काठमाडौं- चालु आर्थिक वर्षको १० महिनामा विदेशमा कार्यरत नेपालीले पठाउने रेमिट्यान्स अघिल्लो वर्षको तुलनामा बढेको छ । नेपाल राष्ट्र बैकले शुक्रबार सार्वजनिक गरेको चालु आवको १० महिनाको मुलुकको आर्थिक तथा वित्तीय अवस्था समेटिएको तथ्यांकअनुसार वैशाख महिनासम्म विप्रेषण (रेमिट्यान्स) आठ खर्ब ११ अर्ब ७९ करोड रुपैयाँ भित्रिएको छ । जुन गत आवको सोही अवधिको तुलनामा ०.२ प्रतिशतले बढी रहेको राष्ट्र बैंकले उल्लेख गरेको छ । तर, वैशाख महिनामा भित्रिएको रेमिट्यान्स अघिल्लो महिना (चैत)को तुलनामा भने न्यून हो ।
चालु आवको सुरुआती महिनादेखि नै गिरावट आएको रेमिट्यान्स वैशाखमा पहिलोपटक अघिल्लो वर्षभन्दा बढेको हो । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा रेमिट्यान्स १९.२ प्रतिशतले बढेको थियो । यता, अमेरिकी डलरमा भने रेमिट्यान्स गत वर्षभन्दा न्यून छ । गत वर्षको तुलनामा १.६ प्रतिशतले कम भएर छ अर्ब ७६ करोड डलरमा झरेको छ । अघिल्लो वर्ष यस्तो आप्रवाह १६.१ प्रतिशतले बढेको राष्ट्र बैंकको तथ्यांकले देखाउ“छ ।
गत दुई आर्थिक वर्ष कोरोना महामारीका कारण वैदेशिक रोजगारीमा आएको मन्दीले रेमिट्यान्स आप्रवाहमा प्रत्यक्ष असर परेको अर्थविद्हरुको धारणा छ । विस्तारै वैदेशिक रोजागारीमा जाने कामदारको संख्या बढ्ने र रेमिट्यान्समा उल्लेख्य वृद्धि हुने अपेक्षा गरिएको छ । अर्थविद्हरुकै धारणालाई बल पुग्नेगरी वैदेशिक रोजगार विभागले पनि चालु आवको १० महिना (साउनदेखि वैशाखसम्म)को अवधिमा रोजगारीका लागिसंस्थागत तथा व्यक्तिगत श्रम स्वीकृति लिने कामदारको संख्या बढेको जनाएको छ ।
विभागको तथ्यांकअनुसार चालु आवको वैशाखसम्ममा पाँच लाख पाँच हजार ४९० जनाले श्रम स्वीकृति लिएका छन् । पछिल्ला १० महिनामा प्रत्येक महिना औसतमा ५० हजार ५४९ जनाले वैदेशिक रोजगारमा जान श्रम स्वीकृति लिएको विभागका निर्देशक कृष्णप्रसाद भुसाल बताउँछन् । उनका अनुसार यही गतिमा श्रम स्वीकृति लिनेको संख्या बढे चालु आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्ममा छ लाखभन्दा बढी हुने विभागले प्रक्षेपण गरेको छ ।
कोरोना महामारी कारण पछिल्लो दुई वर्ष वैदेशिक रोजगारमा जानेको संख्यामा आएको कमीले गर्दा नेपाल भित्रिने रेमिट्यान्समा समेत असर गरेको भुसालको भनाइ छ । गत वर्षबाट कोरोनाको खोप प्रयोगमा आएपछि वैदेशिक रोजगारमा जानेको संख्या बढेसँगै रेमिट्यान्स आप्रवाहमा पनि वृद्धि हुन थालेको तथ्यांकले देखाउँछ । मुलुकमा पछिल्लो समय विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा चाप परिरहँदा) वैदेशिक रोजगारीमा जाने कामदारको संख्या र रेमिट्यान्स आप्रवाह बढ्नुले सकारात्मक प्रभाव पार्ने सरोकारवालाहरुको भनाइ छ ।
