काठमाडौं - संसारकै सर्वोच्च शिखर सगरमाथा क्षेत्रमा एउटा ऐतिहासिक सफलता हात परेको छ। नेपाली ड्रोन कम्पनी एरलिफ्ट टेक्नोलोजी प्रा.लि. ले सगरमाथा क्षेत्रमा २०,१११.५५ फिट (६,१३० मिटर) को उचाइमा ड्रोन उडाएर नयाँ कीर्तिमान कायम गरेको हाे ।

उक्त ड्रोनले एभरेष्टबाट ३२ किलोग्राम तौल बोकेको कम्पनीका सह-संस्थापक मिलन पाण्डेले बताएका छन् । उनका अनुसार नेपालमा ड्रोनले उडाएर बोकेको उक्त ताैल भारतको अघिल्लो कीर्तिमानलाई पार गरेको हो। भारतको Bon V Aero ले उमलिंग ला पास, लद्दाख मा ३० किलोग्राम तौल सहित १९,०२४ फिटसम्म उडाएको थियो ।
कम्पनीका सह-संस्थापक पाण्डेले भने, “यो सफलता विश्वको कुनै पनि भूभागमा अहिलेसम्म सम्भव भएको थिएन।” एरलिफ्टले यसअघि २०२४ मा सगरमाथामा ५,९०० मिटर र अमादब्लममा ६,१०० मिटर उचाइमा ड्रोन उडाइसकेको थियो।

खुम्बु क्षेत्रमा एरलिफ्टले सगरमाथा प्रदूषण नियन्त्रण समिति (SPCC) र खुम्बु पासाङ ल्हमु गाउँपालिकासँग २०८१ सालको साउनमा सम्झौता गरेर फोहोर व्यवस्थापनको लागि ड्रोन प्रविधिको प्रयोग आरम्भ गरेको हो।

गत वर्ष परीक्षणको क्रममा, कम्पनीले DJI FlyCart ड्रोन प्रयोग गरी सगरमाथा आधार शिविरदेखि क्याम्प १ सम्म १५ उडान सञ्चालन गर्यो र २३४ किलोग्राम फोहोर संकलन गरेकाे थियाे । यस्तै, अमादब्लममा २०८१ को हिउँदे आरोहण सिजनमा क्याम्प २ सम्म पुगेर ६४१ किलोग्राम फोहोर हटाइएको थियो।

आरोहण सामग्रीको ढुवानी
२०८२ सालको वसन्तकालीन सिजनमा एरलिफ्टले सगरमाथामा रुट फिक्सिङ उपकरणहरूको ढुवानीमा समेत सहयोग पुर्यायो। आधार शिविरदेखि माथिल्लो शिविरसम्म दैनिक ३०० किलोग्रामसम्म सामान पुर्याइएको कम्पनीले जनाएको छ।
“हाम्रा तथ्यांक अनुसार, हालसम्म हामीले २.५ टन आरोहण सामग्री माथिल्लो शिविरमा पुर्याएका छौं र फर्कँदा केही फोहोर पनि ल्याएका छौं,” पाण्डेले जानकारी दिए।

भविष्यका सम्भावना
यस सफलताको आधारमा मनास्लु संरक्षण क्षेत्र परियोजना र अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र परियोजनाले पनि उच्च स्थानहरूमा फोहोर व्यवस्थापन तथा कृषि उत्पादनको ढुवानीमा एरलिफ्टसँग सहकार्य सुरु गरिसकेका छन्। त्यस्तै, Cimex BYD ले एरलिफ्टसँग सहकार्य गर्दै नेपालभरिका हिमाली क्षेत्रबाट १,००० किलोग्राम फोहोर हटाउने राष्ट्रिय सरसफाइ अभियान सञ्चालन गर्ने घोषणा गरेको छ। यो कीर्तिमानी उडानले उच्च हिमाली क्षेत्रमा ड्रोन प्रविधिको सम्भावना देखाएको छ, जसले दुर्गम क्षेत्रमा पर्यावरण संरक्षण र लजिस्टिक व्यवस्थापनमा क्रान्ति ल्याउने संकेत दिएको छ।