काठमाडौं– भौतिक उपस्थितिमै कक्षा १२ को परीक्षा सञ्चालन गर्ने तयारी भइरहेको बेला प्रतिनिधिसभाको शिक्षा तथा स्वास्थ्य समितिले जनस्वास्थ्यका मापदण्ड प्रयोग गरेर मात्र परीक्षा सञ्चालन गर्न निर्देशन दिएको छ । बुधबार बसेको समितिको बैठकले राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डलाई भौतिक उपस्थितिमा गरिने परीक्षाका कारण कोरोना संक्रमण फैलनसक्नेतर्फ सचेत गराएको हो ।
गत वैशाखमा सम्पन्न हुनुपर्ने परीक्षा कोरोना महामारीका कारण हालसम्म हुन सकेको छैन । वैशाखदेखि नै सुरु भएको नयाँ भेरियन्टसहितको कोरोना महामारीको दोस्रो लहरका कारण परीक्षा प्रभावित बनेको हो । दोस्रोलहर केही कम भएसँगै धेरै क्षेत्र विस्तारै खुल्न थालेको छ । स्थानीय प्रशासनले लगाएको निषेधाज्ञा खुकुलो पारिएपछि भौतिक उपस्थितिमै १२ कक्षाको परीक्षा गर्ने तयारी गरिएको हो ।
‘कोभिड–१९ को संक्रमणका बीचमा कक्षा १२ लगायत अन्य परीक्षा सञ्चालन र स्वास्थ्य मापदण्ड’ विषयक छलफलमा जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पूरा गरेर मात्र परीक्षा सञ्चालन गर्न निर्देशन दिए । समिति सभापति जयपुरी घर्तीले परीक्षा केन्द्रमा चिकित्सक, नर्स र औषधिको व्यवस्था गरेर मात्र परीक्षा सञ्चालन गर्नुपर्ने बताएकी छन् । ‘परीक्षार्थीलाई महामारीबाट जोगाउन जनस्वास्थ्य सम्बन्धी मापदण्ड लागू गरी परीक्षा सञ्चालन गर्नुपर्दछ,’ उनले भनिन्, ‘संक्रमितलाई छुट्टै कक्षा कोठा व्यवस्था गरिनुपर्दछ ।’
बैठकमा समिति सदस्य तथा पूर्व शिक्षामन्त्री गिरिराजमणि पोखरेलले भौतिक उपस्थितिमा परीक्षा सञ्चालनका लागि शिक्षक र विद्यार्थीलाई खोप उपलब्ध गराउनुपर्नेमा जोड दिए । उनले माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई)मा विद्यालयले आफैँ आन्तरिक मूल्यांकन गरेर पठाउने क्रममा अनियमितता गरेकाले कार्यविधि परिवर्तन गरिनुपर्नेमा सु्झाव दिए ।
समिति सदस्य विद्या भट्टराईले विद्यार्थीलाई भिडभाड नगरिकन परीक्षा दिन पाउने वातावरण बनाउनुपर्ने आवश्यकता औल्याएकी छन् । उनले परीक्षा केन्द्रित पढाइ भएकाले पठनपाठन शैलीमा परिवर्तन गर्नुपर्ने धारणा पनि व्यक्त गरिन् ।
बैठकमा बोर्डका सदस्यसचिव दुर्गाप्रसाद अर्यालले विद्यार्थीलाई संक्रमणबाट जोगाउन छुट्टै होमसेन्टरको व्यवस्था गरिएको र अहिलेको परीक्षामा सहभागी हुन नसकेका संक्रमित विद्यार्थीले पछि पनि परीक्षा दिने पाउने जानकारी दिएका छन् । ‘संक्रमित भएर पनि परीक्षामा सहभागी हुनसक्ने परीक्षार्थीलाई अलग्गै कक्षा कोठाको व्यवस्था गरिने छ,’ उनले भने, ‘ती विद्यार्थी परीक्षा सुरु भएको आधा घन्टापछि परीक्षा केन्द्रमा प्रवेश गर्नेछन् । अन्य विद्यार्थीको सकिएको आधा घन्टाको समयसम्म परीक्षा दिन पाउनेछन् ।’ उनले लकडाउनका कारण पर्याप्त मात्रामा यातायात नचलेका कारण विद्यार्थीको सहजताका लागि होम सेन्टरबाटै परीक्षा सञ्चालन गर्न लागेको जानकारी दिए ।
बोर्डले २०० भन्दा बढी विद्यार्थी भएका विद्यालयको परीक्षा केन्द्र दुईवटा हुने जनाएको छ । बोर्डले परीक्षाका लागि अनलाइनबाट पनि प्रश्नपत्र पठाउने भएको छ ।
नब्बे प्रतिशत विद्यालयमा अनलाइनबाट र अन्य विद्यालयमा हाते प्रश्नपत्र पठाइने भएको छ । हाते प्रश्नपत्र र अनलाइनबाट पठाइएका प्रश्नपत्र भने फरक–फरक हुनेछन् । गत वर्ष ४० पूर्णांकको मात्र परीक्षा भएकामा यसपटक १०० कै हुने भएको छ ।
राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले ३१ साउनदेखि कक्षा १२ को परीक्षा भौतिक उपस्थितिमा सञ्चालन गर्ने तालिका तय गरेको छ । चार लाख परीक्षार्थीले चार हजार ३३५ परीक्षा केन्द्रबाट करिब ९० विषयको परीक्षा दिँदैछन् ।
