काठमाडौं– काठमाडौं महानगरपालिकाको नगर प्रहरीभित्र बेथिति बढ्दो देखिएको छ । महानगरको मेयरमा बालेन्द्र (बालेन) साह निर्वाचित भएर आएदेखि अहिलेसम्म महानगर नीतिभन्दा पनि निर्देशनबाट मात्र चलिरहेको छ भन्ने कुरा पुष्टि हुँदै गइरहेको छ ।
महानगरपालिकाले तीन दशक अघिदेखि नगर प्रहरी राख्दै आएको छ । नगर प्रहरीलाई व्यवस्थापन गर्न महानगरपालिकाले स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ को दफा १०२ को उपदफा १ बमोजिम ऐन पनि जारी गरिसकेको छ । नगर प्रहरीको काम फोहोर व्यवस्थापनमा सहयोग, फुटपाथ व्यवस्थापनमा सहजीकरण गर्ने भए पनि पछिल्लो समय काठमाडौंको नगर प्रहरीले सहकारीदेखि औषधि पसलसम्म हस्तक्षेप गर्न थालेको आरोप लागेको छ ।
ऐनको महानगर प्रहरीको रेखदेख गर्ने अधिकार प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतको मातहतमा राखेको भए पनि अहिले त्यसो हुन सकेको छैन । महानगर प्रहरी प्रमुखमा मेयर साहले कामुका रुपमा जुनियर नगर प्रहरी उपरीक्षक राजु पाण्डेलाई नगर प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) बनाइदिएपछि महानगर प्रहरी बलभित्र बेथितिको राज भएको हो ।
महानगर प्रहरी बलको सो ऐनले एसएसपीको परिकल्पना गरेको भए पनि नगर प्रहरीभित्र प्रहरी उपरीक्षकमात्र भएको अवस्थामा ज्येष्ठताका आधारमा बढुवा गर्न सकिने र त्यसका लागि प्रदेश लोकसेवा आयोगबाट योग्यता सिफारिसका आधारमा गर्ने व्यवस्था छ । तर, मेयर साहले पाण्डेलाई ज्येष्ठताको आधार मिचेर कामु प्रहरी प्रमुख बनाई एसएसपीको दज्र्यानी चिह्न प्रदान गरेका थिए ।
आठौं तहका पाण्डेले जनप्रतिनिधिहरु तथा प्रमुख कार्यकारी अधिकृतकोसमेत निर्देशनसमेत अटेर गर्न थालेपछि महानगरपालिकाको ३७औं नगर कार्यपालिकामा पाण्डेको पद र दज्र्यानी चिह्नमाथि विधायक समितिका संंयोजक रहेका वडा नं. २३ अध्यक्ष मचाराजा महर्जनले प्रश्न उठाएका हुन् ।
‘कानुनतः छ महिनासम्मका लागिमात्र कायममुकायम पदमा एउटा व्यक्तिलाई राख्न सकिन्छ । तर अहिले दुई वर्षभन्दा बढी समयदेखि लोकसेवा आयोगको ज्येष्ठताको सिफारिसविना कामु एसएसपी पाण्डे किन राखिएको हो ?,’ उनले मेयर साहलाई प्रश्न गरे । तर त्यसको उत्तर मेयर साहले दिएनन् । एकातिर रातारात कामु प्रहरी प्रमुखलाई दज्र्यानी चिह्न लगाइयो भने वैधानिकरुपमा हवल्दारबाट असईमा बढुवा भएका करिब ४० जना हवल्दारहरुले असईको तलब खाएर हवल्दारकै रुपमा काम गर्दै आएका छन् ।
काठमाडौं महानगरमा अहिले नगर प्रहरी शासन चलिरहेको वडा नं. २२ का अध्यक्ष चिनीकाजी महर्जनको धारणा छ । उनले कार्यपालिका वैठकमा नै कामु एसएसपी पाण्डेलाई मर्यादाक्रम ख्याल गरी पदीय जिम्मेवारीअनुरुप काम गर्न भनेका थिए । महानगर प्रहरी बलमा यतिसम्म बेथिति भयो कि बढुवा भएका नगर प्रहरी हवल्दारहरुले एक वर्षभन्दा बढी समय बढुवा भएकै पदको स्केलमा तलवभत्ता खाएको भए पनि दज्र्यानी चिह्न नदिएपछि आफैं असईको दज्र्यानी चिह्न लगाएका थिए । आमनागरिकले मेयर साहलाई विश्वास गरी बेथिति अन्त्य गर्न सक्ने नेतृत्वका रुपमा लिँदा नगर प्रहरीभित्रको बेथितिले साह आफैं बदनाम हुने संकेत देखिएको जानकारहरु बताउँछन् ।
