- कोरियाको रोजगार तथा श्रम मन्त्रालयले गरेको अनुसन्धानमा १९६ मध्ये १८२ वटा कम्पनीमा श्रम कानून उल्लंघन भएको उल्लेख
- १२३ स्थानमा ज्याला नदिएको, त्यस्तै ६५ कार्यस्थलमा बढी समय काम लगाएको र १० स्थानमा कार्यस्थलमा आक्रमण वा भेदभावपूर्ण व्यवहार गरिएको
- आकर्षक रोजगार गन्तव्यको रुपमा रहेको दक्षिण कोरियामा नेपाली श्रमिकले पनि अमानवीय व्यवहार झेल्दै आएको घटना सार्वजनिक हुँदै आएका छन्
काठमाडौं– दक्षिण कोरियाका कम्पनीहरुले विदेशी श्रमिकमाथि दुव्र्यवहार गरिने घटना व्यापक बढ्न थालेको त्यहाँको एक सरकारी अनुसन्धानले देखाएको छ । कोरियाको रोजगार तथा श्रम मन्त्रालयले दुई महिनाअघि गरेको निरीक्षणले श्रमिकमाथि दुव्र्यहार बढेको पुष्टि गरेको हो ।
बुधबार मन्त्रालयले जारी गरेको प्रतिवेदनमा ९३ प्रतिशत कार्यस्थलमा श्रम कानुनको उल्लंघनसमेत भएको उल्लेख गरिएको छ । मन्त्रालयले गत अप्रिल र सेप्टेम्बरमा निरीक्षण विभिन्न कम्पनीका कार्यस्थलमा निरीक्षण गरेको थियो । निरीक्षण अवधिमा १९६ कार्यस्थलमा दुई चरणको निरीक्षण गरिएको थियो । अनुसन्धानकर्ताले १९६ मध्ये १८२ वटा कम्पनीमा श्रम कानून उल्लंघन भएको उल्लेख गरेका छन् । ती कम्पनीबाट उल्लंघनका ८४६ वटा प्रकरण भेटिएको थियो ।
यस्ता उल्लंघनहरुमा तलब भुक्तानी नगरिएको, बढी समय काम लगाएको र विभेदपूर्ण व्यवहार गरिएको पाइएको छ । जसमा सबैभन्दा धेरै १२३ स्थानमा ज्याला नदिएको पाइएको छ । त्यस्तै कार्यस्थलमा बढी समय काम लगाएको ६५ वटा, विश्राम वा बिदा प्रदान नदिइएको २२ वटा र कार्यस्थलमा आक्रमण वा भेदभावपूर्ण व्यवहार गरिएको १० वटा घटना पाइएको थियो ।
यसरी भुक्तानी नगरिएको ज्याला १.७ अर्ब वन अर्थात् ४१.१६ मिलियन डलर रहेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । मन्त्रालयले श्रमिकलाई दुव्र्यवहार गर्ने १८२ कम्पनीलाई ८४४ सुधारात्मक आदेश जारी गरेको जनाइएको छ । ज्याला भुक्तानी नगरेका १२३ कम्पनीमध्ये १०३ वटाले १.७ अर्ब वन तिर्न बाँकीमध्ये १.२७ अर्ब वन तिरेको मन्त्रालयले जनाएको छ ।
गम्भीर अपराधसँग सम्बन्धित मुद्दामा सरकारले फौजदारी अभियोग लगाएको छ । काम बिगारेको भन्दै एक विदेशी कामदारलाई आक्रमण गरेपछि दक्षिण चुङचियोङको एक कम्पनीलाई अभियोजककहाँ पठाइएको थियो । त्यस्तै, ग्याङ्वोनको अर्को कम्पनीले व्यावसायिक कठिनाइ उल्लेख गर्दै गत वर्ष डिसेम्बरदेखि यस वर्षको मार्चबीचमा ११ करोड वन ज्याला भुक्तानी गरेको थिएन । त्यस कम्पनीले सुधारको आदेश पनि पालना नगरेकोले अभियोजककोमा पठाइएको थियो ।
स्थानीय सञ्चारमाध्यमले जनाएअनुसार एक कम्पनीका प्रबन्धकले मार्च र अप्रिलको बीचमा दुई विदेशी कामदारलाई काममा त्रुटि गरेको र खतरनाक मेसिनरीको निकट गएको भन्दै उनीहरुको टाउकोमा प्रहार गरेको जनाइएको छ । ती प्रबन्धकले सञ्चारमाध्यममा पैसा कमाउन आएका कामदारलाई चोट लाग्न नहुने भन्दै उनीहरुकै सुरक्षाको लागि आक्रमण गरेको दाबी गरेका थिए ।
यसबाहेक अन्य उल्लंघनमा विदेशी कामदारलाई प्रस्थान सुनिश्चत् गर्ने बिमाजस्ता अनिवार्य बिमा कार्यक्रममा समावेश नगरिएको भेटिएको छ । त्यस्तै विदेशी कामदारको रोजगार ऐनअन्तर्गत आवश्यक छात्रावासको मापदण्ड पूरा नगर्नुलगायत उल्लंघका घटना समावेश थिए उक्त रिपोर्टअनुसार रोजगार अनुमति बिना विदेशी कामदारलाई काममा राख्ने तीन कार्यस्थललाई भविष्यमा रोजगार अनुमति नपाउने गरी प्रतिबन्ध लगाइएको थियो ।
श्रम मन्त्रालयको निरीक्षणले धेरै विदेशी कामदारले सामना गरिरहेको खराब व्यवहारको पुष्टि गरेको छ । कानून दक्षिण कोरिया गर्नसक्ने सम्भावना देखिएका कम्पनीमा प्रत्यक्ष निरीक्षण गरिने जनाइएको छ । श्रम अवस्थाको सुधार गर्न प्रोत्साहित गर्न मन्त्रालयले ठूलो संख्यामा रोजगारी दिने कार्यस्थल, स्थानीय सरकार र विदेशी कामदार समर्थन केन्द्रसँग पनि सहकार्य गरेर यो अवस्थाबारे जानकारी गराउने जनाएको छ ।
दक्षिण कोरियाले नेपालसहित १७ वटा मुुलुकबाट इपिएस प्रणालीमार्फत श्रमिकहरु लैजाँदै आएको छ । सन् २००८ यता इपिएस प्रणालीमार्फत एक लाख २० हजारभन्दा बढी नेपाली युवाले कोरिया रोजगारीको अवसर पाएका छन् । आकर्षक रोजगार गन्तव्यको रुपमा रहेको कोरियामा नेपाली श्रमिकले पनि अमानवीय व्यवहार झेल्दै आएको घटना यसअघि पनि सार्वजनिक भएका थिए । त्यहाँका श्रममन्त्री किम योङ–हुनले भने आधारभूत श्रम अधिकारको संरक्षणमा कोरियाली र विदेशी कामदारबीच कुनै भिन्नता मान्य नहुने बताउँदै आएका छन् ।