काठमाडौं- गत वर्ष सञ्चालित माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई)मा सहभागी विद्यार्थीमध्ये उच्च श्रेणीमा उत्तीर्ण हुनेको संख्या दुई प्रतिशतभन्दा न्यून पाइएको छ । राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले बुधबार सार्वजनिक गरेको एसइई २०७८ को नतिजामा १.९४ प्रतिशत विद्यार्थी मात्र उच्च श्रेणी अर्थात् ३.६ देखि ४ जिपिए (ग्रेड) ल्याएको पाइएको हो ।
कोरोना महामारीको दुई वर्षपछि बोर्डले पहिलोपटक विद्यार्थीको भौतिक उपस्थितिमै परीक्षा लिएको थियो । यसअघिका दुई वर्षमा भने विद्यालयको आन्तरिक मूल्यांकनका आधारमा बोर्डले नतिजा सार्वजनिक गरेको थियो । यसपटक अघिल्लोपटकको तुलनामा नतिजा खस्किएको पाइएको छ । अघिल्लो वर्ष उच्च श्रेणीमा उत्तीर्ण हुने विद्यार्थी ३.८३ प्रतिशत रहेकामा यस वर्ष घट्न पुगेको हो ।
बोर्डका सदस्यसचिव दुर्गाप्रसाद अर्यालका अनुसार उच्च श्रेणी ३.६ देखि ४ जिपिए ल्याउने विद्यार्थी नौ हजार ६३३ जना छन् । बोर्डले परीक्षामा सहभागीमध्ये चार लाख ९५ हजार ७५१ परीक्षार्थीको नतिजा सार्वजनिक गरेको हो ।
त्यस्तै, ४१ हजार ६२७ विद्यार्थीले ३.२ देखि ३.६ जिपिए र ६९ हजार ९००ले २.८ देखि ३.२ जिपिए ल्याएका छन् । ९० हजार ७५८ जनाले २.४ देखि २.८ जिपिए ल्याएको बोर्डले सार्वजनिक गरेको नतिजामा उल्लेख छ ।
त्यस्तै एक लाख १२ हजार ७३३ विद्यार्थीले २ देखि २.४ जिपिए, एक लाख ५९४ जनाले १.६ देखि २ जिपिए, ४४ हजार ५८६ विद्यार्थीले १.२ देखि १.६ जिपिए र तीन हजार २८० विद्यार्थीले ०.८ देखि १.२ जिपिए ल्याएको सदस्यसचिव अर्यालले जानकारी दिए । यस वर्ष १.९४ प्रतिशतले ३.६ देखि ४ जिपिए, ८.४० प्रतिशतले ३.२ देखि ३.६ जिपिए, १४.१० प्रतिशतले २.८ देखि ३.२ जिपिए, १८.३१ प्रतिशतले २.४ देखि २.८ जिपिए ल्याएको उनले बताए ।
त्यस्तै २२.७४ प्रतिशतले २ देखि २.४ जिपिए, २०.२९ प्रतिशतले १.६ देखि २ जिपिए, ८.९९ प्रतिशतले १.२ देखि १.६ जिपिए र ०.६६ प्रतिशतले ०.१ देखि १.२ जिपिए ल्याएका छन् । परीक्षामा २२ हजार छ सय ४० अर्थात् ४.५७ प्रतिशत परीक्षार्थी अनुपस्थित रहेको सदस्यसचिव अर्यालले जानकारी दिए । उनले समग्रमा नतिजा सन्तोषजनक रहेको बताए ।
नतिजा सार्वजनिक गरिएका विद्यार्थीमध्ये प्रदेश १ का १७.४ प्रतिशत, मधेस प्रदेशका १५.५ प्रतिशत, बागमती प्रदेशका २१.६७ प्रतिशत, गण्डकी प्रदेशका ९.३० प्रतिशत, लुम्बिनी प्रदेशका १७.४५ प्रतिशत, कर्णाली प्रदेशका ७.५३ प्रतिशत र सुदूरपश्चिम प्रदेशका ११.५ प्रतिशत रहेका छन् ।
बागमतीमा सबैभन्दा राम्रो, कर्णालीमा कमजोर
प्रदेशगत आधारमा बागमती प्रदेशको नतिजा तुलनात्मक रुपमा सबैभन्दा राम्रो देखिएको छ भने कर्णालीको नतिजा कमजोर देखिएको छ । यद्यपि, विद्यार्थी संख्या पनि बागमतीमा सबैभन्दा धेरै र कर्णालीमा सबैभन्दा कम रहेको छ ।
एसइई नतिजामा कूल चार लाख ९५ हजार ७५१ परीक्षार्थी समेटिएकामा ३.६ देखि ४ जिपिए ल्याउने विद्यार्थीको संख्या सबैभन्दा बढी बागमती प्रदेशमा रहेको छ । उक्त जिपिए प्राप्त गरेका नौ हजार ६३३ जना विद्यार्थीमध्ये ४७.७७ प्रतिशत बागमती प्रदेशका छन् । उच्च जिपिए सबैभन्दा कम प्राप्त गर्ने विद्यार्थी कर्णाली प्रदेशका छन् ।
त्यसपछि सुदूरपश्चिम रहेको छ । उच्च श्रेणीमा उत्तीर्ण हुने विद्यार्थी कर्णालीबाट १.१८ प्रतिशत र सुदूरपश्चिमबाट २ प्रतिशत मात्रै रहेको छ ।मधेस प्रदेशमा भने सुधार देखिएको छ । उक्त प्रदेशबाट उच्च जिपिए (३.६–४) प्राप्त गर्ने विद्यार्थीको संख्या १५ प्रतिशत रहेको छ ।
उच्च जिपिएतर्फ प्रदेश १, गण्डकी, लुम्बिनी, कर्णाली र सुदूरपश्चिमभन्दा मधेस प्रदेश अगाडि देखिन्छ । उच्च जिपिए ल्याउने विद्यार्थी प्रदेश १ बाट १२ प्रतिशत, गण्डकीबाट ८ प्रतिशत, लुम्बिनीबाट साढे १२ प्रतिशत र कर्णालीबाट १.१८ प्रतिशत र सुदूरपश्चिमबाट २ प्रतिशत रहेको छ ।
बोर्डका अध्यक्ष महाश्रम शर्माले कोभिड–१९ महामारीका कारण पढाइ प्रभावित हुँदा उच्च जिपिए ल्याउने विद्यार्थी घटेको बताए । ‘तुलनात्मक रुपमा उच्च ग्रेड ल्याउने विद्यार्थीको संख्या घटेको छ । यो समयमा र नियमित पढाइ हुन नसक्दा विद्यार्थीको सिकाइ नभएको हुनसक्छ । यद्यपि, यो नतिजालाई सन्तोषजनक मान्न सकिन्छ,’ उनले भने ।
जिपिएअनुसार विद्यार्थी संख्या र प्रतिशत
३.६ देखि ४ जिपिए - ९,६३३ (१.९४∞)
३.२ देखि ३.६ जिपिए -४१,६२७ (८.४०∞)
२.८ देखि ३.२ जिपिए - ६९,९०० (१४.१०∞)
२.४ देखि २.८ जिपिए -९०,७५८ (१८.३१∞)
२ देखि २.४ जिपिए - १,१२,७३३ (२२.७४∞)
१.६ देखि २ जिपिए - १,००,५९४ (२०.२९∞)
१.२ देखि १.६ जिपिए - ४४,५८६ (८.९९∞)
०.८ देखि १.२ जिपिए - ३,२८० (०.६६∞)
