काठमाडौं– गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) ले तयार पारेको वैदेशिक रोजगारमा रहेका आप्रवासी श्रमिकको अवस्था सम्बन्धी श्वेतपत्र सार्वजनिक गरेको छ । एनआरएनएको सचिवालय बालुवाटारमा पत्रकार सम्मेलन गरेर आइतबार संघले श्वेतपत्र सार्वजनिक गरेको हो ।
संघका अध्यक्ष कुमार पन्त, उपाध्यक्ष्य डा.बद्री केसी र रविना थापालगायतले संयुक्त रूपमा श्वेतपत्र सार्वजनिक गरेका हुन् । श्वेतपत्र सार्वजनिक कार्यक्रममा बोल्दै अध्यक्ष पन्तले श्रमिकलाई खुसी बनाउन नसके देश धनी हुन नसक्ने बताएका छन् । स्वदेशमा रोजगारी सिर्जना गरेर देशलाई समृद्ध बनाउनु पर्ने उनले बताए । श्रम इजाजत नलिएर गएका लाखौँ श्रमिकहरू विदेशमा रहेको र उनीहरूको समस्या समाधानका लागि पनि सोच्नु पर्ने र त्यो कुरा श्वेतपत्रमा समावेश गरिएको उनको भनाइ छ । उनका अनुसार श्वेतपत्रमा स्वदेश फर्किएका युवाहरूलाई स्वरोजगार बनाउनका लागि नेपाल सरकारसमक्ष प्रस्तावसमेत राखिएको छ । बिमा गरेकाहरूको शव नेपाल आउने भए पनि अन्यको शव विदेशमा नै रोकिनु पर्ने अवस्था रहेको उनले सुनाए ।
त्यस्तै कार्यक्रममा बोल्दै संघका उपाध्यक्ष डा.केसीले श्वेतपत्रमा वैदेशिक रोजगारीका क्षेत्रमा देखिएका समस्या र समाधानका उपायहरू समावेश गरिएको बताएका छन् । उनले कोभिड–१९ को महामारीका समयमा विदेशमा रोजगारी गुमाएकाहरूलाई संघले उद्धार गरेको, विदेशमा मृत्यु भएकाहरूको तथ्यांक सार्वजनिक गरेको जानकारी दिए । उनका अनुसार अहिलेसम्म कोरोनाका कारण विदेशमा रहेका ४ सय ८६ जना नेपालीको मृत्यु भएको छ । त्यस्तै ४ लाखभन्दा बढीमा संक्रमण पुष्टि भएको उनले बताएका छन् । कोरोनाका कारण १ लाख ७० हजार जना स्वदेश फर्किएको उनको बताए । २४ प्रतिशत गाह्र्रस्थ उत्पादनमा सहयोग गरेको वैदेशिक रोजगारको क्षेत्रलाई राज्यले उपेक्षा गरेको उनको गुनासो छ ।
कार्यक्रममा वैदेशिक रोजगारीमा गएर कोरोनाका कारण समस्यामा परेकाहरूको उद्धारमा संघले गरेको कार्यहरूको विषयमा जानकारी गराइएको थियो । जसअनुसार संघले करिब २२ हजारभन्दा बढीलाई सहयोग गरेको जनाइएको छ । संघले यो बीचमा ५ सय ७० जनालाई टिकटको व्यवस्था गरेको जनाइएको छ । त्यस्तै ५ सय १ जनाको पिसिआर परीक्षण गरिएको र १ हजार २ सय जनालाई घरसम्म पुर्याउनका लागि सहयोग गरिएको बताइएको छ ।
भर्चुअल रूपमा सम्बोधन गरेका श्वेतपत्र निर्माण समितिका सदस्य डा.गणेश गुरुङले वैदेशिक रोजगारीको क्षेत्रको प्रबन्धका लागि कुनै पहल र रकमको व्यवस्था नगरिएको बताएका छन् । कुल गाह्र्रस्थ उत्पादनमा २४ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको क्षेत्रलाई सरकारी तवरबाट बेवास्ता गरेको उनले बताए । त्यस्तै संघका प्रवक्ता डि.बी. क्षत्रीले वैदेशिक रोजगारको क्षेत्रलाई सुरक्षित र मर्यादित बनाउनु पर्ने बताएका छन् । यस विषयमा सबैले भाषण मात्रै गरेको र काम कसैले पनि नगरेको उनले बताए । उनका अनुसार यो क्षेत्र भाषण गर्ने माध्यम मात्रै बनेको, तर यसको जरो पत्ता लाग्न सकेन । नेपाल सरकारले पहिले बनाएका नियम, कानुन कार्यान्वयन गराउने हो भने यो क्षेत्र मर्यादित हुने उनको भनाइ थियो ।
श्वेतपत्रमा नेपालको वर्तमान आप्रवासन स्थिति, गन्तव्य देशहरूमा नेपालीको अवस्था र उनीहरूले भोग्नु परेको समस्या, रोजगारीबाट स्वदेश फर्किएका नेपालीहरूको पुनः एकीकरणको सम्भावित उपाय, सरकारबाट गरिएको अपेक्षा र एनआरएनएको भूमिकालगायत विषयमा चित्रण गरिएको प्रवक्ता क्षत्रीद्वारा जारी गरिएको प्रेस विज्ञप्तिमा जनाइएको छ । विज्ञप्तिमा विदेशमा रहेका नेपालीको अभिभावकको जिम्मेवारी नेपाल सरकारको भएको भन्दै उनीहरूको उद्धारमा सरकारले महत्वपूर्ण भूमिका रहने बताइएको छ । कोरोनाका कारण मुख्य रूपमा मध्यपूर्वका देशहरू साउदी अरब, युएई, कुवेत, ओमान तथा मलेसियमा रहेका श्रमिक बढी मारमा परेको विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ । यी देशहरूको ९५ प्रतिशत नेपाली युवाहरू रोजगारका लागि जाने गरेको बताइएको छ ।
