
काठमाडौं– वैदेशिक रोजगारको क्षेत्रलाई चलायमान बनाउनका लागि धरौटी राखिएको रकमबाट व्यवसायीलाई सापटी दिनुपर्ने व्यवसायीहरूले माग गरेका छन् । कोरोनाको महामारीका कारण थलिएको व्यवसायलाई चलायमान बनाउन राहत स्वरूप धरौटी रकमबाट तत्कालका लागि सापटी दिनु पर्ने व्यवसायीहरूले बताएका हुन् ।
धरौटी रकमबाट निश्चित समय तोकेर व्यवसायीलाई सापटीका रूपमा चलाउन दिँदा व्यवसायीलाई केही मात्रामा भए पनि राहत हुने नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यावसायी संघका सचिव मेघनाथ भुर्तेल बताएका छन् । धरौटी राखिएको पैसा समय तोकेर व्यावसायीलाई सापटी दिँदा कर्मचारीको तलब तथा कार्यालय व्यवस्थापनमा सहज हुने उनले बताए । आपूmहरूले यस विषयमा बारम्बार आवाज उठाएको भए पनि सरकारले ध्यान नदिएको उनले बताएका छन् । धरौटी रकम फिर्ता गर्ने विषयमा सम्बन्धित निकायले हुन्न पनि नभन्ने तर व्यवसायीलाई राहत स्वरूप दिन पनि तयार नहुने अवस्था रहेको उनको भनाइ थियो ।
व्यवसायीहरूले नै राखेको रकम व्यवसायीलाई नै चलाउन दिँदा व्यावसायीले पनि राहतको महसुस गर्ने र केही समयपछि फिर्ता हुने भएकाले यसतर्फ सरकारले ध्यान दिनु पर्ने व्यवसायीको भनाइ छ । महामारी सुरु भएपछि आउने मन्त्री र सचिवसँग व्यवसायीहरूले यो माग राख्दै आएका छन् । नेपाल सरकारले इराक घटना भएको समयमा म्यानपावर व्यवसायीलाई राहत स्वरूप उनीहरूले राखेको धरौटी रकम २ वर्षका लागि फिर्ता गरेको थियो । सोहीअनुसार अहिले पनि व्यवसायीहरूले राखेको धरौटी रकमबाट कम्तीमा पनि एक वर्ष प्रयोग गर्न पाउनु पर्ने माग गर्दै आएका छन् ।
व्यावसायीले राखेको धरौटी रकमबाट केही प्रतिशत ब्याज लिएर भए पनि सापटी दिनु पर्ने नेपाल लोकतान्त्रिक वैदेशिक रोजगार एसोसिएसनका महासचिव भवानी निरौलाले बताएका छन् । बैंकको जस्तो धेरै ब्याज लिँदा समस्या हुने भन्दै १–२ प्रतिशतसम्म ब्याज लिएर निश्चित समयसम्म व्यवसायीलाई रकम फिर्ता गर्दा व्यावसायीलाई राहत पुग्ने उनले बताए । यस विषयमा वार्ता भएको भए पनि नीतिगत रूपमा निर्णय हुन नसकेको उनको भनाइ छ । इराक घटना हुँदाको समयमा सरकारले व्यावसायीले राखेको धरौटी रकम एक वर्षका लागि भनेर दिएको र पछि २ वर्षमा त्यो रकम फिर्ता गरिएको उनको भनाइ छ । ‘त्यतिखेर बिनाब्याज दिइएको भए पनि यो पटक केही ब्याज लिएर भए पनि व्यावसायीलाई रकम फिर्ता गर्नु पर्छ,’ निरौलाले भने । व्यवसायी मारमा परेको समयमा सरकारले कुनै सहयोग नगरेको उनको भनाइ थियो ।
वैदेशिक रोजगार व्यावसायीहरूले धरौटीबापत कम्तीमा ५० लाख नगद रूपैयाँ जम्मा गरेका छन् । सो ५० लाख केही समयका लागि सापटी दिँदा व्यावसायीले आफ्नो आन्तरिक व्यवस्थापन मिलाउन सहज हुने व्यवसायीको भनाइ छ ।
महामारीको असहज स्थितिमा धरौटी रकम चलाउँन पाउँदा व्यवसायीहरूलाई ठूलो राहत हुने प्रगतिशित वैदेशिक रोजगार व्यवसायी मञ्च नेपालका कार्यबाहक अध्यक्ष राजेन्द्र भण्डारीले बताएका छन् । धरौटी रकम सापटी पाएको खण्डमा व्यावसायीहरूलाई सञ्जिवनी बुटीकै काम गर्ने उनको भनाइ छ । यस्तो विपत्को समयमा पनि यसतर्फ सरकारले खासै चासो नदिएको आरोप थियो ।