काठमाडौं– वैदेशिक रोजगारीमा जाने व्यक्तिहरूलाई खोप लगाउने सरकारले निर्णय गरे पनि व्यावसायी भने उत्साहित छैनन् । नेपाल सरकारले पछिल्लो सयम वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरूलाई पनि कोरोनाविरुद्धको खोप लगाउने निर्णय गरे पनि रोजगारीका गन्तव्य मुलुकले निर्धारण गरेको भन्दा फरक खोप लगाइने भएपछि व्यावसायीमा उत्साह नदेखिएको हो ।
गन्तव्य मुलुकले निर्धारण गरेको भन्दा फरक खोप लगाइने भएकाले व्यवसायीमा उत्साह नदेखिएको नेपाल लोकतान्त्रिक वैदेशिक रोजगार व्यवसायी एसोसिएसनका महासचिव भवानी निरौलाले बताएका छन् । खोप लगाउन पाउनु खुसीको कुरा भए पनि वैदेशिक रोजगारीमा जाने व्यक्तहरूलाई लगाइने भेरोसिल खोप नेपालीहरूको रोजगार गन्तव्य मुलुकले मान्यता नगरेकाले त्यसले श्रमिक तथा व्यवासयीलाई खासै उत्साही बनाउन नसकेको उनले बताए ।
नेपालीहरूको श्रम गन्तव्य मुलुक कतार र साउदी अरबले मोडेर्ना, कोभिसिल, फाइजर र जोन्सन एन्ड जोन्सनलाई मान्यता दिएकाले वैदेशिक रोजगारीमा जाने व्यक्तिहरूलाई ती खोपमध्ये कुनै एक उपलब्ध गराउनु पर्ने निरौलाको भनाइ छ । नेपालमा नै बस्नेहरूलाई भेरोसिल लगाएर रोजगारीका लागि जानेहरूलाई अन्य खोप व्यवास्थापन गर्नु पर्ने उनले बताए । वैदेशिक रोजगारीमा जाने व्यक्तिहरूका लागि ५ लाख डोज खोप छुट्टयाउनु पर्ने उनले माग गरेका छन् । भेरोसेल लगाएर विदेश गए पनि श्रमिकले क्वारेन्टाइनमा अनिवार्य बस्नु पर्ने भएकाले यसको कुनै अर्थ नहुने उनले बताए । यदि रोजगार गन्तव्य मुलुकले स्वीकृत गरेको खोप लगाउन नपाउने हो भने खोप लगाउनुको कुनै औचित्य नभएको उनको भनाइ थियो ।
वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरूलाई खोप लगाउने व्यवस्था गर्नु सुखद भए पनि श्रमगन्तव्य मुलुकले मान्यता दिएको खोप लगाउनु पर्ने प्रगतिशील वैदेशिक रोजगार व्यवसायी मञ्च नेपालका कार्यबाहक अध्यक्ष राजेन्द्र भण्डारीले बताएका छन् । आपूmहरूले अहिले जोन्सन एन्ड जोन्सन खोपको व्यवस्था गर्नका लागि श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयलाई अनुरोध गरिरहेको उनले बताए । भेरोसिल श्रम गन्तव्य मुलुकले मान्यता नदिएकाले नेपालमा उपलब्ध भएको जोन्सन एन्ड जोन्सन खोप लगाउने व्यावस्था गर्नु पर्ने उनको भनाइ छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरूका लागि निश्चित कोटा तोकेर खोप उपलब्ध गराउनु पर्ने र गन्तव्य मुलुकले मान्यता दिएको खोप लगाउने व्यवस्था गर्नु पर्ने गणतान्त्रिक वैदेशिक रोजगार मञ्चका संयोजक रामप्रसाद भन्तनाले बताएका छन् । रेमिटान्सबाट चलेको देशको सरकारले वैदेशिक रोजगारलाई ‘आए आँप, गए भट्टी’ भन्ने व्यवहार गरेको उनको आरोप छ । श्रमिकको जीवन रक्षाका लागि सरकारले काम गर्न नसकेको उनको आरोप छ । वैदेशिक रोजगारीमा जोनहरूलाई भेरोसेल दिनुको कुनै अर्थ नहुने उनले बताए ।
वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरूका लागि देशका विभिन्न सहरमा नै खोप लगाउन व्यवास्था गर्न पनि उनले सरकारसँग आग्रह गरेका छन् । काठमाडौं नै आउँदा श्रमिकको खर्च बढी हुने भन्दै नयाँ सरकारले विदेशमा मान्यता पाएको कोभिडको खोप प्रदेशअनुसार नै लगाउने व्यवस्था गर्नु पर्ने संयोजगक भन्तनाले बताए ।
यसैबीच, श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय वैदेशिक रोजगारीमा जाने व्यक्तिहरूका लागि जोन्सोन एन्ड जोन्सोन खोपको व्यवस्था मिलाउन कोभिड–१९ व्यवस्थापन केन्द्र (सिसिएमसी) लाई अनुरोध गरेको छ । बुधबार सिसिएमसीलाई एक पत्र लेख्दै मन्त्रालयले यस्तो आग्रह गरेको हो । सरकारले वैदेशिक रोजगारीमा जाने श्रमिकलाई भेरोसेल खोप दिने निर्णय सच्याउँदै सचिव स्तरीय निर्णय गरी जोन्सन एन्ड जोन्सनको खोप उपलब्ध गराउन पत्राचार गरिएको छ ।
पत्रमा वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरू तत्काल जानु पर्ने र कतिपय देशले भेरोसेल खोपलाई मान्यतासमेत नदिएकाले अवस्थामा एक डोज मात्र लगाए पुग्ने जोन्सन एन्ड जोन्सन खोप लगाउन व्यवस्था गर्नका लागि आग्रह गरिएको छ । सरकारले २८ असारमा खोप अनिवार्य गरिएका देशमा जाने नागरिकलाई भेरोसेल खोप लगाउने निर्णय गरेको थियो । तर, नेपालमा रहेका शरणार्थीलाई भने अमेरिकाबाट आएको जोन्सन एन्ड जोन्सन खोप लागाउने बताइएको थियो । यो निर्णयको व्यापक आलोचना भइरहेको छ । नेपालीहरूको मुख्य श्रम गन्तव्य मुलुक कतार, कुवेत, साउदीजस्ता देशले भेरोसेललाई मान्यता दिएका छैनन् । त्यहाँ मोडेर्ना, अष्ट्राजेनिका, फाइजर र जोन्सन एन्ड जोन्सनले मात्र मान्यता पाएका छन् ।
