तस्बिरः गुगल
काठमाडौं– कोरोनाका कारण विदेशमा रहेका नेपालीहरू नेपालमा भन्दा सुरक्षित रहेको बताइएको छ । सोमबार भएको ‘कोभिडः वैदेशिक रोजगारीमा रहेकाहरूको चुनौती’ विषयक वेबिनार कार्यक्रमका सहभागीहरूले यस्तो बताएका हुन् ।
नेपालको भन्दा खाडी मुलुकमा कोरोनाको प्रकोप कम रहेकाले नेपालमा भन्दा रोजगार मुलुकमा नै बढी सुरक्षित रहेको उनीहरूको भनाइ छ । कोरोनाको दोस्रो लहर सुरु भएपछि नेपालीको मुख्य श्रम गन्तव्य मुलुक मलेसियामा करिब ५ हजार नेपाली संक्रमित भएको मलेसियाका लागि नेपाली राजदूत उदयराज पाण्डेले जानकारी दिएका छन् । उनका अनुसार अहिलेसम्म मलेसियामा कोरोनाका कारण ९ जना नेपालीले ज्यान गुमाएका छन् ।
मलेसियामा पहिलो चरणको जस्तो खान बस्नको समस्या पनि नरहेको राजदूत पाण्डेले बताएका छन् । खान र बस्नका लागि दूताबासले समेत सहयोग गरेको उनले बताए । कार्यक्रमा उनले मलेसियामा रहेका शव नेपाल पठाउन समस्या भइरहेको पनि जानकारी दिएका छन् । अहिले मलेसियामा २६ वटा शव रहेको उनको भनाइ छ । यसका लागि नियमित उडान गर्नका लागि नेपाल सरकारसँग कुरा भइरहेको उनले बताएका छन् । मलेसियामा दैनिक करिब ५ सय जनाको सम्झौता सकिने भएकाले पनि नेपाल सरकारले उडान गर्नु पर्ने उनको भनाइ छ । नियमित उडान भएमा शव ल्याउनसमेत सहज हुने उनले बताए । हालसम्म दूताबासल ५ सय जनालाई टिकट उपलब्ध गराएको र अझै ३६ जना टिकट भएर पनि नेपाल फर्किन नपाएको उनेको उनले जानकारी दिए ।
कार्यक्रममा नेपालका लागि साउदी अरबका राजदूत महेन्द्रप्रसाद सिंह राजपुतले पनि नेपालभन्दा विदेश सुरक्षित रहेको बताएका छन् । साउदीमा पछिल्लो एक महिनामा १३ जना नेपालीले ज्यान गुमाएको उनले जानकारी दिए । विदेशमा खोपको उपलब्धता र उपचारको राम्रो व्यवस्था भएकाले पनि नेपालभन्दा सुरक्षित रहेको उनको भनाइ छ । नेपालमा कोरोनाका कारण दैनिक करिब २ सयको मृत्यु भइरहेको छ ।
राजदूत राजपुतले नेपालमा गरिएको कोरोना परीक्षणमा साउदी कम्पनीले अविश्वास गरेको बताएका छन् । नेपालबाट नेगेटिभ रिपोर्ट लिएर गएका कामदारसमेत साउदीमा परीक्षण गर्दा कोरोना संक्रमण पोजेटिभ देखिने गरेकाले शंका उत्पन भएको उनको भनाइ छ । नेपालको परीक्षण पद्धति नै गलत पो हो कि भन्ने आशंका उत्पन्न भएको बताएका छन् । यसमा कामदार वा परीक्षण गर्ने निकाय कसको लापरबाही हो ? वास्तविकता जानकारी हुनु पर्ने उनले बताए ।
कार्यक्रममा सहभागी वैदेशिक रोजगार विभागका महानिर्देशक कृष्णप्रसाद दवाडीले भने सरकारले उद्धार टोली नै तयार गरेर काम गरिएको बताएका छन् । कोरोनाको महामारीका कारण बन्दाबन्दीको अवस्थामा पनि विभागले अनलाइनमार्फत श्रम स्विकृति दिने काम गरिरहेको उनले बताए । कामदारको उद्धारमा वैदेशिक रोजगार बोर्डले काम गरिरहेको उनले जानकारी दिएका छन् । ‘प्रभावकारी कति भयो त्यो फरक कुरा होला तर काम भइरहेको छ, हामी नियमित सम्पर्क मै रहेका छौँ,’ उनले भने ।
वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघले विदेशमा रहेका नेपालीको अभिभावकको रूपमा काम गरिरहेको संघका महासचिव सुजितकुमार श्रेष्ठले जानकारी दिएका छन् । संघले हरेक मुलुकमा ५ जनाको टोली बनाएर काम गरिरहेको उनले बताए ।
अहिले रोजगारी गुमाएको, उपचार नपाएको विषयमा संघमा गुनासो नआएको तर आपूmहरू तयारी अवस्थामा रहेको उनले बताए । कोरोनाको समयमा विदेशमा सम्झौता सकिएका कामदारलाई ल्याउन समस्या भएको उनको भनाइ छ । यसमा सरकारले ध्यान दिनु पर्ने उनले बताए ।
‘साउदी अरबमा १० वटा चार्टर उडान हुने तर फर्किँदा नेपाली युवा फर्कन नपाउने दुःखद कुरा हो,’ उनले भने । त्यहाँ रहेका श्रमिकलाई ल्याउनु पर्ने उनको भनाइ छ । साथै अहिले करिब २५ हजार श्रमिक विदेश जाने अन्तिम तयारीमा रहेको र जान नपाएको उनले बताए । अहिले पनि वार्षिक करिब ५ लाख बेरोजगार नेपाली श्रम बजारमा आउने गरेको र लकडाउन खुकुलो भएको तीन महिनामा मात्रै ४ लाख युवाले आवेदन दिएको भन्दै यसतर्फ ध्यान दिन सक्नु पर्ने उनको भनाइ छ । मुलुकमा रोजगारको कुनै व्यवस्था नभएपछि वैदेशिक रोजगार बाध्यता भएको उनले बताए ।
कोरोनालाई चुनौतीभन्दा पनि अवसरका रूपमा लिनु पर्ने हेल्भेटासका कन्ट्री डाइरेक्टर डा.भरतकुमार पोखरेलले बताएका छन् । नेपालमा १७ महिना पहिले दोस्रो चरणको भाइरसको बारेमा जानकारी आएको भन्दै अहिले नै तेस्रो चरणको भाइरसको तयारीमा जुट्नु पर्ने उनको भनाइ छ । कोरोनाले गर्दा करिब ३३ लाख नेपाली युवा स्वदेश फर्किने अवस्थामा रहेकाले सोहीअनुसारको तयारी गर्नु पर्ने उनले बताए । ‘खाडीमा द्वन्द्व हुने र त्यहाँ रहेका नेपाली स्वदेश फर्किन्छन्, उनीहरूको सीपलाई पहिचान गरेर रोजगारी सिर्जनातर्फ लाग्नु पर्छ,’ उनले भने । विदेशको कुरा हुँदा भारतबाट आउनेहरूको कुरा नहुने भन्दै यस विषयमा पनि ध्यान दिनु पर्ने उनको तर्क थियो ।
