काठमाडौं– श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयलाई कतार ‘सिन्डिकेट’बारे सत्यतथ्य अध्ययन÷अनुसन्धान गरेर प्रतिवेदन पठाएको वैदेशिक रोजगार विभागका महानिर्देशक कुमारप्रसाद दाहालले बताएका छन् ।
सोमबार प्रभाव दैनिकसँगको कुराकानीमा २४ मंसिरमा नै अध्ययन प्रतिवेदन मन्त्रालयलाई बुझाइएको र प्रतिवेदनभित्र कतार ‘सिन्डिकेट’का विषयहरू मात्र नभएर म्यानपावर व्यवसायीहरूको पछिल्लो घटनाक्रमलाई अध्ययन गरेर प्रतिवेदन बुझाइएको उनले बताए ।
‘समितिले २४ मंसिरमा नै अध्ययन प्रतिवेदन बुझाएको छ । प्रतिवेदनभित्र कतार सिन्डिकेटका सन्दर्भमा मात्र रहेर अध्ययन गरिएको छैन,’ उनले भने, ‘प्रतिवेदनभित्र म्यानपावर व्यवसायीहरूका पछिल्ला घटनाक्रबारे पनि अध्ययन÷अनुसन्धान गरेर सुझावसहित मन्त्रील्यूलाई प्रतिवेदन बुझाइसकेका छौँ ।’
महानिर्देशक दाहालका अनुसार लगभग ६० पेजको प्रतिवेदन तयार भएको छ । प्रतिवेदनभित्र के के अध्ययन भए भन्ने विषयमा मन्त्रालयबाट नै सार्वजनिक गरिने उनले बताए ।
यसअघि ८ सय ५४ म्यानपावर व्यवसायीलाई थाहै नदिई १६ म्यानपावर व्यवसायीको मिलेमतोमा कतार कामदार पठाउन ‘सिन्डिकेट’ निम्ताउन लागेको समाचार बाहिरिएको थियो । जसमा कतार भिसा सेन्टरका सञ्चालक तथा एसओएस म्यानपावरका अध्यक्ष हेमबहादुर गुरुङ पनि मुिछएका थिए ।
२७ कात्तिकमा महानिर्देशक दाहालको नेतृत्वमा गठन भएको समितिमा परराष्ट्र मन्त्रालयका उपसचिव, श्रम मन्त्रालयका दुईजना उपसचिव र वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका अध्यक्षसहित ५ सदस्य सम्मिलित रहेका छन् । व्यवस्थापिका संसदअन्तर्गतको उद्योग तथा वाणिज्य र श्रम तथा उपभोक्ता हित समितिले श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयलाई १६ म्यानपावर कम्पनीले मात्र कतारमा नेपाली श्रमिक पठाउन लागेको विषयमा छानबिन गर्न ७ दिने निर्देशन दिएसँगै महानिर्देशक दाहालको नेतृत्वले छानविन अघि बढाएको हो ।
यद्यपि, सुरुमा ७ दिनका लागि भनेर समय दिइए पनि तिहार र छठ पर्वका कारण समय अपुग भएपछि समितिले पुनः अनुसन्धानका लागि समय अवधि बढाउन माग गरेको थियो । साथै, दुईसाता लामो समितिको छलफल र अनुसन्धानपछि समिति एउटा निष्कर्षका पुगेको र यसको रिपोर्ट २४ मंसिरमा मन्त्रालयलाई बुझाइएको उनले बताए ।
अनुसन्धानानभित्र के के छन् ?
कतार रोजगारीमा पठाउन १६ म्यानपावर व्यवसायीले सिन्डिकेट रच्न लागेको हल्ला साँचो वा झूठो भन्ने सवालमा समितिले दुई हप्ताको समयअवधिभित्र विभिन्न म्यानपावर व्यवसायीसँग सोधपुछ गरेको बताइएको छ । यस अवधिमा नेपालस्थित कतारी दूताबासका अधिकारीहरूसँग सोधपुछ भएको र कतारस्थित कतार भिसा सेन्टर तथा त्यहाँको श्रम मन्त्रालयसँग समेत परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत कुराकानी भएको बताइन्छ ।
समितिले यस बीचमा काम गर्ने सिलसिलामा कतारका लागि पूर्वस्विकृतिबिनै ३ म्यानपावर व्यवसायीहरूले कतार प्रहरीका लागि भनेर अन्तर्वार्ता लिने क्रममा छापा मारिएको थियो । यसबीचमा एस.ओ.एस म्यानपावर, डि.डि. ह्यमुन रिसोर्स प्रा.लि. र होप इन्टरनेसनलको कार्यालयलयमा विभागले छापा मारेर ६ महिनाका लागि सम्पूर्ण कारोबार रोक्का गरिदिएको छ ।
यस विषयमा म्यानपावर व्यवसायीका छाता संस्था नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघले समितिको निष्कर्ष र मन्त्रालयको निर्णय आएपछि चाल्नुपर्ने कदम अघि बढाइने जनाएको छ । समितिले मन्त्रालयलाई अध्ययन÷अनुसन्धानको प्रतिवेदन बुझाएको भन्ने खबर पाएको र मन्त्रालयको आधिकारिक निर्णयपछि संघले कदम चाल्ने संघका सचिव मेघनाथ भुर्तेलले बताए ।
उनले भने, ‘वैदेशिक रोजगार क्षेत्रमा सिन्डिकेटको कुनै नाम हुन दिइने छैन । ८ सय ५४ वटै म्यानपावर व्यवसायी एक हुन् । कुनै माथि। कुनै तल छैनन् ।’ व्यावसायीको साझा हकविपरीत काम गर्नेमाथि सबै एकजुट भइने उनले बताए ।
