- हमासले रोमी गोनेन, एमिली डमारी र डोरोन स्टेनब्रेचरलाई रेडक्रसको रोहबरमा राखेर इजरायली सेनालाई बुझाएसँगै आधिकारिकरुपमा युद्धविराम सुरू
- युद्धविरामप्रति असन्तुष्टि व्यक्त गर्दै इजरायली सरकारका रक्षामन्त्री तथा अति दक्षिणपन्थी पार्टीका प्रमुख इटामार बेन ग्विरले राजीनामा दिएका छन्
- हमासले पहिलो चरणमा रिहा गर्ने बन्धकहरुको ३३ जनाको सूचीमा वीपिन जोशीको नाम समेटिएको छैन
काठमाडौं– अन्ततः इजरायल र प्लोस्टिनी लडाकु समूह हमासबीच १५ महिनादेखि जारी युद्ध आइतबार रोकिएको छ । शान्ति पक्षधरहरुको तीव्र दबाबपछि इजरायल र हमास आइतबारबाट लागू हुनेगरी युद्धविराम गर्न राजी भएका हुन् । हमासले तीन जना बन्धकलाई रिहा गरेपछि औपचारिकरुपमा युद्धविराम कार्यान्वयनमा आएको हो । त्यहाँको स्थानीय समयअनुसार दिउँसो १२ बजे युद्धविराम सुरू भए पनि हमासले प्राविधिक कारण देखाउँदै तीन युद्ध बन्धकलाई साँझ सवा ५ बजेमात्र रिहा गरेको थियो ।
हमासले रोमी गोनेन, एमिली डमारी र डोरोन स्ेटनब्रेचरलाई रेडक्रसको रोहबरमा राखेर इजरायली सेनालाई बुझाएसँगै आधिकारिक रुपमा यद्धविराम भएको हो । इजरायली सेनाले तीनै जना बन्धक रिहा भएको पुष्टि गरेको छ ।रिहा भएकी डोरोन पशु चिकित्सा नर्स हुन् । हमासले अक्टोबर ७ मा आक्रमण गर्दा उनी किबुज केफर अजाको अपार्टमेन्टमा थिइन् । एमिलीलाई किबुट्ज कफर अजाबाट बन्धक बनाइएको थियो । उनीसँग बेलायत र इजरायलको दोहोरो नागरिकता रहेको छ ।
त्यस्तै रोमी सुपरनोभा फेस्टिभलबाट भाग्न खोज्दा एम्बुसमा परेकी थिइन् । तीन जना युद्ध बन्धक रिहा भएसँगै इजरायलको तेलअभिभमा स्थानीयले खुसी मनाएका छन् । अमेरिकाका राष्ट्रपति जो बाइडेनले युद्धविरामकै समयमा सम्बोधन गर्दै लामो समयदेखिको दुःख र ध्वंसको अन्त्य भएको बताएका छन् । ‘धेरै दुःख, ध्वंस, मृत्युपछि आज गाजाका बन्दुकहरु मौन बस्दै छन्,’ राष्ट्रपति बाइडेनले ह्वाइट हाउसबाट भने ।युद्धविराम सम्झौताअन्तर्गत अबको केही हप्तामा थप ३० जना जना इजरायली बन्धक रिहा हुने भनिएको छ । इजरायलले प्रकाशन गरेको सूचीमा युद्धविरामको पहिलो चरणमा हमासले रिहा गरिने अपेक्षा गरिएका ३३ जना बन्धकहरूको नाम र तस्बिर समेटिएको छ । यसको बदलामा इजरायलले ९० जना प्यालेस्टाइनी बन्दीहरु रिहा गर्नुपर्ने हमासको माग रहेको छ । यो समाचार तयार पार्दासम्म इजरायलले कुनै पनि युद्धबन्दीलाई रिहा गरेको छैन । इजरायलले १९ सय प्यालिस्टिनी बन्धक र कैदीहरूलाई चरणबद्ध रुपमा रिहा गर्ने बताएको छ ।
यता युद्धविरामप्रति असन्तुष्टि व्यक्त गर्दै इजरायली सरकारका रक्षामन्त्री तथा अति दक्षिणपन्थी पार्टीका प्रमुख इटामार बेन ग्विरले राजीनामा दिएका छन् । उनले युद्धविराम ‘आतंकवादको विजय’ भएको टिप्पणी गरेका छन् ।इजरायली सेनाले आफ्नो मुलुक र संयुक्त राज्य अमेरिकासहित कतिपय देशले आतंककारी संगठनका रूपमा घोषणा गरेको हमासलाई समाप्त पार्ने उद्देश्यसहितको सन् २०२३ को अक्टोबरबाट कारबाही थालेको थियो ।हमासले झन्डै १२ सय जनाको ज्यान लिने र २५१ जनालाई बन्धक बनाउनेगरी इजरायलभित्र प्रवेश गरेर अक्टोबर ७ मा हमला गरेपछि इजरायलले उक्त सैन्य कारबाही थालेको थियो । हमासले सञ्चालन गरेको स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार त्यसयता ४६ हजार ९१३ जनाको मृत्यु भइसकेको छ ।
रिहा सूचीमा परेनन् वीपिन
नेपाली विद्यार्थी वीपिन जोशी पहिलो चरणको रिहाइ सूचीमा परेका छैनन् । ‘अर्न एन्ड लर्न’ कार्यक्रमअन्तर्गत इजरायल पुगेका कञ्चनपुरका वीपिन झन्डै चार महिनादेखि हमासको बन्धनमा रहेको बताइएको छ । ७ अक्टोबर २०२३ मा इजरायलको गाजासीमा क्षेत्रमा हमास समूहले आक्रमण गर्दा १० जना नेपाली विद्यार्थीको मृत्यु भएको थियो । उक्त आक्रमणमा परी चार जना घाइते भएका थिए भने जोशीलाई हमास समूहले नियन्त्रणमा लिएर गाजातर्फ लगेको थियो । उनको अवस्था अझै अज्ञात छ । २०८० असोज २० गते वीपिन परिवारको सम्पर्कमा छैनन् ।
उनको रिहाइका लागि नेपाल सरकारले इजरायलसँगै कतार र इजिप्टसँग समेत कूटनीतिक पहल गर्दै आएको छ । तर, उनको रिहाइ हुन सकेको छैन । हमासले गरेको आक्रमणपछि वीपिनसहित २५१ जनालाई बन्धक बनाएर लगेको थियो । ताञ्जानियाका एक, थाइल्याण्डका आठ र इजरायलका ८४ सहित ९४ जना अझै हमासको नियन्त्रणमा छन् । तिनमा ८१ पुरुष १३ महिला रहेको बताइएको छ । इजरायली अधिकारीहरूका अनुसार हमासको नियन्त्रणमा रहेकामध्ये ६० जना जीवित छन् ।
हमासले पहिलो चरणमा रिहा गर्ने सार्वजनिक गरिएको ३३ जना बन्दीको सूचीमा वीपिनको नाम छैन ।
