काठमाडौं– साउदी अरेबियाले विदेशी घरेलु कामदारलाई स्पोन्सर परिवर्तनको सुविधा दिने भएको छ । साउदी सरकारले विदेशी घरेलु कामदारसम्बन्धी भएका नियमहरुमा सुधार गर्दै उक्त सुविधा दिने निर्णय गरेको बताइएको छ ।
विदेशी घरेलु कामदारले आफूले गरेको काम चित्त नबुझे दुई महिनाभित्र स्वदेश फर्किन वा रोजगारदाता (स्पोन्सर) परिवर्तन गर्न सक्ने नयाँ व्यवस्था लागू भएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरुले जनाएका छन् । नयाँ नीतिका कारण कामदार र रोजगारदाताबीचको सम्बन्ध सुदृढ हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
साउदीको मानव संशाधन मन्त्रालयले तय गरेको नीतिअनुसार घरेलु कामदारहरुले साउदीमा आएको पहिलो दुई वर्षभित्र सम्झौता भंग गरेमा ६० दिनभित्र देश छोड्नुपर्ने छ भने दुई वर्षपछि स्वेच्छाले काम छाडे ६० दिनभित्र नयाँ रोजगारदाता खोजी गर्ने अवसर पाउने छन् । जसले स्पोन्सर परिवर्तन गर्न सहयोग पुग्ने बताइएको छ ।
साउदीमा विभिन्न स्रोत मुलुकबाट अवैधरुपमा ठूलो संख्यामा घरेलु कामदार जाने गरेको विभिन्न अध्ययनले पनि देखाएका छन् । सांउदी सरकारको उक्त व्यवस्थाले विदेशी घरेलु कामदार लाभान्वित हुने बताइएको बिबिसीले जनाएको छ ।
यद्यपि, अन्य क्षेत्रमा कामदार पठाउने नेपाललगायतका देशहरुले विशेषगरी घरेलु कामदारको रुपमा महिला जाने भएकाले उनीहरुको श्रम तथा सामाजिक सुरक्षाप्रति प्रश्न उठाउँदै साउदीमा घरेलु कामदार पठाउन बन्देज लगाउँदै आएका छन् ।
नेपाल सरकारले विगत नौ वर्षदेखि घरेलु श्रमका लागि जाने कामदारहरुमाथि हुने असुरक्षा र शोषणका कारण साउदीमा घरेलु कामदार पठाउन बन्देज लगाएको छ । घरेलु कामदारलाई श्रम तथा सामाजिक सुरक्षाको ग्यारेन्टी नभएसम्म नेपालले साउदीमा कामदार नपठाउन अडान लिँदै आएको छ । यसका लागि नेपाल सरकारले श्रमसम्बन्धी द्विपक्षीय वार्ताहरुमा घरेलु कामदारका लागि सुरक्षा र अधिकार सुनिश्चित गर्न विभिन्न सर्तहरु राख्दै आएको छ ।
यद्यपि, साउदी सरकारका प्रतिनिधिहरुले नेपालबाट जाने घरेलु कामदारको सुरक्षा र अधिकारको प्रतिवद्धता जनाउँदै कामदार आपूर्ति सुचारु गर्न आग्रह गरे पनि नेपाल सरकारले हालसम्म कुनै निर्णय गरेको छैन । तर गैर कानुनी माध्यमबाट थुप्रै नेपाली महिलाहरु रोजगारीको लागि साउदी पुगेको सरकारी निकायकै स्वीकारोक्ति छ । साउदीले ल्याएको नयाँ व्यवस्थाका कारण घरेलु श्रमका लागि पुगेका नेपालीहरुले करार अवधि सकिएपछि स्पोन्सर परिवर्तन गर्न पाउने भएकाले समस्यामा परेकाहरुलाई सहयोग पुग्ने विश्वास गरिएको छ ।
नेपाल सरकारले घरेलु श्रमका लागि विदेश जान बन्देज लगाए पनि पछिल्लो समय अवैधरुपमा काम गरिरहेका वा गरेर स्वदेश फर्की पुनः रोजगारीमा जाने घरेलु कामदारलाई वैधानिकीकरण गर्दै श्रम स्वीकृति दिने निर्णय गरेको छ । यसबाट साउदीलगायत अन्य मुलुकमा काम गरिरहेका घरेलु कामदारले सहजै श्रम स्वीकृति लिएर पुनः रोजगारीमा फर्किने अवसर पाउने छन् ।
