काठमाडौं– नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघले ‘साउदी आइडी’का कारण व्यवसायीले भोग्नुपरेको समस्या समाधानका लागि नेपालस्थित साउदी अरेबियाको दूतावाससँग आग्रह गरेको छ । बुधबार संघको प्रतिनिधिमण्डलले नेपालका लागि साउदी अरेबियाका राजदूत साद नासेर अबुहैमदलाई भेटेर यस्तो आग्रह गरेको हो ।
संघका अध्यक्ष भुवनसिंह गुरुङको नेतृत्वमा गएको टोलीले सबै व्यवसायीलाई साउदी आइडी उपलब्ध गराउन माग राखेको संघले जानकारी दिएको छ । संघको मागप्रति दूतावास सकारात्मक देखिएको अध्यक्ष गुरुङले बताए ।
संघका अनुसार हाल करिब ६०० व्यवसायीले मात्र आइडी पाएका छन् । जसकारण अन्य व्यवसायीले साउदीमा कामदार पठाउँदा समस्या भोग्नुपरेको छ । भिसा प्रक्रियाका लागि साउदी आइडी अनिवार्य चाहिन्छ । अझै करिब ४०० व्यवसायीले साउदी आइडी पाएका छैनन् । आइडी नभएका व्यवसायीले कामदार पठाउन आवश्यक भिसा प्रक्रियाका लागि आइडीवाला व्यवसायीको भर पर्नुपर्ने बाध्यता झेलिरहेको संघको भनाइ छ । यो समस्याबारे साउदी राजदूतको ध्यानाकर्षण गराएको अध्यक्ष गुरुङले बताए ।
‘सबै व्यवसायीले सबै देशका लागि सहजरुपमा काम गर्न पाउनुपर्छ भन्ने हाम्रो माग रहेको छ,’ उनले भने, ‘साउदी आइडी नभएका व्यवसायीहरु अन्य मुलुकका लागि काम गरिरहनुभएको छ । काम गरिरहेको मुलुक बन्द भयो भने मलेसियाको जस्तै अवस्था आउनसक्छ । व्यवसाय धराशायी हुनसक्छ । त्यसैले सबै व्यवसायीले आइडी पाउनुपर्छ भन्ने माग राख्यौं ।’ भेटमा राजदूत अबुहैमदले आउँदो महिनादेखि सबैलाई आइडी बाँड्ने प्रतिबद्धता जनाएको अध्यक्ष गुरुङले जानकारी दिए ।
त्यसैगरी अहिले साउदीमा हप्तामा एक दिनमात्र ‘भिसा सब्मिसन’ खुल्दा भइरहेको समस्याबारे पनि जानकारी गराएको उनले बताए । गुरुङका अनुसार कतिपय ठूला कम्पनीबाट धेरै मागपत्र आएको अवस्थामा हप्तामा १०० जनाभन्दा बढी कामदार पनि पठाउनुपर्ने हुन्छ । यसका लागि उक्त नियमका कारण व्यवसायीले झण्झट बेहोर्दै आएका छन् । राजदूतसँगको भेटमा हप्तामा दुई दिन सब्मिसन गर्न मिल्ने बनाउन अनुरोध गरिएको उनले बताए ।
जवाफमा राजदूत अबुहैमदले यो समस्या पनि सम्बोधन गर्ने बताएको संघले जनाएको छ । ‘साउदी राजदूतले यस्तो समस्या भए तत्कालका लागि दूतावासको इमेलमा पत्र पठाउनुहोस्, भिसा हानिदिन्छौं भन्नुभएको छ,’ संघका द्वितीय उपाध्यक्ष देवकुमार खोखालीले प्रभावसँग भने ।भेटमा राजदूत अबुहैमदले नेपाली श्रमिक मिहेनती र इमान्दार हुने भन्दै प्रशंसासमेत गरेको उनले बताए । खोखालीका अनुसार अझै १० वर्ष जति साउदीले ठूलो संख्यामा नेपाली कामदार लैजाने साउदी राजदूतको भनाइ थियो । ‘राजदूतका अनुसार साउदीले विभिन्न ठूला परियोजनामा काम गर्दै छ । कतिपय सुरु भइसकेका छन्, कतिपय सुरु हुने तयारीमा छन् । आगामी १० वर्षभन्दा बढी नेपालबाट ठूलो संख्यामा श्रमिक लैजान्छौं भन्नुभएको छ,’ उनले भने । साउदीले सन् २०३४ को विश्वकप आयोजना गर्दै छ । यो जिम्मेवारीका कारण आवश्यक पूर्वाधार निर्माणमा धेरै श्रमिक लैजाने अनुमान गरिएको छ ।
हाल साउदीमा घरेलु कामदारबाहेक चार लाख नेपाली श्रमिक रहेको तथ्यांक छ । लामो समयदेखि श्रम सम्झौता नवीकरण नभए पनि नेपालबाट उल्लेख्य मात्रामा श्रमिकहरु साउदी जाने गरेका छन् । धेरै नेपाली श्रमिक लैजाने खाडी मुलुकमा संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) पछि साउदी अरब दोस्रो स्थानमा छ । गत वर्षको वैशाखदेखि चैतसम्म एक लाख ५३ हजार ७५६ जना साउदी गएका तथ्यांक छ । यो संख्या व्यक्तिगत, संस्थागत र श्रम स्वीकृति नवीकरण गरेर जानेहरुको हो । अघिल्लो आ.व. २०८०÷८१ मा एक लाख ४१ हजार ५०२ जना साउदी गएका थिए ।
