- जेन–जी आन्दोलनका क्रममा राइफल र पेस्तोल एक हजार २७६ थान लुटिए
- लुटिएकामध्ये केही फिर्ता, अधिकांश फिर्ता गर्न बाँकी
- लुटिएका हतियारले बढायो समाजमा असुरक्षा र त्रास
- प्रहरी प्रवक्ता भन्छन्– लुट्नेलाई पक्राउ गर्ने र हतियार फिर्ता गराउने क्रम जारी छ
काठमाडौं- चामत्कारिक रूपमा देशको सत्तापलट गरेको दुईदिने जेन–जी आन्दोलनमा आन्दोलनकारीहरूले प्रहरीका एक हजार २७६ थान राइफल र पेस्तोल लुटेका छन् । केन्द्रीय प्रहरी प्रवक्ता डिआइजी विनोद घिमिरेका अनुसार आन्दोलनकारीहरूले प्रहरीका हतियार लुटेको जेन–जी आन्दोलनको दोस्रो दिन २४ भदौमा हो ।
सदिन बिहानैदेखि प्रहरी चौकीहरूमा लुटपाट, आगजनी र प्रहरीका जवानदेखि असईसम्मको हत्या भएको थियो ।
डिआइजी घिमिरेले हतियार लुटपाट गर्नेलाई पक्राउ गर्नेदेखि उनीहरूबाट हतियारलाई फिर्ता लिने काम भइरहेको बताए । तर, अझै लुटिएकामध्ये अधिकांश हतियार फिर्ता लिन बाँकी रहेको उनको भनाइ छ । प्रहरीको आन्तरिक अभिलेखअनुसार आन्दोलनपछि ९८ हजार ४९१ थान गोलीको अत्तोपत्तो छैन । आन्दोलनमा प्रहरीले कति प्रहार गरे ? त्यो पनि खुल्न बाँकी छ ।
रबरको गोली पनि एक हजार ३१५ वटा अभिलेखमा छैनन् । यो गोली तनावग्रस्त स्थितिलाई नियन्त्रणमा लिन घुँडामुनी लाग्नेगरी प्रहार गरिन्छ । जेन–जी आन्दोलनको क्रममा सुरुमा प्रहरीले रबरको गोली प्रहार गरेका थिए । पछि आत्मरक्षाका लागि भन्दै धातुका गोली प्रहार गरे । यी दुवैखाले गोली अभिलेखमा कम देखिएको प्रवक्ता घिमिरे बताउँछन् । आन्दोलनको क्रममा दुई दिनमा दुई हजार २२० पटक हवाइ फायर भएको देखिएको छ । काठमाडौं उपत्यकासँगै चितवन, हेटौंडा, इटहरी, सुनसरी, झापा, जनकपुरधाम, पोखरा, बुटवल, वीरेन्द्रनगर, वीरगञ्जलगायत ठाउँमा प्रहरीले स्थितिलाई नियन्त्रणमा लिन प्रहरीले हवाइ फायर गरेको थियो । त्यसअघि तीन हजार २२३ वटा अश्रुग्यास पनि प्रहार गरेको प्रहरीको अभिलेखमा छ ।
प्रहरीबाट लुटिएका हतियार बुझाउन नेपाली सेनाले भदौको २५ गते आह्वान गरेको थियो, त्यसबेला सेनाले देशमा शान्ति र सुरक्षाको जिम्मा लिएको थियो । नेपाल प्रहरीले पनि सोही दिन आन्दोलनका क्रममा आन्दोलनकारीले लुटेका हतियार फिर्ता गर्न सूचना जारी गरेको थियो । कतिले सूचनाअनुसार हतियार बुझाएका छन् । कतिपयले भने नबुझाएर अटेर गरेका छन् । नेपाल प्रहरीका पूर्वएआइजी बसन्तकुमार लामा हतियारले समाजमा आतंक सिर्जना हुने बताउँछन् । नागरिकले असुरक्षा महसुस गर्छन् । त्यही भएर जेन–जी आन्दोलनकारीहरू वा आन्दोलनको क्रममा लुटेका अन्यले प्रहरीलाई हतियार बुझाउनुपर्ने र प्रहरीले पनि गम्भीर ढंगले खोजतलास गर्नुपर्ने बताए ।
‘हतियारले समाजमा असुरक्षा बढाउँछ । नागरिकमा त्रास उत्पन्न गराउँछ, त्यसो हुनाले हतियार खोजतलास गरेर नियन्त्रणमा लिनुपर्छ,’ उनले प्रभावसँग भने । प्रहरीबाट लुटिएका हतियारहरू घातक छन् । तिनै हतियार प्रहरीले आन्दोलनको पहिलो र दोस्रो दिन चलाउँदा ७४ जनाले ज्यान गुमाउनुप¥यो । देशभरमा चार हजार बढी घाइते छन् । केहीको अवस्था चिन्ताजनक छ । यसबाट नै प्रहरीबाट खोसिएका हतियारहरू कति घातक छन् भन्ने प्रस्ट हुन्छ । ती हतियारहरू नेपाली सेनाले प्रहरीलाई दिएका हुन् ।
प्रहरीबाट हालै लुटिएको चाइनिज पेस्तोल (सानो) को क्षमता सात राउण्ड हुन्छ । आत्मरक्षा र छोटो दूरीमा प्रहार गर्न यस्तो पेस्तोल उपयुक्त हुन्छ । नाइन एमएम चाइनिज पेस्तोल (ठूलो) को क्षमता १५ राउण्डको हुन्छ, जुन अर्धस्वचालित हतियार हो । ५० मिटरसम्म प्रहार गर्न यो हतियार सक्षम हुन्छ । डबल एक्सन रिभल्भरले ३० मिटरसम्म प्रहार गर्छ । अर्धस्वचालित इण्डियन स्मल आर्म सिस्टम, जसलाई इन्सास भनिन्छ, ३० राउण्ड क्षमताको इन्सास ४०० मिटरसम्म निसाना लगाउन सक्षम हुन्छ । २० राउण्ड क्षमताको अर्धस्वचालित सेल्फ लोडिङ राइफल (एसएलआर) ले ८०० मिटर दूरीसम्म निसाना लगाउन सक्ने प्रहरी बताउँछन् ।
यी सबै खालका हतियार प्रहरीले जेन–जी आन्दोलनमा प्रयोग गरेको देखिएको छ । तिनै हतियार प्रहरीबाट आन्दोलनकारीहरूले लुटेका हुन् । यसबारे खोजबिनका लागि उच्चस्तरीय छानबिन समिति गठनको माग भइरहेको छ ।
