विशेष महाधिवेशनले पार्टीभित्रको वैचारिक अस्पष्टता, राजनीतिक अन्योलता, सांगठनिक अराजकता, विधिविहीनतासहित नयाँ पुस्ताको भावना र सपना सम्बोधन गर्ने कार्ययोजना तयार पार्न पार्टीको पुनर्गठन गर्ने छ ।
जनार्दन शर्मा
उपमहासचिव, माओवादी केन्द्र
- विशेष महाधिवेशन बोलाउन जनार्दनको माग
- पार्टी पुनर्गठनमा जोड
- दाहालमाथि शर्माको प्रश्नैप्रश्न
- विवाद उत्कर्षमा पुग्दा पार्टी विभाजनको चर्चा
काठमाडौं– नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको राजनीतिक, सैद्धान्तिक, वैचारिक र नेतृत्व क्षमतामाथि उपमहासचिव जनार्दन शर्माले कडा शब्दमा आलोचना गरिरहेका छन् । शर्माको आलोचनालाई दाहालले पचाएका छैनन् र ‘पार्टी छाडेर गए पनि केही फरक नपर्ने’ आशयको अभिव्यक्ति दिइरहेका छन् । दुई नेताबीचको विवादले दिनहुँ उग्ररुप लिँदै गएको छ ।
विगतमा पनि अध्यक्ष दाहालविरुद्ध केही नेताले प्रश्न उठाउँथे । उनको राजनीतिक, वैचारिक र सैद्धान्तिक नेतृत्वकुशलता आलोचनाको केन्द्र बन्थ्यो । तर, त्यसरी आलोचना गर्ने नेतालाई दाहाल राजनीतिकरूपमा भित्तामा पु¥याउँथे । राजनीतिक विश्लेषक झलक सुवेदीका अनुसार पार्टी छाडेर हिँड्न बाध्य पार्थे ।
मैले जति पनि सिँगौरी खेल्न दिएको छु, कतिपयलाई अहिले बिचौलिया र दलालले उचालिरहेका छन् ।
पुष्पकमल दाहाल
अध्यक्ष, माओवादी केन्द्र
हाल माओवादीका १० उपसमूह छन्, अर्थात् १० भँगाला छन् । कतै शर्मा ११औं भँगालाको तयारीमा त होइनन् ? शंका भइरहेको छ । शंकालाई बल पुग्नेगरी पछिल्ला दिनमा दाहाल–शर्मा मतभेद चुलिएको छ ।मंगलबारमात्रै शर्माले दाहालको नेतृत्व शैलीमाथि प्रश्न उठाए । उनले पार्टीको विशेष महाधिवेशन नै माग गरे । पार्टीमा गुट चलाएको र पार्टी नै विभाजोन्मुख बनाएको आरोपको खण्डन गरेका छन् ।
‘दुई वर्षदेखि माथिल्लो तहबाटै लगातार पार्टी फुट्छ भन्ने गरिएको प्रचारलाई यतिबेला थप मलजल गर्दै पार्टी कार्यकर्ता र जनतामा भ्रमको खेती गर्नेहरूप्रति सचेत हुन आग्रह गर्दछु,’ शर्माले चारबुँदे धारणा सार्वजनिक गर्दै भनेका छन्, ‘विशेष महाधिवेशन गर्ने निर्णय गरेको सन्दर्भमा अब पार्टीमा एजेण्डाकेन्द्रित बहस गरौं, जसले पार्टीको पुनर्गठन, सुदृढ र व्यवस्थित गर्न मद्दत पुग्ने छ ।’
उपमहासचिव शर्माले पार्टीमा गुटबन्दी गरेको र पार्टी विभाजन गर्न लागेको आरोपको पनि सामना गरिरहेका छन् । उसो त यसअघि पार्टीमा अन्तरसंघर्ष चल्दा पार्टी विभाजन गरेर नेताहरू लाखापाखा लागेको दृष्टान्त छ । २०६९ असारमा मोहन वैद्यले माओवादी सेनाका लडाकु समायोजनमा असहमति जनाउँदै अर्को माओवादी गठन गरे । वैद्यले गरेको त्यो विभाजन माओवादीको सबैभन्दा ठूलो थियो । त्यसबेला वैद्यसँग नेताहरू रामबहादुर थापा, देव गुरुङ, नेत्रविक्रम चन्द, पम्फा भुसाललगायत करिब ३० प्रतिशत केन्द्रीय सदस्यले एकैपटक विद्रोह गरे । त्यसपछि क्रान्तिकारी माओवादी गठन गरे ।
विभाजनको दुखाइ बिर्सिन नपाउँदै नेतृत्वमाथि प्रश्नैप्रश्न उठाएर २०७२ मा संविधान जारी भएको केही महिनामै उपाध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईले अर्कै दल गठन गरे । केही वर्षमै वैद्यको दलबाट नेत्रविक्रम चन्दले वैद्यले दक्षिणपन्थी संसदीय धार लिएको भन्दै माओवादीबाट विद्रोह गरे । यस्तै, एमाले र माओवादीबीच २०७५ जेठमा एकता भएर नेकपा गठन भयो । त्यसको तीन वर्षपछि सर्वोच्च अदालतले मुद्दा फैसला गर्दै एमाले र माओवादी अलग हुने आदेश दियो । माओवादीको एउटा पंक्ति एमालेमै रह्यो ।
माओवादीबाट अलग भएर नेकपा (बहुमत), नेपाल समाजवादी पार्टी (नेसपा), वैज्ञानिक समाजवादी कम्युनिस्ट पार्टी, आम जनता पार्टी बने । राजनीतिक विश्लेषक सुवेदी उनीहरू विभक्त हुनुमा मूलभूत रूपमा नेतृत्वमाथिको प्रश्न र पार्टीभित्र उठ्ने राजनीतिक, सैद्धान्तिक र वैचारिक सवालमा मतभेद चुलिँदा पार्टीबाट अलग भए । यसपटक पनि यिनै सवालमा केन्द्रित गरेर शर्माले प्रश्न उठाइरहेका छन् ।
यसबाहेक शर्माले गएको जेठमा भिजिट भिसा प्रकरणमा सत्तापक्षसँग गरिएको दुई बुँदे सम्झौताले पार्टीको साख गिरेको टिप्पणीसमेत गर्दै आएका छन् । शर्माले पार्टीमा वैचारिक अस्पष्टता र राजनीतिक अन्योलता भएकाले पार्टी पुनर्गठन गर्नुपर्ने मागसमेत गर्दै आएका छन् । मंगलबार उनले सामाजिक सञ्जालमा लेखेका छन्, ‘विशेष महाधिवेशनले पार्टीभित्रको वैचारिक अस्पष्टता, राजनीतिक अन्योलता, सांगठनिक अराजकता, विधिविहीनतासहित नयाँ पुस्ताको भावना र सपना सम्बोधन गर्ने कार्ययोजना तयार पार्न पार्टीको पुनर्गठन गर्ने छ ।’
तर, शर्माको यी प्रस्तावबारे दाहाल मौन छन् । बरु, पार्टीमा कुनै समस्या नरहेको बताएका छन् । ‘मैले जति पनि सिँगौरी खेल्न दिएको छु, कतिपयलाई अहिले बिचौलिया र दलालले उचालिरहेका छन्,’ दाहालको गुनासो छ ।माओवादीमा दाहाल र शर्माबीच आन्तरिक शक्ति संघर्ष चलेको २०८० को फागुनदेखि थियो । त्यसबेला माओवादीको महाधिवेशन भएको थियो । महाधिवेशनबाट पार्टी महासचिवमा शर्माको आकांक्षा थियो । त्यसबेला चीनमा उपचार गराइरहेका अर्का उपमहासचिव वर्षमान पुनको पनि महासचिवमा हल्ला चलिरहेको थियो ।
तर, दुवैलाई महासचिव नबनाएर दाहालले देव गुरुङलाई बनाए । यसपछि दाहाल–शर्मा सम्बन्ध चिसियो । त्यहीबीच शर्माले पार्टी हाँक्ने दाबी गर्थे । गत वर्षको साउनमा बसेको स्थायी कमिटी बैठकमा त शर्माले दाहाललाई नेतृत्व छाड्न भन्दै लिखित प्रस्ताव नै अघि सारेका थिए । शर्माको त्यो प्रस्तावले माओवादीवृत्तमा ठूलै भुँइचालो ल्याइदियो, जसको परिणाम अहिले देखिँदै गएको छ ।
-1752335779.jpg)
