काठमाडौं - रंगमञ्चबाट बुद्धका सन्देशहरु फैल्याउने उदेश्यसहित सोमबारबाट काठमाडौंको जमल स्थित सांस्कृतिक संस्थान राष्ट्रिय नाचघरमा ‘बुद्ध थिएटर फेस्टिवल–२०२३’ सुरु भएको छ । ६२ औँ विश्व रंगमञ्च दिवसको अबसर पारेर यो महोत्सब सुरु भएको हो ।
पर्यटन उधोग तथा सहकारी मन्त्रालय, बागमती प्रदेश, सांस्कृतिक संस्थान र डबली थिएटरको संयुक्त आयोजनामा सुरु भएको यो महोत्सब आगामी १७ चैतसम्म जारी रहने छ । काठमाडौंको बौद्ध स्थित सेचिन गुम्बाका १० जना लामाहरुबाट मन्त्रोचारण गर्दै सुरु भएको यो महोत्सबमा सात वटा नाटक मञ्चन हुँदैछन् ।
महोत्सबको उद्घाटन समारहमा नाटक ‘चण्डालिका’ मञ्चन गरियो । माया थापाको निर्देशनमा मञ्चित करिब आधा घन्टाको यो नाटक एक युवतीले भिक्षुहरुलाई पानी खुवाउँदै उसको आफन्तले दिएको श्रापको कथामा केन्द्रित थियो । तर पछि भिक्षुको आशिर्वादले उनीहरुको जीवनमा शान्ति आएको सन्देश यो नाटकले दिएको थियो ।
संस्कृति भाषामा सम्बाद बोलिएको नाटक चण्डालिकामा सांस्कृतिक संस्थानकै कलाकारहरुले अभिनय गरेका थिए । नाटकमा बुद्धको भूमिकामा तिर्थराज पोखरेल, चण्डालिकाको भूमिकामा रेखा कटवाल, मुख्य युवतीको भूमिकामा शुशिला थापा थिए । यस्तै अन्य कलाकारमा सरेश थापा, श्रीकृष्ण शाही, नरहरि पराजुली, राम पुरी, सुरभि मगर, अनिशाा न्यौपाने, विना विश्वकर्मा, सलिना क्षत्रीलगायतको अभिनय थियो ।
विरेन्द्र हमालको सल्लाहमा मञ्चन गरिएको यो नाटकको संगीत संयोजनमा दुर्गाप्रसाद खतिवडा, बाद्यबादनमा खतिवडा सहित नरेश प्रजापति, रोहित सुवेदी, गायनमा दीपेन्द्र बज्राचार्य र शिला बिष्ट थिए । यस्तै ध्वनी सँयोजनमा अनुपम शर्मा र मनोज केसी, प्रकाश परिचालनमा मिलन नेपाली र विज्ञान सुब्बा तथा स्टेज निर्माणमा दीपक पौडेल र ओमप्रकाश बानिया थिए । महोत्सबमा १७ चैतसम्म अरु ६ वटा नाटक मञ्चन गरिने भएको छ ।
महोत्सबको उद्घाटन समारोहमा यो वर्षको डवली थिएटर अवार्ड रँगकर्मी अनुप बराललाई प्रदान गरियो । ५० हजार रुपैयाँ सहितको सो अवार्ड ग्रहण गर्दै अनुप पत्नी दिया मास्केले अनुपको सन्देश पढेर सुनाईन् ।नेपाली रँगमञ्चमा लामो योगदान दिएकाले रँगकर्मी अनुपलाई सो अवार्ड प्रदान गरिएको डवली थिएटरका अध्यक्ष पुष्कर गुरुङले कार्यक्रममा बताए । केही महिना अघि काठमाडौंमा दुई साता लामा बुद्ध नाटक लेखन कार्यशाला गरेर सो कार्यशालामा लेखिएका नाटकहरु यो महोत्सबमा मञ्चन गरिएको बताए ।
तेश्रो वर्षदेखि आयोजना हुँदै आएको यो महोत्सबले बुद्धलाई अझ नजिकबाट अहिलेका पुस्तामा चिनाउने काम गर्ने विश्वास पनि उनले व्यक्त गरे ।कार्यक्रममा स्वागत मन्तव्य राख्दै संस्कृतिक संस्थानका अध्यक्ष अशोक कुमार राईले विश्व रँगमञ्चको सबैलाई शुभकामना दिँदै बुद्धले देखाएको मार्ग अँगाले जीवन निकै सुखी हुने बताए । महोत्सबमा मञ्चन हुने नाटकहरुबारे उनले कार्यक्रममा जानकारी गराए । यस्तै प्रा.डा. अभि सुवेदी, नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका कुलपति भुपाल राईलगायतले महोत्सबमा प्रस्तुत नाटकहरुको चर्चा गरे ।
