नाइस- समुद्र र महासागरको संरक्षण तथा दिगो उपयोगका विषयमा केन्द्रित तेस्रो संयुक्त राष्ट्र महासागर सम्मेलन फ्रान्सको नाइस शहरमा सुरु हुने तयारी भएको छ । सम्मेलन पाँच दिनसम्म, अर्थात् जुन ९ देखि १३ सम्म सञ्चालन हुनेछ । यस सम्मेलनमा विश्वका विभिन्न मुलुकका सरकार प्रतिनिधि, अन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक संस्था, सामाजिक सङ्गठन, अनुसन्धानकर्ता, नागरिक समाजका प्रतिनिधि तथा निजी क्षेत्रका सरोकारवालाहरूको उपस्थिति रहनेछ ।
सम्मेलनको मुख्य उद्देश्य तीन विषयमा केन्द्रित छ । हालै वैज्ञानिकहरूले महासागरको तापक्रममा भइरहेको वृद्धिले समुद्री प्रणालीमा गम्भीर असर पारिरहेको र समुद्रको जलवायु सन्तुलन कायम राख्ने क्षमता कमजोर बन्दै गएको बताएका छन् । समुद्रको पानीमा अक्सिजनको कमी, अम्लीय गुणको वृद्धि र सतह उचाइमा भएको बढोत्तरीका कारण विश्वको पूर्वाधार र वातावरणीय सन्तुलनमा ठुलो सङ्कट उत्पन्न भएको उनीहरूको भनाइ छ ।
सम्मेलनमा एउटा महत्वपूर्ण विषय अन्तर्राष्ट्रिय जलक्षेत्रभित्र पर्ने समुद्री जीवविविधताको संरक्षणसम्बन्धी सन्धिलाई प्रभावकारी रूपमा लागू गर्ने रहेको छ । सन् २०२३ मा पारित भएको यो सन्धि लागू हुनका लागि ६० देशको स्वीकृति आवश्यक छ, तर अहिलेसम्म ३२ देशले मात्र अनुमोदन गरेका छन् । बाँकी देशहरूले पनि सन्धि अनुमोदन गर्नुपर्ने समयसीमा सन् २०२५ को सेप्टेम्बर २० तोकिएको छ । फ्रान्सका राष्ट्रपति एम्यानुएल म्याक्रोनले नाइस सम्मेलनबाट आवश्यक संख्या पुर्याएर सन्धिलाई लागू गर्ने अपेक्षा राखिएको बताए ।
दोस्रो महत्त्वपूर्ण एजेन्डा समुद्रमा दिइने हानिकारक अनुदानहरू रोक्नु हो, जुन विश्वभर माछाको स्रोत घट्ने प्रमुख कारण मानिएको छ । तेस्रो उद्देश्य ‘३० मा ३०’ भनिने लक्ष्य हो, जसअनुसार सन् २०३० सम्म ३० प्रतिशत समुद्री क्षेत्रलाई संरक्षणमा ल्याउने योजना बनाइएको छ । हालसम्म करिब आठ प्रतिशत समुद्री क्षेत्र मात्रै संरक्षित अवस्थामा छन् । यो सम्मेलन महासागरका लागि एक ऐतिहासिक मोड सावित हुने अपेक्षा गरिएको छ, जसले जलवायु, वातावरण, जीवविविधता र विश्व समुदायका लागि सकारात्मक असर पार्नेछ ।
