काठमाडौं– राष्ट्रियसभा अध्यक्ष गणेशप्रसाद तिमिल्सिना र नेपाल भ्रमणमा रहेका क्यानाडाको माथिल्लो सदन (सिनेट)का सभामुख जर्ज जे फ्युरी नेतृत्वको संसदीय प्रतिनिधिमण्डलबीच शिष्टचार भेटवार्ता गरेको छ ।
राष्ट्रियसभा अध्यक्ष तिमिल्सिनाको निमन्त्रणामा दुईदिने नेपाल भ्रमणमा रहेको सभामुख फ्युरी नेतृत्वको प्रतिनिधमण्डले सोमबार सिंहरबारमा उनीसँग भेटवार्ता गरेको अध्यक्ष तिमिल्सिनाको सचिवालयले जनाएको छ । सो अवसरमा उनीहरूबीच नेपाल र क्यानाडाबीच कूटनीतिक सम्बन्ध, मित्रता, समझदारी, संसदीय सहकार्यलगायतका विषयमा कुराकानी भएको जनाइएको छ ।
भेटमा अध्यक्ष तिमिल्सिनाले यस किसिमको उच्चस्तरीय भ्रमणले दुई देशको सम्बन्ध र सहकार्यलाई मजबुद बनाउन सहयोग पुर्याउने बताए । उनले भने, ‘दुई देशबीच संसदीय सम्बन्धमा यो अहिलेसम्मकै उच्चस्तरीय भ्रमण हो । म आशा गर्दछु भविष्यमा दुवैतर्फबाट यस किसिमको भ्रमणको निरन्तरता हुनेछ ।’
उनले दुवै देशका संसद्मा संसदीय मैत्री समूह गठन भएकामा खुशी व्यक्त गर्दै संसद् मैत्री समूहले दुई देशका संसद्बीचको सम्बन्धलाई प्रवद्र्धधन गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने बताए । उनले नेपालको आर्थिक समृद्धि र प्राथमिकताका विषययमा क्यानाडालगायत अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको साथ र सहयोगको अपेक्षा रहेको उल्लेख गरे ।
भेटका क्रममा सभामुख फ्युरीले नेपालसँगको सम्बन्धलाई उच्च महत्वका साथ लिएको बताए । उनले नेपाल एकात्मक राज्य प्रणालीबाट संघीय राज्य भएको भन्दै यसका चुनौतीबारे क्यानाडा जानकार रहेको बताए । उनले क्यानाडा पनि संघीय मुलुक भएको बताउँदै नेपालको विकासका लागि आफ्नो देशको सहयोग रहने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् । सभामुख फ्युरी नेतृत्वको टोलीले सोमबार नै राष्ट्रियसभा बैठकको अवलोकन गरेकोे छ । सोक्रममा राष्ट्रियसभाका सदस्यहरूले नेपाल र क्यानडाको कतिपय राजनीतिक विशेषता उस्तै प्रकारका रहेका उल्लेख गर्दै एक अर्काबाट धेरै कुरा सिक्न सकिने बताए । सभामुख फ्यूरीको उपस्थित राष्ट्रियसभाको बैठकको विशेष समयमा सांसदले नेपाल र क्यानडाको सम्बन्ध प्रगाढ रहेको स्मरण गरे ।
नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा)का राष्ट्रियसभा संसदीय दलका नेता दीनानाथ शर्माले नेपाल र क्यानडाको दौत्य सम्बन्ध कायम भएको ६५ वर्ष पुगेको स्मरण गरेका थिए । उनले क्यानडामा संवैधानिक राजतन्त्र र नेपालमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र भए पनि अन्य धेरै व्यवस्था एकै खालको रहेको बताए ।
दुवै देशमा दुई सदनात्मक व्यवस्था र बहुदलीय राजनीतिक प्रणालीको व्यवस्था छ । सांसद शर्माले लोकतान्त्रिक मूल्य मान्यताका अन्तरराष्ट्रिय मापदण्डलाई समेटेर नेपालको संविधान जारी भएको जानकारी गराएका थिए । उनले भने, ‘बहुदलीय प्रतिस्पर्धा, संवैधानिक राजतन्त्र, समानता, सामाजिक न्याय, शान्ति, सुशासन र कानूनी राज्य क्यानडाको विशेषता हो, नेपाल गणतन्त्रात्मक मुलुक भए पनि राजनीतिक विशेषता र मौलिकता दुबै देशमा समान छ ।’ उनले राष्ट्रियसभामा ३७ प्रतिशत महिलाको सहभागिता रहेको उल्लेख गर्दै नेपालले संघीयतालाई आफ्नो मौलिक विशेषता अनुसार लागू गरेको जानकारी गराएका थिए ।
नेपालमा महिला, दलित र अन्य समूहको स्थान सुनिश्चित गरिएको बताउँदै शर्माले क्यानडाबाट राजनीतिक प्रणालीको अध्ययन गर्न आएको सभामुख फ्यूरीको भ्रमणले आपसी सम्बन्धलाई थप मजबुद बनाउने विश्वास व्यक्त गरेका छन् ।
प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसका राष्ट्रियसभा संसदीय दलका नेता सुरेन्द्रराज पाण्डेले संविधानसभाबाट जारी गरिएको नेपालको संविधान २०७२ राजनीतिक दलहरूको सहमतिको दस्तावेज भएको बताए । उनले नेपाल र क्यानडाको राजनीतिक प्रणालीमा समानता रहेको उल्लेख गर्दै क्यानेडेली प्रतिनिधिमण्डलको नेपाल बसाइँ उपलब्धिमूलक हुने विश्वास व्यक्त गरे ।
उनले नेपालको संविधानमा समावेशी, मानवअधिकार, पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रता, शक्ति पृथकीकरण समेटिएको बताए । नेपालको संविधानले शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी र आवासलगायतका हक सुनिश्चित गरेको उनको भनाइ थियो ।
साथै, उनले अमेरिकी सहयोगी संस्था मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरशेन (एमसिसी)बाट नेपालले प्राप्त गर्न लागेको अनुदान स्वीकार गर्नुपर्ने धारणा व्यक्त गरे । उनले भने, ‘अमेरिकाको सहयोगमा राजनीतिकरण नहोस्, अनुदानलाई जहाँ खर्च गर्ने भनेका छौँ, त्यसैमा खर्च गर्नुपर्छ ।’
सरकारले भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्न नसकेको जिकिर गर्दै पाण्डेले स्वतन्त्र निकायलाई स्वतन्त्र रूपमा काम गर्न दिनुपर्नेमा जोड दिए । उनले भने, ‘कारबाही गर्ने निकाय स्वतन्त्र हुनुपर्छ, तर भ्रष्टाचारको मुद्दामा छानीछानी फसाउन खोजेको देखिन्छ, यस्ता विषयमा हस्तक्षेप नगर्न सरकारसँग आग्रह गर्दछु ।’
साथै, सभामुख फ्युरीले नेपालले गर्न लागेको ‘सगरमाथा संवाद’मा क्यानडाले सक्रिय सहभागिता जनाउने बताएका छन् । संघीय संसद्का सदस्यसँग भएको अन्तक्र्रियामा उनले नेपाल र क्यानडाले जलवायु परिवर्तनको उस्तै असर झेल्दै आएको उल्लेख गर्दै उक्त संवाद फलदायी हुने विश्वास व्यक्त गरे ।
-1745656903.jpeg)