काठमाडौं – राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट फर्काइएका कामदारहरुलाई क्षतिपूर्ति दिन सरकारलाई आग्रह गरेको छ । वैदेशिक रोजगारीका लागि कुवेत हिँडेका कामदारलाई विमानस्थलबाट फर्काइएकोप्रति ध्यानाकर्षण भएको भन्दै आयोगले क्षतिको आकलन गरी क्षतिपूर्तिको व्यवस्था गर्न आग्रह गरेको हो ।
आयोगले बुधबार एक विज्ञप्ति जारी गर्दै संस्थागत श्रम स्वीकृति लिई वैदेशिक रोजगारीका लागि कुवेत र जोर्डन प्रस्थान गर्न लागेका १५६ जना नेपाली नागरिकलाई विमानस्थलस्थित अध्यागमन कार्यालयले प्रस्थानमा लगाएको रोकले उनीहरूको अधिकार प्रचलनमा प्रभाव पारेको जनाएको छ ।
आयोगले भनेको छ, ‘संस्थागत श्रम स्वीकृति लिई कामका लागि कुवेत÷जोर्डन जान लागेका श्रमिकहरुलाई २०८० असार २४ गतेदेखि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल अध्यागमन कार्यालयका अधिकारीहरूले कागजातहरू शंकास्पद रहेका भनी फर्काएको र उक्त विषयलाई लिएर जिम्मेवार निकायहरूबीच सार्वजनिकरुपमै आरोप प्रत्यारोप भएको अवस्थाले ती निकायहरु श्रमिकहरूको अधिकारप्रति संवेदनशील हुन नसक्दा आप्रवासी कामदारहरूको अधिकार उपभोग र प्रचलनमा अवरोध हुन पुगेको स्पष्ट देखिएको छ ।’
केही दिनअघि विमानस्थलबाट फर्काइएका कामदारका सम्बन्धमा अध्यागमन विभाग र वैदेशिक रोजगार विभागबीच विज्ञप्तिमार्फत क्षेत्राधिकारको विषयलाई लिएर आरोपप्रत्यारोप नै भएको थियो । सेवा प्रवाहका लागि यस्ता विषयहरूमा गम्भीर हुन आयोगले सम्बन्धित निकायहरूको ध्यानाकर्षणसमेत गराएको छ ।
श्रम प्रशासन र अध्यागमन प्रशासनबीच समन्वय, सहकार्य, सूचनाको आदानप्रदान र विश्वसनीयताको अभावका कारण कामदारहरुको आवतजावत र रोजगारीको हक उल्लंघन हुन गएको आयोगले प्रारम्भिक अनुगमनबाट देखिएको उल्लेख गरेको छ ।
आयोगले विमानस्थलबाट वैदेशिक रोजगारीका लागि प्रस्थान गर्न लागेका श्रमिकलाई फर्काइनुको स्पष्ट कारण प्रकाशमा नल्याइएको भन्दै जिम्मेवार निकायहरूबीच प्रभावकारी समन्वय हुन आवश्यक रहेको बताएको छ । आप्रवासी श्रमिकहरूको अधिकारप्रति संवेदनशील हुनेमात्र नभई आर्थिक क्षतिपूर्ति दिनुपर्ने तथा उनीहरुलाई विमानस्थलबाट फर्काउने कार्यमा संलग्न अधिकारीलाई थप जिम्मेवार बनाउनुपर्ने विज्ञप्तिमा जनाइएको छ ।
यससँगै आप्रवासी श्रमिकको अधिकार संरक्षण सम्बन्धमा आयोगले विगतमा पटक–पटक गरेका सिफारिसहरूको कार्यान्वयनका लागि पनि सरकारसँग आग्रह गरेको छ ।संस्थागत श्रम स्वीकृति लिएर रोजगारीका लागि विदेश हिँडेका कामदारलाई विमानस्थलबाटै फर्काइएको घटनामा मानवअधिकार आयोगले नै क्षतिपूर्तिको व्यवस्था गर्न आग्रह गर्नुले अध्यागमन कार्यालयको गल्ती पुष्टि भएको वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका अध्यक्ष राजेन्द्र भण्डारीले बताए ।
‘आयोगले प्रारम्भिक अनुगमनकै क्रममा श्रमिकको आवतजावत र रोजगारीको हक उल्लंघन भएको निष्कर्ष निकालेको छ,’ उनले भने, ‘यसबाट के पुष्टि हुन्छ भने, विनाकारण श्रमिकलाई फर्काउने अध्यागमन विभागले क्षतिपूर्ति दिनैपर्छ र हाम्रो माग पनि यही हो ।’
-1752335779.jpg)
