काठमाडौ– सरकारले एउटै जहाजबाट शव र मानिसको उद्धार गर्ने भएको छ । मलेसिया तथा खाडी मुलुकमा साढे दुई महिनादेखि अलपत्र अवस्थामा रहेका शव पनि नल्याई नहुने र नोबेल कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) को समस्यामा रहेका नेपालीहरुको उद्धार पनि तुरुन्तै गर्नुपर्ने भएपछि एउटै विमानबाट शव र मानिसको उद्धार गर्नुपर्ने बाध्यता आएको हो ।
कोभिड–१९ का कारण उत्पन्न असहज परिस्थितिमा नेपाल ल्याउनैपर्ने अवस्थामा रहेका नेपालीलाई स्वदेश आउन सहजीकरण गर्ने आदेश, ०७७ अनुसार चार्टर्ड गरिएको जहाजमा फर्किन चाहेका नेपालीसँगै शवलाई पनि ल्याउनुपर्ने छ । उक्त कामका लागि आदेशमा परराष्ट्र मन्त्रालय र श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले गर्ने भनिएको छ ।
दुवै मन्त्रालयले एकआपसमा समन्वय गरेर १० दिनमा २५ हजार नेपाली खाडी तथा अन्य मुलुकबाट ल्याउने भनिएको जहाजमै अलपत्र रहेका शव पनि ल्याउनुपर्ने गरी जिम्मेवारी तोकिएको आदेश पत्रमा उल्लेख छ । साथै, आदेश पत्रमा शव ल्याउन लाग्ने खर्च सम्बन्धित रोजगारदाता कम्पनीले व्यहोर्ने वा विशेष परिस्थितिमा शव ल्याउनु परेको खण्डमा वैदेशिक रोजगार कल्याणकारी कोषबाट रकम चलाउन सकिने भनिएको छ । कोभिड–१९ का कारण साढे दुई महिनाको लकडाउन अवधिभर कोरोनालगायत विविध कारणले खाडीसहितका ६ देशमा २ सय २७ नेपालीको मृत्यु भएको छ ।
वैदेशिक रोजगारीका क्रममा मृत्यु हुनेहरुको शब नेपाल ल्याउन र नेपालमा पनि व्यवस्थापन गर्न समस्या परेकाले सरकारले यसअघि नै लकडाउनको अवधिमा गन्तव्य देशमै अन्त्येष्टिका लागि अनुमति दिने परिवारलाई सान्त्वना राहतस्वरुप ५० हजार रुपैया“ दिने निर्णय गरेको थियो । यहि अनुसार ७५ परिवारले विदेशमै अन्त्येष्टिका लागि अनुमति दिएका छन् ।
बोर्डले विदेशमा अन्त्येष्टि गर्न अनुमति नदिएका १ सय ५२ शव विभिन्न देशमा अलपत्र अवस्थामा रहेको जनाएको छ । बोर्डले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थनमा आएको शव घर घरसम्म पु¥याउन तयारी गरेको जनाइएको छ । विमानस्थलमा आएको शवहरुमध्ये एक दिनमा २० वटासम्म शव घरसम्म पु¥याउने बोर्डको योजना छ । यसका लागि शव वाहन, चालक र विमानस्थलबाट लैजान त्यही अनुसारको तयारी पनि भएको बताइएको छ । शव बुझ्न परिवारका सदस्य र आफन्त काठमाडौं आउन नसकेको खण्डमा बोर्डले घरसम्मै शव पु¥याउने योजना पनि बोर्डले बनाएको छ ।
बोर्डले जनाएअनुसार साढे दुई महिनाको अवधिमा सबैभन्दा धेरै ज्यान गुमाउने देशमा साउदीमा ५८ जना नेपालीले ज्यान गुमाएका छन् भने उनीहरुको शव उतै रोकिएको छ । साउदीपछि सबैभन्दा धेरै ज्यान गुमाउने नेपालीको संख्या मलेसियामा रहेको छ । जहाँ ५१ जना नेपालीको ज्यान गएको छ । त्यस्तै, कतारमा ३७, युएईमा ४८, कुवेतमा ११, बहराइनमा ५, दक्षिण कोरियामा ४, ओमानमा १ र अन्य देशमा ११ जनाले ज्यान गुमाएका छन् ।
