काठमाडौं– वैदेशिक रोजगार विभागले मौसमी कामदारको रुपमा दक्षिण कोरियालगायतका मुलुकमा पठाइदिने भन्दै ठगी गर्ने क्रम बढेको भन्दै सचेत गराएको छ । पछिल्लो समय विभिन्न माध्यमबाट भ्रामक सूचना निकालेर मौसमी कामदारमा विशेषगरी कोरिया पठाइदिने भन्दै ठगी गरेको जानकारी तथा उजुरी बढेको विभागले उल्लेख गरेको छ ।
विभागले सोमबार एक सूचना जारी गर्दै मौसमी कामदारहरुलाई कोरियालगायतका मुलुकमा कसैले प्रलोभन वा भ्रममा पारी ठगी गर्न सक्ने हुँदा त्यसबाट बच्नसमेत आग्रह गरेको छ । हालसम्म मौसमी कामदार पठाउने अनुमतिका लागि वैदेशिक रोजगार विभाग र सम्बन्धित मुलुकमा रहेको नेपाली नियोगमा कसैले पनि कागजात पेस नगरेको विभागले प्रस्ट पारेको छ । सरकारले यसका लागि सम्बन्धित मुलुकमा रहेको नेपाली दूतावासले स्वीकृति दिनुपर्ने र विभागलाई जानकारी हुने व्यवस्था गरेको छ । यसरी दुई देशबीच हुने सम्झौताअनुसार मौसमी कामका लागि जाने कामदारले कुनै शुल्क तिर्नु नपर्ने विभागले जनाएको छ । अतः ‘मौसमी कामदार व्यवस्थापन निर्देशिका, २०७९’ को दफा ४ अनुसार विदेश जाने कामदारले कुनै पनि शुल्क तिर्नु÷बुझाउनु नपर्ने व्यवस्थाको विपरीत कतिपय व्यक्तिहरुले भ्रामक सूचना फैलाइ रकम उठाउने गरेको भन्ने जानकारी प्राप्त भएको भन्दै विभागले सम्बन्धित सबैलाई भ्रममा नपर्न सूचित गरेको छ ।
‘दक्षिण कोरियालगायत कुनै पनि मुलुकमा मौसमी कामदारमा पठाइदिने भनी कुनै व्यक्ति÷संस्थाको भ्रममा नपर्न, रकम नबुझाउन र आवश्यक सत्यतथ्यका लागि स्थानीय निकायको आधिकारिक पदाधिकारी वा यस विभाग वा श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयको कल सेन्टरमा सम्पर्क गरी जानकारी लिन अनुरोध छ,’ विभागले जारी गरेको सूचनामा उल्लेख छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा छोटो अवधिका लागि मौसमी कामदारको माग बढ्न थालेपछि श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले हालसालै ‘मौसमी कामदार व्यवस्थापन निर्देशिका, २०७९’ जारी गरेको छ । सोही निर्देशिकाको अधिनमा रही मौसमी कामदार पठाउन सकिने व्यवस्था भए पनि मौसमी कामदारको उल्लेख्य माग भएका मुलुक कोरिया र बेलायतले यसअघि नै नेपालबाट कामदार नलैजाने निर्णय गरिसकेका छन् । बेलायतले स्वदेशमा नै नेपाली कामदार छनोटमा आर्थिक शोषण हुने दाबी गर्दै यस वर्ष मौसमी कामदार नलिने जनाएको छ । कोरियाले भने मौसमीरुपमा काम गर्न आएका नेपालीहरुमध्ये ८० प्रतिशत समय सकिएपछि स्वदेश नफर्किएको कारण देखाउँदै आगामी तीन वर्षका लागि मौसमी कामदार नलिने बताएको छ । यस विषयमा अहिलेसम्म सम्बन्धित मुलुकबाट कुनै आधिकारिक जानकारी प्राप्त नभएको विभागले जनाएको छ । सरकारले निर्देशिकामार्फत विदेशमा मौसमी कामदार पठाउने जिम्मा स्थानीय तहलाई सुम्पेको छ ।
यस्तै विभागले अर्को एक सूचना जारी गर्दै म्यानपावर कम्पनीहरुले वैदेशिक रोजगारसम्बन्धी गर्ने विज्ञापनहरु अनलाइनमार्फत स्वतः स्वीकृत हुने व्यवस्था गरेको जनाएको छ । विभागले इजाजतपत्र प्राप्त म्यानपावर कम्पनीले विभागबाट स्वीकृत विज्ञापन पहिलोपटक राष्ट्रिय दैनिक पत्रिकामा अनिवार्य प्रकाशन गर्नुपर्ने उल्लेख गरेको छ । त्यसपछि दोस्रोपटक छापिने विज्ञापनलाई संस्थाहरुले आफ्नै वेबसाइटमा प्रकाशन गरी विभागलाई जानकारी दिनुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ । साथै, विज्ञापन सम्बन्धमा विभागबाट नियमितरुपमा अनुगमन हुने र सोबमोजिम भए गरेको नपाइएमा कानुनबमोजिम कारबाही हुने चेतावनीसमेत दिइएको छ ।
