काठमाडौं– सरकारले १० प्रतिशत कोटाको व्यवस्था लागू गरेसँगै वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीलाई धमाधम प्राथमिक सेयर (आइपिओ)मा लगानी गर्ने अवसर खुलेको छ । पहिलोपटक कालिञ्चोक दर्शनले वैदेशिक रोजगारीमा रहेकालाई १० प्रतिशत कोटाको व्यवस्था गरी आइपिओ जारी गरेको थियो । त्यसयता विभिन्न कम्पनीले सोहीअनुसार आइपिओ जारी गरिरहेका छन् ।
कालिञ्चोकपछि सुपर मादी हाइड्रोपावरले वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपालीहरुका लागि आइपिओमा लगानी गर्न कोटा छुट्याएको थियो । यसरी कोटा छुट्याइएका कम्पनीको आइपिओमा मागभन्दा बढीले आवेदन दिएका छन् । मंगलबारदेखि अर्को कम्पनी एसियन हाइड्रोपावर कम्पनी लिमिटेडले स्थानीयवासीसँगै वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीका लागि आइपिओ बिक्री खुला गरेको छ ।
उक्त कम्पनीले प्रतिकित्ता १०० रुपैयाँ अंकित दरमा चार लाख २४ हजार कित्ता प्राथमिक सेयर निष्कासन तथा बिक्री खुला गरेको हो । कम्पनीले जारी पुँजी ३४ करोड रुपैयाँको १० प्रतिशतले हुन आउने तीन करोड ४० लाख रुपैयाँ बराबरको कूल तीन लाख ४० कित्ता साधारण सेयर आयोजना प्रभावित स्थानीय बासिन्दाका लागि छुट्याएको छ ।
त्यस्तै सर्वसाधारणमा निष्कासन गरिने सेयरको १० प्रतिशतले हुन आउने ८४ हजार कित्ता सेयर वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीका लागि निष्कासन गरिएको कम्पनीले जानकारी दिएको छ । वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीले पुस १२ गतेसम्म अधिकतम २० हजार कित्ता सेयर खरिदका लागि आवेदन दिन सक्ने छन् ।
यसैगरी शुभम् पावर लिमिटेडले पनि वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीका लागि आइपिओ बिक्री खुला गर्ने तयारी गरेको छ । कम्पनीले आगामी पुस ६ गतेदेखि प्रतिकित्ता १०० रुपैयाँ अंकित दरमा ५८ हजार ५८ कित्ता बराबरको आइपिओको बिक्री खुला गर्ने भएको हो ।
कम्पनीले सर्वसाधारणमा निष्कासन गरिने चार लाख कित्ता र यसअघि स्थानीयलाई निष्कासन गरी बिक्री नभएको एक लाख ८० हजार ५८० कित्तासहित कूल पाँच लाख ८० हजार ५८० कित्ताको १० प्रतिशतले हुने ५८ हजार ५८ कित्ता सेयर वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीका लागि निष्कासन गर्ने सार्वजनिक आह्वानपत्रमा उल्लेख छ ।
निष्कासन गरिने सेयरमा वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीले आमामी पुस २० सम्म अधिकतम पाँच हजार कित्तासम्म सेयर खरिदका लागि आवेदन दिन सक्ने छन् । कम्पनीले संखुवासभाको चैनपुर नगरपालिका–९ स्थित पिलुवा खोलामा ‘पिलुवा खोला साना जलविद्युत् आयोजना’बाट २०६८ साउन १ देखि ९९० किलोवाट क्षमतामा व्यापारिक उत्पादन गरिरहेको छ ।
सरकारले व्यवस्था गरेको धितोपत्र निष्कासन तथा बाँडफाँट (छैटौं संशोधन) निर्देशिका २०७९ अनुसार आइपिओ निष्कासन गर्ने कम्पनीहरुले वैदेशिक रोजगारीमा गएकाहरुलाई लगानी गर्न कूल निष्कासनको १० प्रतिशत कोटा छुट्याउँदै आएका हुन् । विदेशबाट हुण्डी तथा अवैध च्यानलबाट पैसा पठाउने कार्यलाई निरुत्साहित गर्न सरकारले यो नीति लिएको हो । यसले वैधानिक च्यानल अर्थात् रेमिट्यान्समार्फत पैसा पठाउन प्रोत्साहित गर्ने सरकारको अपेक्षा छ । आइपिओमा कोटाको व्यवस्था गरेसँगै वैदेशिक रोजगारीमा रहेकाहरुलाई समेत लाभ मिलेको छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा रहेकालाई छुट्याइएको १० प्रतिशत कोटामा लगानी गर्न नेपालको बैंकमा ‘रेमिट खाता’ खोल्नुपर्ने हुन्छ । खाता खोलेपछि डिम्याट खाता सञ्चालनमा ल्याउनुपर्ने, कम्तीमा छ महिनाभित्र ५० हजार रुपैयाँ खातामा पठाएको हुनुपर्ने वा रेमिट्यान्समार्फत एक लाख रुपैयाँ पठाएको प्रमाणित कागजात हुनुपर्ने प्रावधान राखिएको छ । भर्खरै रोजगारीका लागि विदेश गएका वा अध्ययनका लागि विदेश गएका विद्यार्थीले भने आइपिओमा आवेदन दिन पाउने छैनन् ।
कसरी दिने आवेदन ?
वैदेशिक रोजगारीमा रहेका नेपालीले नेपाल धितोपत्र बोर्डबाट स्वीकृति प्राप्त आस्वा सदस्य बैंक तथा वित्तीय संस्था र तिनका तोकिएका शाखा कार्यालयबाट ‘सि आस्वा’ प्रणालीमार्फत तथा ‘मेरो सेयर’मार्फत सेयर खरिदको आवेदन दिन सक्ने छन् ।
वैदेशिक रोजगारीमा नेपालीले विप्रेषण (रेमिट्यान्स)बचत खाता खोली त्यसमा दर्ता गरिएको सिआरएन नम्बर उल्लेख गरेर अनलाइनमार्फत ‘मेरो सेयर’ प्रयोग गरी सेयर खरिद आवेदन दिन सकिने सिडिएस एण्ड क्लियरिङ लिमिटेडले जनाएको छ ।
