संस्थाको त्रुटि नभए पनि अनुगमनमा आएका विभागका कर्मचारीले पैसामा मिलाउन सकिने प्रस्ताव गर्छन् । विगतमा पनि व्यवसायीसँग लाखौं माग्ने गरेका थिए, त्यो प्रवृत्ति अझै हटेन ।
व्यवसायी
काठमाडौं– म्यानपावर कम्पनीको अनुगमन गर्ने नाममा वैदेशिक रोजगार विभागका कर्मचारी आर्थिक लाभ लिन लागिपरेको वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरुले आरोप लगाएका छन् । अनुगमनमा गएर कागजात नियन्त्रणमा लिने र आर्थिक लाभ लिएर फिर्ता गर्ने गरेको उनीहरुको दाबी छ ।
विभागबाट हालै भएको अनुगमनका क्रममा मापदण्ड पालना नगरेको भन्दै केही संस्थाको कागजात नियन्त्रणमा लिएको थियो । अनुगमनमा परेका ती व्यवसायी मंगलबार विभाग पुगेर कर्मचारीबाट अनावश्यक दुःख दिने काम भएको भन्दै विरोध जनाएपछि कागजात फिर्ता गरिएको एक व्यवसायीले बताए ।
‘संस्थाको त्रुटि नभए पनि अनुगमनमा आएका विभागका कर्मचारीले पैसामा मिलाउन सकिने प्रस्ताव गर्छन्,’ ती व्यवसायीले प्रभावसँग भने, ‘विगतमा पनि व्यवसायीसँग लाखौं माग्ने गरेका थिए, त्यो प्रवृत्ति अझै हटेन ।’ अनुगमनमा खटिएका कर्मचारीले रकमको बार्गेनिङ गर्न त्रुटि नै नभए पनि पासपोर्ट तथा अन्य कागजात लिएर हिँड्ने गरेको उनले आरोप लगाए ।
व्यवसायीले पालना गर्नुपर्ने ५१ बुँदे मापदण्ड बनाएर पठाएको छ । ‘अप टु डेट’ भएर बस्ने व्यवसायीहरुलाई हप्तैपिच्छे अनुगमन भए पनि समस्या हुँदैन ।
कमलप्रसाद भट्टराई
महानिर्देशक, वैदेशिक रोजगार विभाग
यता विभागले भने व्यवसायीहरुको आरोप अस्वीकार गरेको छ । विभागका महानिर्देशक कमलप्रसाद भट्टराईले कर्मचारीले बदमासी गरेको प्रमाणसहित आए कानुनबमोजिम कारबाही गर्ने बताए । ‘यो आरोपमा सत्यता छैन । मैले कर्मचारीहरुलाई सचेत गराएको छु । त्यस्तो गरेका पनि छैनन्,’ भट्टराईले भने, ‘कर्मचारीले यस्तो गरेको रहेछ भने प्रमाणसहित आउन आग्रह गर्छुु । ठाउँको ठाउँ कानुनबमोजिम कारबाही हुन्छ ।’
कतिपय व्यवसायीहरुमा मनपरि गरिरहन पाए हुन्थ्यो भन्ने मानसिकता रहेकाले यस्ता विषयहरु आइरहने उनको भनाइ छ । तोकिएको मापदण्ड पालना गर्ने व्यवसायीलाई अनुगमनको डर नहुने भट्टराईले बताए । ‘अनुगमन गर्न नआए हुन्थ्यो, मनपरि गरिरहन पाए हुन्थ्यो भन्ने व्यवसायीको मनसाय होला । पछिल्लो अवस्थामा अनुगमन पनि एकदम कम र उजुरीका आधारमा मात्र गर्ने गरेको छ,’ भट्टराईले भने, ‘विभागले व्यवसायीले पालना गर्नुपर्ने ५१ बुँदे मापदण्ड बनाएर पठाएको छ । अप टु डेट भएर बस्ने व्यवसायीहरुलाई हप्तैपिच्छे अनुगमन भए पनि समस्या हुँदैन ।’
विभागले अनुगमनको रेकर्ड राखेको कागजात गत भदौको जेन–जी आन्दोलनमा विभागमा आगजनी हुँदा जलेर नष्ट भएको कारण पछिल्लो अनुगमनको तथ्यांक विश्लेषण गरेर नियम पालना गर्ने र नगर्ने संस्थाहरु छिट्टै सार्वजनिक गरिने पनि जानकारी दिएको छ ।
अनुगमन टोली परिचालन कार्यविधि–२०७६ अनुसार विभागले वैदेशिक रोजगारीमा आबद्ध व्यवसायीहरुको अनुगमन गर्दै आएको छ । गैरकानुनी तवरले वैदेशिक रोजगारीसँग सम्बन्धित रकमको लेनदेन, कागजात तयारी र अन्य क्रियाकलप गरेको उजुरी आए आकस्मिक अनुगमन टोली परिचालन हुने व्यवस्था कार्यविधिमा छ ।
यस्तै, यससँग सम्वद्ध निकायहरुले वैदेशिक रोजगारसम्बन्धी ऐन, नियम, निर्देशिका र निर्देशनको पालना गरे÷नगरेको अनुगमन गर्ने व्यवस्था छ । त्यस्तै, अनुगमनमा जानेहरुले अनुगमन गर्ने संस्थाका तर्फबाट कुनै पनि दान, उपहार आदि लिन नहुने पनि कार्यविधिमा भनिएको छ ।