काठमाडौं– नेपाली श्रमिकहरूको मुख्य गन्तव्य मुलुकमा नियमित उडान नहुँदा फर्किने कामदारदेखि शव पठाउनसमेत समस्या भइरहेको बताइएको छ । बुधबार वैदेशिक रोजगार पत्रकार समाजले आयोजना गरेको भर्चुअल बैठकमा बोल्दै श्रम गन्तव्य मुलुक मलेसिया, साउदी अरबका श्रम काउन्सिलरहरूले नियमित उडान नहुँदा सम्झौता सकिएर बसेका कादार तथा शव पठाउन समस्या भएको बताएका हुन् ।
उडान नियमित नहुँदा कोरोना महामारीको समयमा नेपाल फर्किन चाहने श्रमिकहरूलाई पठाउन निकै समस्या भएको बैठकमा सहभागीहरूले बताएका छन् । कार्यक्रममा बोल्दै साउदी अरबका लागि श्रम काउन्सिलर जीवनकुमार राईले नियमित उडान नहुँदा रोजगारदाताले स्वदेश फर्किन चाहने कामदारलाई नेपाल पठाउन आनाकानी गर्ने गरेको बताए । उडान भएको भन्दै कामदारलाई कम्पनीले छुट्टी नदिएको उनको भनाइ छ । नियमित उडान हुन नसक्दा कामदारलाई आर्थिक भारसमेत थपिएको उनले बताएका छन् । साप्ताहीक रूप्मा हुने उडान पर्याप्त नभएकाले नियमित रुपमा उडान खुला गर्नेतर्फ नेपाल सरकार लाग्नु पर्ने उनले बताए ।
नियमित रुपमा उडान भइरहेको समयमा पनि साउदीमा टिकट पाउन गाह्रो हुने गरेको सुनाउँदै अहिले अवस्था अझ जटिल बनेको उनको भनाइ छ । रोजगारदाताले महँगो टिकट काटेर पठाउन नसक्ने बताउने गरेकाले पनि श्रमिकह्रूलाई थप मर्का परिरहेको बताइएको छ । अहिले साउदीमा २५ वटा शव रहेको राईले जानकारी दिए । अहिले हिमालयन एयरलाइन्सको न्यारो बडी विमानले साउदी उडान गर्ने गरेको र सो विमानबाट बढीमा २ वटासम्म शव नेपाल पठाउन सकिने बताएका छन् । यदि वाइड बडी विमान भएको खण्डमा दुइ वटा उडानमा सबै शव नेपाल पठाउन सकिने उनको भनाइ छ ।
यसैबीच, बहिर्गमन भिसा लागेपछि ६० दिनमा स्वदेश फर्किनु पर्ने व्यवस्था थप गरिएको पनि काउन्सिलर राईले जानकारी दिएका छन् । ६० दिनमा स्वदेश फर्किनु पर्ने भए पनि अहिले यो अवधि जुलाईभरका लागि थप भएको उनले बताए ।
यस्तै कार्यक्रममा बोल्दै मलेसियाका श्रम काउन्सिलर दीपक ढकालले मलेसियामा नियमति उडान नहुँदा सम्झौता सकिएका र शव नेपाल पठाउन समस्या भएको बताएका छन् । मलेसियामा अहिले ५२ वटा शव रहेको उनले जानकारी दिए । पछिल्लो समय ३ वटा उडान भए पनि त्यसमार्फत जम्मा १ वटा शब मात्रै स्वदेश फर्काइएको उनको भनाइ छ । मलेसिया आउने सबै न्यारो बडी विमान भएकाले पनि शव पठाउन समस्या भएको उनको तर्क छ । आफूहरूले वाइड बडी विमान मलेसिया पठाउनका लागि पहल गरिरहेको उनको भनाइ थियो ।
युएईमा भने यस्तो समस्या नरहेको श्रम काउन्सिलर निर्मला थापाले बताएकी छन् । युएईमा वाइडबडी विमानले उडान गरिरहेकाले स्वदेश फर्किन आवश्यक भएको श्रमिक र शव पठाउन समस्या नभएको उनको भनाइ छ । युएईमा रहेका श्रमिकहरू पनि अहिले नेपाल आउने मनस्थितिमा नरहेको उनले बताइन् । नेपाल गएपछि पुनः युएई फर्कन समस्या हुने दुविधाका बीच नेपाली श्रमिक अहिले युएई छाड्ने अवस्थामा नरहेको उनको भनाइ छ । अहिले युएइमा कुनै पनि शव नरोकिएको उनले बताइन । खोप लगाएका कामदारहरू आउन पाउने भन्ने विषयमा कुनै पनि निर्णय नभएको भन्दै खोप लगाएकाहरूलाई केही सहज बनाउने आस मात्रै गरिएको उनले भनाइ छ ।
फरक प्रसंगमा काउन्सिलर थापाले भिजिट भिसामा आउनेहरूलाई युएईमा समस्या भइरहेको पनि जानकारी गराएकी छन् । भिजिट भिसामा आएकाहरूको विवरण दूताबासमा नहुने भएकाले पनि समस्या थप जटिल बन्ने गरेको उनले बताइन् ।
मागपत्र स्वीकृत गर्ने क्रम जारी
कोरोनाका कारण उडान हुन नसकेकको अवस्थामा समेत श्रम गन्तव्य मुलुहरूबाट श्रमिकको माग आउने क्रम भने जारी रहेको छ । नेपाली श्रमिकहरूको मुख्य श्रम गन्तव्य मुलुहरूमध्ये युएई र साउदी अरबबाट उल्लेख्य मात्रामा मागपत्र स्वीकृत भइरहेको ती देशका श्रम काउन्सिलहरूले बताएका छन् ।
नेपालीहरूको प्रमुख श्रम गन्तव्य मुलुकमध्यको साउदी अरबमा जनावरीदेखि हालसम्म ३५ हजारभन्दा बढी मागपत्र स्वीकृत भएको श्रम काउन्सिलर राईले बताएका छन् । साउदीमा रहेको नेपाली दूताबासमा आएका ३ हजार ६ सय फाइलबाट सो संख्यामा मागपत्र स्वीकृत गरिएको राईले बताए ।
त्यस्तै, युएईमा रहेको नेपाली दूताबासले पनि मागपत्र स्वीकृतिको कार्य जारी रहेको बताएको छ । तर, युएई सरकाले नेपाललाई रेड जोनमा राखेका कारणले नेपाली कामदार जान भने पाएका छैनन् । अहिलेसम्म युएई सरकारले २९ हजारभन्दा बढी मागपत्र स्वीकृत गरिसकेको त्यहाँका श्रम काउन्सिलर थापाले जानकारी दिइन् ।
