काठमाडौं– अब साउदी अरबमा कार्यरत आप्रबासी कामदारहरूले मालिकको अनुमतिबिना नै रोजगारस्थल परिवर्तन गर्न पाउने भएका छन् । साउदी सरकारले काफलामा परिवर्तन गरेपछि अब त्यहाँको निजी क्षेत्रमा काम गरिरहेका मजदुरले मालिकको अनुमतिबिना नै रोजगारस्थल परिवर्तन गर्न पाउने भएका हुन् ।
साउदी सरकारले परिवर्तन गरेको काफला सिस्टम आइतबारदेखि लागू गरेको हो । साथै श्रमिकले आपूmले चाहेको बेला आºनो देश फर्कनसमेत सक्नेछन् । यसबाट रोजगारीका लागि साउदीमा रहेका नेपालीहरूले पनि लाभ लिन सक्ने बताइएको छ ।
यो सिस्टम लागू भएसँगै त्यहाँ रहेका प्रवासी श्रमिकमाथि रोजगारदाता वा कम्पनीको नियन्त्रण कम हुने बताइएको छ । साउदीले गत नोभेम्बरमा काफला सिस्टम श्रमिकमैत्री बनाउने प्रतिबद्धता जनाएको थियो । सोही प्रतिवद्धता बमोजिम आइतबारदेखि यो सिस्टम आधिकारिक रूपमा लागू गरिएको साउदी सरकाले जनाएको छ ।
काफलामा परिवर्तन गरिएसँगै यसको प्रभाव १ करोड विदेशी मजदुरमा पर्ने बताइएको छ । साउदी सरकारले यसअघि नै मजदुरको क्षमता बढाउने, काम गर्ने माहोल सुधार्ने तथा उपयुक्त बनाउने वाचा गरेको थियो । उसले आºना प्रतिवद्धताहरू पूरा गर्ने क्रममा काफलामा परिवर्तन ल्याएको पनि जनाएको छ । त्यहाँको मानव अधिकारवादी कार्यकर्ताहरूले सरकारी कदमको स्वागत गरेका छन् । तर अझै काफला सिस्टमको केही हिस्सा कायमै राखिएकाले त्यसलाई पनि पूर्णतः अन्त्य गर्न अधिकारवादीले आग्रहसमेत गरिरहेका छन् ।
निजी क्षेत्रमा काम गर्ने सबै श्रमिकको हकमा परिवर्तन काफला लागू हुने साउदी अरबको मानव संशाधन मन्त्रालयले जनाएको छ । यसअघिको काफला प्रणालीमा कुनै मजदुरले काम छाड्नु परेमा रोजगारदाताको अनुमति लिनुपर्ने व्यवस्था हरेको थियो । अब भने मजदुरले स्वेच्छाले काम गरिरहेको ठाउँ छाड्न वा बदल्न पाउनेछन् । साथै, रोजगारदाताको अनुमतिबिना नै देशसमेत छाड्न पाउने बताइएको छ ।
योसँगै निजी क्षेत्रमा काम गरिरहेका मजदुरहरू आफैँले सरकारी सेवाका लागि आवेदन दिन पनि पाउने भएका छन् । रोजगारदातासँग गरिएको सेवा सम्झौता अबदेखि अनलाइनमै राखिने पनि साउदी सरकाले जनाएको छ । त्यहाँका मानव संशाधन उपमन्त्री अब्दुल्लाह बिन नसिर अबुथुनायनले भनेका छन्, ‘हामी हाम्रो देशलाई एक आकर्षक श्रम बजार बनाउन चाहन्छौँ, साथै मजदुरका लागि काम गर्ने वातावरण थप सुधार गर्न चाहन्छौँ ।’ श्रम कानुनमा गरिएको बदलावसँगै अब भिजन २०३० का उद्धेश्य हासिल गर्न सहयोग पुग्ने साउदी सरकाको अपेक्षा रहेको छ ।
