काठमाडौं– श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री रामेश्वर राय यादवले विदेशबाट फर्केका श्रमिकहरूको सीपलाई पहिचान गरी स्वदेशमै सदुपयोग गर्न स्थापित श्रम सूचना बैंकले श्रमिकको तथ्यांक संकलन सुरु गर्न थालेको बताएका छन् ।
शनिबार गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को मध्यपूर्व सम्मेलनमा बोल्दै बैंकले औपचारीक र अनौपचारिक क्षेत्रमा कार्यरत श्रमिकको पूरा विवरण संकलन गर्न थालेको उनले बताए ।
‘को श्रमिकसँग के सीप छ भनेर पहिचान गर्न हामीले श्रम सूचना बैंकमा तथ्यांक राख्न थालेको हो । र, तथ्यांक संकलन सुरु पनि भइसकेको छ, उनले भने, ‘बैंकले रोजगारदातालाई आवश्यक श्रमिक सहजै उपलब्ध गराउँछ । साथै, यसमा औपचारीक र अनौपचारीक क्षेत्रमा कार्यरत श्रमिकको पूरा विवरण हुनेछ ।’
श्रमिक बैंकमा आबद्ध हुने श्रमिकलाई योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षामा जोड्ने तयारी भइरहेको पनि उनले बताएका छन् । उनले भने, ‘अहिले सम्बन्धित कार्यविधि र कानुन बनाउने काम भइरहेको छ । उक्त कार्यविधि र कानुन कार्यान्वयनमा आएपछि त्यसले श्रमिकको पूर्ण रूपमा हैसियत पहिचान गर्नेछ । जससमा सीप, रेमिट्यान्समा योगदानको सबै विवरण हुनेछन् ।’
सीपयुक्त जनशक्तिलाई स्वदेशकै राष्ट्रिय आयोजनाहरूमा प्रयोग गरिने पनि मन्त्री यादवले बताएका छन् । साथै, सम्मेलनमा खाडीस्थित नेपाली दूताबासहरूले स्वदेश फर्केका श्रमिकलाई राष्ट्र निर्माणमा जोड्नुपर्ने उनले जोड दिए ।
देशभर रहेका सबै खालका श्रमिकहरूलाई समेटेर बैंक स्थापना गरिएको पनि उनले बताएका छन् । उनका अनुसार बैंकबाट फरक÷फरक इच्छा र रुचीअनुसारको श्रम भएका श्रमिकलाई प्रशिक्षणसमेत दिइनेछ ।
प्रशिक्षित श्रमिकलाई बैंकमार्फत नै विभिन्न क्षेत्रमा श्रममा लगाउने सरकारको तयारी रहेको पनि उलने बताए ।
यसअघि बैंक स्थापनाका क्रममा श्रमिकलाई प्रशिक्षण तथा तालिमका लागि सरकारले ७ वटै प्रदेशमा ट्रेनिङ सेन्टर खोल्ने र बैंकमा सूचीकरण भएका श्रमिक सम्बन्धित क्षेत्रका रोजगारदाताले श्रममा लैजान सक्ने मन्त्री यादवले बताएका थिए । खासगरी, कृषि, प्लम्बर, उद्योग, सिलाइ, घरेलु उत्पादन, पूर्वाधार निर्माणलगायत क्षेत्रमा श्रमिक लैजान सकिने पनि उनले भनेका थिए ।
त्यस्तै, रोजगारदाताले कुन क्षेत्रमा श्रमिकहरू उपलब्ध गराउने भन्ने सन्दर्भमा बैंकबाटै उपलब्ध गराउन सक्नेछ र बैंक स्थापनाका लागि मन्त्रालयले बनाएको गठित अध्ययन टोलीले उक्त काम गर्ने पनि मन्त्री यादवको भनाइ रहेको थियो ।
शुक्रबारदेखि सुरु भएको दुई दिन कार्यक्रमको अन्तिम दिन शनिबार ‘गैरआवासीय नेपालीहरूको आजको आवश्यकता, स्वास्थ सुरक्षा, सहज फिर्ती एवं रोजगारी, सामाजिक पुनस्र्थापनाको सुनिश्चिता’ सन्दर्भमा बहस केन्द्रित रहेको थियो ।
बैठकले मध्यपुर्वमा कार्यरत नेपाली कामदारहरूको समस्या, कोसमाधान र मध्यपुर्वको देशहरूसँग नेपालको कूटनैतिक दोहोरो सम्बन्ध मजबुततासँगै कोरोना भाइरसका कारण मध्यपूर्वबाट नेपाल फर्किएका युवाहरूको ब्यवस्थापन पक्षमा नेपाल सरकार र गैरआवसीय नेपाली संघले खेल्नुपर्ने भूमिका र ब्यवस्थाबारे छलफल गरेको छ ।
