काठमाडौं– वैदेशिक रोजगारीका लागि आकर्षक गन्तव्य रहेको दक्षिण कोरियाले रोजगार अनुमति प्रणाली (इपिएस) भाषा परीक्षा सञ्चालनमा अवरोध सिर्जना भए थुप्रै नेपाली युवाले रोजगारीको अवसर गुमाउन सक्ने चेतावनी दिएको छ । केही दिनअघि इपिएस भाषा परीक्षा उत्तीर्ण गरी रोजगारीका लागि रोस्टरमा रहेका ‘कोरिया रिटर्नी’हरूले आफूहरूलाई कोरिया नपठाए इपिएस भाषा परीक्षा रोक्ने चेतावनी दिएसँगै कोरिया सरकारले यस्तो चेतावनी दिएको हो ।
ह्युमन रिसोर्स डिपार्टमेन्ट कोरिया (एचआरडिके) अन्तर्गत इपिएस सेन्टर नेपालका प्रमुख किम उन दकले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै इपिएस लागू गरेका सबै १६ वटै मुलुकका लागि एउटै नियम रहेको भन्दै नेपालका लागिमात्रै विशेष व्यवस्था हुन नसक्ने उल्लेख गरेका छन् । उनले रिटर्नीहरूको विरोधका कारण परीक्षा र कोरिया प्रवेशमा असर परे परीक्षा तयारी गर्दै गरेका धेरै युवाले अवसर गुमाउने चेतावनी दिएका छन् ।
कोरियाली रोजगारदाताले पारिश्रमिक दिने भएकोले विदेशी श्रमिक छनोट गर्दा उनीहरुको राय सबैभन्दा महŒवपूर्ण हुने भन्दै जबरजस्ती रिटर्नीहरुलाई छनोट गर्न लगाउन नसकिने किमले प्रस्ट पारेका छन् । ‘रोस्टरमा भएका श्रमिकहरु नसकुञ्जेल परीक्षा स्थगित गराएर सायद केही रिटर्नीहरु कोरिया जान पाए पनि रोजगारदाताले चाहेको श्रमिक रोस्टरमा नभए अरु राष्ट्रबाट श्रमिक छनोट गर्न सक्छन् भन्ने विषयलाई ध्यानमा राख्नुपर्छ,’ उनले विज्ञप्तिमा उल्लेख गरेका छन् ।
रिटर्नीहरुले दाबी गरेजस्तो सत्यता नभएका विषयहरु धेरै रहेको भन्दै उनले मार्चमा रिटर्नीहरुको प्रतिनिधिहरुलाई भेट्दा रिटर्नीहरुलाई रोस्टरमा नराखेको, रोजगारस्थलमा सिफारिस नगरेको दाबी गरे पनि यसको सत्यतथ्य जाँच गर्दा गत वर्ष उत्तीर्ण भएकाहरु सबै रोस्टरमा चढिसकेको र रिटर्नीको सिफारिस दर लगभग २७ प्रतिशत जति रहेको पाइएको उल्लेख गरेका छन् । ‘रोजगारदातालाई आवश्यक संख्याभन्दा तीन गुणा बढी सिफारिस गरिने भएकोले रिटर्नीभन्दा नयाँ श्रमिकहरुलाई काममा लिन रुचाइएकोले साँच्चैको रोजगारी पाएका रिटर्नीको संख्या निकै कम देखिएको छ,’ किमले भनेका छन् ।
रिटर्नीहरुको तुलनामा नयाँ परीक्षा उत्तीर्ण भएकाहरुको रोजगारी दर नेपालमा मात्र नभई १६ वटै राष्ट्रमा साझा रूपमै न्यून रहेको किमले जनाएका छन् ।हाल नेपालमा परीक्षा पारदर्शी हुनुका साथै कोरियामा जाने नेपाली श्रमिकको संख्या ठूलो भएकाले १६ राष्ट्रमध्ये उत्कृष्ट उदाहरण बनेको किमको भनाइ छ । सन् २०२३ जुलाई १९ सम्म १४ हजार ३५९ जना नेपाली श्रमिक कोरिया प्रवेश गरिसकेको जनाउँदै जसमा नयाँ १० हजार ११४ जना र चार हजार २४५ जना प्रतिबद्ध श्रमिक रहेको बताइएको छ ।
सन् २०२२ मा १४ हजार ४९५ जना नेपाली कोरिया प्रवेश गरेका उल्लेख गर्दै इपिएस प्रणाली लागू भएका मुलुकमध्ये कोरिया प्रवेश गर्ने सबैभन्दा बढी नेपाली श्रमिक रहेको पनि विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ । सन् २०२३ मा इपिएस लागू गरिएका सबै मुलुकबाट एक लाख १० हजार श्रमिक भित्र्याउने कोरियाको योजना छ । किमले पछिल्लो समयमा इपिएससम्बन्धी सत्य तथ्यभन्दा फरक विषयवस्तुहरु आएकोले त्यसको यथार्थ जानकारी दिन पनि विज्ञप्ति जारी गर्नुपरेको उल्लेख गरेका छन् ।
