देशमा जुन घटनाक्रम भयो, ती घटनाक्रममा जेलमा रहेका कैदीबन्दीहरु निस्किएको भनेपछि शान्ति सुरक्षाको दृष्टिकोणले बन्द गराएको कुरा आएको छ । नेपालको सिस्टम नै ब्लक गरिदिएको छ ।
देवकुमार खोखाली
द्वितीय उपाध्यक्ष, नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघ
काठमाडौं- संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई)ले नेपाली नागरिकका लागि भिसा रोक्का गरेको छ । भदौ २३ र २४ गतेको जेन–जी आन्दोलनपछि सिर्जित परिस्थितिलाई लिएर युएईले भिसा रोक्का गरेको बताइएको छ । यद्यपि, युएई सरकारले आधिकारिक रुपमा यसबारे केही बताएको छैन ।
नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका द्वितीय उपाध्यक्ष देवकुमार खोखालीका अनुसार युएईले नेपाली नागरिकलाई दिँदै आएको वर्किङ र भिजिट दुवै प्रकारका भिसा रोकेको छ । युएईले आफ्नो भिसा प्रणालीमा नेपाली नागरिकले आवेदन दिन नै नमिल्ने बनाएको उनको भनाइ छ ।
जेन–जी आन्दोलनका क्रममा भागेका कैदीबन्दी र अराजक गतिविधिमा संलग्न व्यक्तिहरु शरण लिनका लागि भिजिट भिसामा युएई प्रवेश गर्नसक्ने बहानामा नेपाली नागरिकलाई भिसा बन्द गरिएको बुझिएको उपाध्यक्ष खोखाली बताउँछन् । ‘देशमा जुन घटनाक्रम भयो, ती घटनाक्रममा जेलमा रहेका कैदीबन्दीहरु निस्किएको भनेपछि शान्ति सुरक्षाको दृष्टिकोणले बन्द गराएको कुरा आएको छ । नेपालको सिस्टम नै ब्लक गरिदिएको छ । अरु देशको एप्लाइ गर्दा भइरहेको छ,’ उनले भने ।
नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी एकता समितिका अध्यक्ष हरिबहादुर पाण्डेले युएईका लागि भिसा आवेदन दिँदा ‘रिजेक्ट’ (अस्वीकृत) भएको बताए । आफूले मंगलबार एप्लाइ गरेका सबै भिसाहरु अस्वीकृत भएको उनको भनाइ छ । ‘मंगलबार जति पनि एप्लाइ गरेको सबै भिसा रिजेक्ट भयो । भिसा आइसकेकोहरु पनि अब पुलिस रिपोर्ट लिएपछि मात्र जान पाउँछन् । खुलिसकेपछि नयाँ एप्लाई गर्नेहरुका लागि पनि वैदेशिक रोजगार विभागले पुलिस रिपोर्ट नलिई श्रम स्वीकृति दिँदैन अब,’ अध्यक्ष पाण्डेले भने ।
हाल साउदी अरेबिया, ओमान, बहराइनलगायतका मुलुक जान पुलिस रिपोर्ट अनिवार्य गरिएको छ । युएईमा भने केही वर्षयता पुलिस रिपोर्टविनै जाँदै आएका थिए । अब भने अनिवार्य गरिने जानकारी दिइएको छ । संघका द्वितीय उपाध्यक्ष खोखालीका अनुसार भिजिट भिसालाई युएईको प्रमुख आर्थिक स्रोत मानिन्छ । तर गएको सोमबारबाट नेपाली नागरिकका लागि भिजिट बन्द गरिएको छ । लगत्तै वर्किङ भिसा पनि बन्द गरिएको छ । यस विषयमा आधिकारिक सूचना नआए पनि व्यवसायीहरुले विभिन्न स्रोतबाट उक्त जानकारी पाएको खोखालीले बताए ।
नेपाल सरकारले भागेका कैदीहरुलाई समाति सक्यौं भन्ने समाचार अन्तर्राष्ट्रियरुपमा नदिएसम्म खुल्ने सम्भावना न्यून रहेको उनले बताए । अन्य गन्तव्य मुलुकहरुले पनि श्रमिक नलग्ने सम्भावना रहेको उनको भनाइ छ ।
व्यवसायी र श्रमिक प्रभावित
युएईले नेपाली नागरिकका लागि भिसा रोक्का गरेसँगै युएईमा कामदार पठाउँदै आएका वैदेशिक रोजगार व्यवसायी र युएई जाने तयारीमा रहेका कामदारहरु प्रभावित बनेका छन् । व्यवसायीहरुका अनुसार ८० हजारभन्दा बढी युवा युएई जाने प्रक्रियामा रहेका छन् । युएईले भिसा रोकेपछि उनीहरुको युएई यात्रा अनिश्चित बनेको छ ।
हाल सक्रिय रुपमा काम गरिरहेका एक हजारभन्दा बढी म्यानपावर कम्पनीमध्ये युएईमा मात्रै कामदार पठाउने ३०० को हाराहारीमा रहेको एकता समितिका अध्यक्ष पाण्डे बताउँछन् । सबैभन्दा बढी श्रमिक पठाउने म्यानपावरहरुको मुख्य गन्तव्य मुलुक युएई नै रहेको उनको भनाइ छ । ‘व्यवसायीलाई यसबाट ठूलो क्षति भएको अवस्थामा पनि तत्काल समस्या सुनिदिने कुनै निकाय छैन,’ पाण्डेले भने, ‘यसले व्यवसायीलाई एकदमै समस्यामा पर्छ । त्यसकै छलफलमा व्यवसायीहरु जुटेका छौं । तर अब युएई खोल्न पर्छ भनेर कसलाई भन्ने ?’
युएई पछिल्लो समय नेपालीहरुको प्रमुख रोजाइको रोजगार गन्तव्य बन्दै आएको छ । गत आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा सबैभन्दा धेरै दुई लाख ७४ हजार ५९० जना रोजगारीका लागि युएई गएका थिए । त्यसअघि आव २०८०/८१ मा एक लाख ९३ हजार ४३८ जना गएको तथ्यांक छ ।