काठमाडौं– हिन्दू नेपालीहरूको महान् चाड दसै“तिहार नजिकिएसगैं बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूमा रेमिट्यान्सको दर पनि बढेको छ । वैदेशिक रोजगारमा जानेहरूले अघिपछिको समयभन्दा चाडबाडको समयमा अलि धेरै पैसा पठाउने कारणले पनि त्यसो भएको बैंकर्सहरूको धारणा पनि रहने गरेको छ ।
पश्चिम नेपालबाट पत्रकार मेघराज खड्काले पठाएको समाचारलाई आधार मान्दा पनि यी दिनमा आन्तरिक तथा बाह्य दुवै प्रकारका रेमिट्यान्सहरूमार्फत ठूलो मात्रमा रकम जिल्ला भित्रिएको देखिन्छ । जिल्लामा सबै बैंक तथा वित्तीय संस्थामार्फत मासिक दर १० करोड बढीको रेमिट्यान्स रकम भित्रिने आ“कलन गरिएको छ । वैदेशिक रोजगारमार्फत सहकारी संस्थाहरूमा जिल्लाकै सबैभन्दा बढी रेमिट्यान्स कारोबार गर्दै आइरहेको मध्य एक डिग्रे साइकुमारी नामक सहकारी संस्थाले मात्र मासिक १ करोड बढीको रेमिट्यान्स भित्राएको संञ्चालकको दावी छ ।
विषेशतः अन्य समयमा भन्दा स्वभाबिक रूपमा चाडबाडको समयमा बढी रेमिट्यान्स भित्रिने गरेको जिल्लाका अन्य सहकारीहरूको समेत एउटै मत रहेको छ । विदेशमा रोजगारीको सिलसिलामा रहेकाहरूले दशैंतिहार खर्च अनिबार्य जस्तो पठाउने भएकाले पनि सम्रग मुलुककै रेमिट्यान्स बढ्ने गरेको अर्थविद्हरूले समेत बताउने गरेका छन् । चाडबाडको अवसरमा कतार, मलेसिया, दुबई, ईरान, ओमन, जापान, कुवेत, अमेरिका र भारत लगायतका देशहरूबाट ज्यादा रेमिट्यान्स आउने गरेको छ ।
रुकुमकै हकमा भन्ने हो भने पनि जिल्लाको एनआइसी एसिया बैंक रुकुम शाखाबाट पनि मासिक सरदर ३५÷४० लाख बराबरको रेमिट्यान्स भित्रिने गरेको बताइन्छ । बैंकमा आउने रेमिट्यान्समा बाह्यभन्दा आन्तरिक रेमिट्यान्सको दर बढी रहेको बैंकका प्रवन्धक सुनिरजंग शाहले जानकारी दिए । रेमिट्यान्स गर्दा एक पटकमा ६० हजार भन्दा कम मात्र गर्न पाइने कानुनी व्यवस्था शुरु भएपछि रेमिट्यान्स भन्दा बैंकमा जम्मा गर्ने संख्या बढेको उनको भनाइ छ ।
त्यसैगरी महालक्ष्मी विकास बैंक रुकुम शाखामा पनि मासिक सरदर १ सय वटा रेमिट्यान्स जिल्लामा आउने गरेका छन । चाडबाड शुरु भएस“गै त्यसको दर पनि बढेको छ । अघिल्लो महिना १ सय वटा मात्र भएको रेमिट्यान्स यस महिना डेढ सय वटा बढी भएको बैंकका प्रवन्धक हरि शर्माले जानकारी दिए । ‘हाम्रो बैंकमार्फत महिनामा करिब ५० लाखको हाराहारीमा रेमिट्यान्स भित्रिने गरेको छ, अघिल्लो महिना ४२ लाख भित्रिएको छ,’ प्रवन्धक शर्माले भने, ‘चाडबाडको समयमा रेमिट्यान्स दर बढ्ने गरेको छ, यो महिना करिब ६३ लाख रकम भित्रिसकेको छ, अझै केहि रकम बढ्न सक्छ ।’
रुकुम, जाजरकोट,सुर्खेतलगायत जिल्लामा पनि दसै“तिहारजस्ता समयमा अत्याधिक मात्रामा रेमिट्यास्न भित्रने गरेको बताइन्छ । रेमिट्यान्सले धानेको मुलुकमा वैदेशिक रोजगारले ठूल्लो हिस्सा ओगटेको भएपनि सरकारले वैदेशिक रोजगारको क्षेत्रलाई अंकुश लगाउन नहुने धारणा कतिपय मयनपावर व्यवसायीको पनि छ । व्यवस्थितको नाममा व्यवसायीलाई अंकुश लगाउने कार्यले व्यवसाय गर्न नै मुश्किल हुने धारणा उनिहरूको रह“दै आएको छ ।
