिएको नभइ सुरु भएको उनको भनाइ छ । ‘मुलुकमा रोजगार छैन, त्यही भएर वैदेशिक रोजगारीमा जानुपर्ने बाध्यता छ । यहाँ भएका रोजगारी हुनेखानेले मात्र पाउँछन् भन्ने भाष्य चिर्न यो पोर्टलले सहयोग गर्छ,’ उनले भने ।
अब क्षमता छ भने जागिर पाउन कसैको ढोकामा कुर्न नपर्ने उनको दाबी रह्यो । हरेक वर्ष चार–पाँच लाख जनशक्ति श्रमबजारमा आउने तर सीप नभएका कारण रोजगारी नपाउने स्थिति रहेकाले आन्तरिक रोजगार दशकले नागरिकलाई सीपयुक्त बनाउँदै लैजाने मन्त्री भण्डारीले बताए । सीप प्रयोग गर्नुपर्ने क्षेत्रमा
के हो श्रम संसार पोर्टल ?
यो श्रम बजारसम्बन्धी सूचना प्रणाली श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले निर्माण गरेको आधिकारिक सूचना प्रवाह गर्ने सामाजिक सञ्जाल हो । मन्त्रालयका अनुसार श्रम संसार राष्ट्रिय श्रमबजारमा रहेका रोजगारी, तालिम तथा उद्यमशीलताका अवसरको सूचना सहजै उपलब्ध गराउने उद्देश्यका साथ निर्माण गरिएको एक सूचना प्रणाली हो ।
यस प्रणालीमा तीनै तहका सरकार, रोजगार खोजकर्ता, रोजगारदाता, तालिम प्रदायक, स्वरोजगार, तथा श्रमबजारका अन्य सरोकार भएका निकायसमेत आबद्ध रहने भएकाले श्रमबजारसँग सम्बन्धित सम्पूर्ण सूचना तथा जानकारी प्राप्त गर्न सकिने छ ।
यस पोर्टल संघ तथा प्रदेश सरकारको समन्वयमा हरेक स्थानीय तहमा रहेका रोजगार सेवा केन्द्रमार्फत सञ्चालन हुने छ । यसको प्रयोगले देशभर रहेका रोजगारीका अवसरबारे जानकारी लिइ सहजै आवेदन दिन सकिने मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ । सीपमूलक तालिमबारे जानकारी लिन तथा सजिलै आवेदन दिन सकिने र स्वरोजगारसमेतले यस पोर्टलमार्फत आफ्नो सीपको विज्ञापन गर्न सक्छन् ।
पोर्टलमा निःशुल्क दर्ता तथा सञ्चालन गर्न सकिन्छ । श्रमबजार सम्बन्धित नीति, नियम तथा जानकारी पोर्टलमा उपलब्ध हुने छ । मन्त्रालयले यसको सहज पहुँचका लागि यही वैशाखभित्र ‘आइओएस’ र ‘एन्ड्रोइड’ दुवैमा उपलब्ध मोबाइल एप्स्को सुरुआत गर्ने जनाएको छ ।पोर्टल सञ्चालन, अन्तरतह समन्वय तथा निजी क्षेत्रको आबद्धता सुनिश्चित गर्न आवश्यक नीतिगत तथा संस्थागत प्रबन्ध मिलाउने विषयमा भएका आगामी योजनाबारे पनि मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ । यसअघि सन् २०२३ मा कोशी प्रदेशमा विकास गरी प्रारम्भिकरूपमा विराटनगर, इटहरी र दुहबी नगरपालिकामा परीक्षण गरिएको थियो ।
छोटो समयमा उल्लेखनीय सफलता हासिल गरेको भन्दै कोशी प्रदेशका १३७ वटै स्थानीय तह यस प्रणालीमा आबद्ध भएका थिए । देशभरका ७५३ वटै स्थानीय तहलाई श्रमसंसार पोर्टमा समेट्न मन्त्री भण्डारीको अग्रसरतामा प्राविधिक समितिले काम गरेको थियो ।
