काठमाडौं– वैदेशिक रोजगार क्षेत्रलाई मर्यादित बनाउनुपर्नेमा सरोकारवालाले जोड दिएका छन् । मुलुकको आर्थिक मेरूदण्डको रूपमा रहेको यो क्षेत्रलाई सम्मानित पेसा बनाउनुपर्ने उनीहरूको भनाइ छ । सोमबार नेकपा एमालेनिकट प्रगतिशील वैदेशिक रोजगार व्यवसायी मञ्च नेपालको पाँचौं अधिवेशनको उद्घाटनसत्रमा बोल्ने वक्ताहरूले यस्तो बताएका हुन् ।
एमालेका केन्द्रीय सदस्य तथा जनसंगठन समन्वय संयन्त्रका सहसंयोजक रचना खड्काले मुलुकको अर्थतन्त्रमा रेमिट्यान्सको भूमिका महत्वपूर्ण रहेको बताइन् । ‘वैदेशिक रोजगारको क्षेत्र पुरानो हो, पहिलो विश्वयुद्धको समयमा लडाइँमा गएका लाहुरेबाट आएको पैसाले राणा शासन अन्त्य गर्नमा मदत पुर्याएको थियो । अहिले गाउँघरमा खरका छाना परिवर्तन गर्न रेमिट्यान्सले सहयोग पुर्याएको छ,’ उनले भनिन् । वैदेशिक रोजगारीमा भएका एक/दुई वटा नकारात्मक कुराको चर्चा धेरै हुँदा सकारात्मक पक्ष ओझेलमा परेको उनले बताइन् । विदेश गएको व्यक्तिले पुँजीसँगै सीप र श्रम गर्ने बानीसमेत साथमा लिएर आउने उनको भनाइ थियो ।
नेपाल राष्ट्रिय उद्योग व्यवसाय महासंघका अध्यक्ष एलपी साँवाले वैदेशिक रोजगारीको क्षेत्रमा विगतदेखि रहेको समस्या आजसम्म पनि उस्तै रहेको बताए । ‘१६ वर्ष पहिले म वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघको नेतृत्वमा हुँदा देखिएका समस्या अहिले पनि रहेको छ, यसमा अझै सुधार आउन नसकेको अवस्था छ,’ उनले भने । व्यवसायीले हरेक पल गलत गर्दिनँ र धेरै तलब पाइने ठाउँमा श्रमिक पठाउँछु भन्ने भावना राखेर काम गर्नुपर्ने उनको सुझाव थियो ।
उद्योग व्यवसाय विशेष जिल्ला कमिटीका अध्यक्ष चन्द्र रिजालले राज्य समृद्ध बनाउनका लागि सबै क्षेत्रमा सुधारको आवश्यकता रहेको बताए । श्रमलाई सम्मान नगरी समृद्धि हासिल गर्न सम्भव नहुने उनको भनाइ छ । मञ्चका संस्थापक अध्यक्ष सरोजकुमार पोखरेलले राजनीतिक आस्थाभन्दा माथि उठेर व्यवसायीका लागि काम गर्नुपर्ने धारणा राखे ।
नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका संयोजक विमलप्रसाद ढकालले व्यवसायीको समस्या समाधानका लागि पहल भइरहेको बताए । ‘मलाई निर्वाचन गर्ने जिम्मेवारी दिइएको हो, यो विषयमा म जानकार छु, र समयमै निर्वाचन हुन्छ,’ ढकालले भने । संघका पूर्वअध्यक्ष रोहण गुरुङले राज्यबाट व्यवसायीलाई दुःख दिने कार्य भएको भन्दै विरोध जनाए । आपूmहरूले सुरूदेखि नै १० हजारमा श्रमिक पठाउन नसक्ने बताएको उल्लेख गर्दै उनले प्रहरी लगाएर हत्कडी लगाउने सरकारको काम गलत भएको टिप्पणी गरे । अर्का पूर्वअध्यक्ष प्रेम कटुवालले व्यवसायीले एक महिनाको सेवा शुल्क लिन पाउनुपर्ने बताए ।
नेपाल वैदेशिक रोजगार महिला संघकी अध्यक्ष सीता देवकोटाले देशको आर्थिक मेरूदण्डका रूपमा रहेको व्यवसायलाई मर्यादित बनाउन सरकारले ध्यान दिनुपर्ने बताइन् । अहिले कठिन अवस्थामा व्यवसाय सञ्चालन गर्नुपर्ने अवस्था रहेको भन्दै राज्यले सहजीकरण गरिदिनुपर्ने उनको धारणा थियो । नेपाल लोकतान्त्रिक वैदेशिक रोजगार व्यवसायी एसोसियसनका अध्यक्ष नरेन्द्र ढकालले समयसापेक्ष रूपमा सेवा शुल्क परिर्वतन गर्नुपर्ने बताए ।
