काठमाडौं– वैदेशिक रोजगारीका लागि युरोपका विभिन्न मुलुकबाट आएका मागपत्र प्रमाणीकरणको समस्या अझै समाधान हुन सकेको छैन । सम्बन्धित मुलुक हेर्ने नेपाली राजदूतावास वा कूटनीतिक नियोगबाट समयमै मागपत्र प्रमाणीकरण हुन नसके श्रम, रोजगार तथा सामाजिक मन्त्रालयले गर्ने कार्यविधि बनाइए पनि कार्यान्वयनमा नआउँदा समस्या कायमै रहेको छ ।
मागपत्र प्रमाणीकरणका सम्बन्धमा श्रम मन्त्रालयले ‘वैदेशिक रोजगारसम्बन्धी जाँचबुझ र स्वीकृति गर्ने कार्यविधि, २०८०’ जारी गरेपछि असन्तुष्ट रहेको परराष्ट्र मन्त्रालयले आवश्यक सहयोग र समन्वय नगर्दा युरोपबाट आएको १५ हजारभन्दा बढी मागपत्र थन्किएर रहेको श्रम मन्त्रालयका एक उच्च अधिकारीले बताए ।
राजदूतावासबाट युरोपका मागपत्र प्रमाणीकरणमा ढिलाइ हुँदा रोजगारीको अवसर गुम्न थालेको भन्दै १५ दिनभित्र सम्बन्धित मुलुक हेर्ने कूटनीतिक नियोगले प्रमाणीकरण नगरे श्रम मन्त्रालय आफैंले गर्नेगरी गत पुस १७ गते उक्त कार्यविधि जारी गरेको थियो । यद्यपि कार्यविधिअनुसार मागपत्र प्रमाणीकरणका लागि श्रम मन्त्रालयले आवश्यक जाँचबुझ समिति बनाउने निर्णय कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन ।
मन्त्रालयका ती अधिकारीका अनुसार श्रम मन्त्रालयको रोजगार व्यवस्थापन महाशाखाका सहसचिवको संयोजत्वमा परराष्ट्र मन्त्रालय, वैदेशिक रोजगार विभागलगायतका निकायका उपसचिव सदस्य रहनेगरी समिति गठन गरिएको छ । तर पटक–पटक पत्राचार गर्दा पनि परराष्ट्रबाट प्रतिनिधि नपठाउँदा समितिले काम गर्न पाएको छैन ।
‘दूतावासबाट समयमै काम हुन सकेन भनेर कार्यविधि ल्याइयो,’ ती अधिकारीले भने, ‘परराष्ट्रले सहयोग नगर्दा युरोपबाट आएका मागपत्र प्रमाणीकरण हुन सकेको छैन ।’ यतिखेर रोमानियाको मात्रै छ हजारभन्दा बढी मागपत्र प्रमाणीकरणको पर्खाइमा रहेको उनले जानकारी दिए ।
मागपत्र प्रमाणीकरण समस्या समाधानका लागि आवश्यक सहजीकरण गर्न परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउद सकारात्मक भए पनि परराष्ट्रका अधिकारीहरु त्यस पक्षमा छैनन् । श्रम मन्त्रालयलाई सघाउनुभन्दा कूटनीतिक नियोगलाई आवश्यक जनशक्ति र स्रोतसाधन उपलब्ध गराउनुपर्ने पक्षमा परराष्ट्रका अधिकारीहरु देखिएका कारण युरोपको मागपत्र प्रमाणीकरणको अवस्था अझै अन्योल हुने बताइन्छ ।
गत वर्ष युरोपबाट आएको मागपत्र प्राणीकरण हुन नसक्दा ४० हजारभन्दा बढी रोजगारीको अवसर गुमेको भन्दै वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरुले सरकारको ध्यानकर्षणसमेत गराएका थिए । लामो समयसम्म मागपत्र प्रमाणीकरण हुन नसक्दा नेपालका लागि आएको माग अन्यत्र जाने समस्या रहेको नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका अध्यक्ष राजेन्द्र भण्डारीले बताए । ‘आगामी दिनमा रोजगारीको गन्तव्य खाडीबाट युरोपतिर केन्द्रित गर्नुपर्ने बताउँदै गर्दा आएका मागलाई समयमै प्रमाणीकरण गर्न नसक्दा रोजगारीको अवसर गुम्ने खतरा बढ्दै गएको छ,’ उनले भने, ‘श्रमिक पठाउने मुलुक हामीमात्रै होइनौं, जहाँबाट छिटो श्रमिक आपूर्ति हुन्छ रोजगारदाता त्यतै जान्छ ।’
