काठमाडौं– मुन्धुमीस्थल मुक्कुम्लुङमा महिनौंदेखि केबलकार निर्माण विवादले ताप्लेजुङ अशान्त छ । मंगलबारदेखि अनिश्चित्कालीन मेची राजमार्गमा यातायात ठप्प हुँदा छिमेकी जिल्लाहरू पाँचथर र इलाम प्रभावित छन् । यातायात बन्दले तमोर पारिका दुई जिल्ला तेह्रथुम र धनकुटा पनि आंशिक प्रभावित छन् ।
आदिवासी लिम्बू समुदायले मुन्धुमीस्थल मुक्कुम्लुङमा ‘नो केबलकार’ (केबलकार चाहिँदैन) भन्दै आएका छन् । केबलकार निर्माण आयोजनालाई खारेज गर्न माग गरेका छन् । तर, ताप्लेजुङकै जनप्रतिनिधि योगेश भट्टराई भने ‘नो केबलकार’ पक्षको मागविरुद्ध उभिएका छन् । एमाले सांसद भट्टराई केबलकार निर्माण गर्नुपर्ने भन्दै लगानीकर्ता रहेका उद्योग वाणिज्य महासंघका अध्यक्ष चन्द्र ढकालको पक्षमा उभिएका छन् ।
उनले बुधबार काठमाडौंमा पत्रकार सम्मेलन आयोजना गर्दै भने, ‘केबलकारको निर्माण र पाथीभराको महिमाको प्रचारप्रसारबाट वर्षमा १० लाखसम्म तीर्थालु र पर्यटक पाथीभरामा पुग्ने अनुमान गरिएको छ, जसबाट ताप्लेजुङवासीको रोजगारी, आर्थिक उपार्जन, स्थानीय उत्पादनको बजारीकरण, व्यावसायिकता विकास हुने र समग्रमा ताप्लेजुङको समृद्धिमा सहयोग पुग्ने विश्वास गरिन्छ ।’
सद भट्टराई गृहजिल्ला ताप्लेजुङ महिनौंयता अशान्त हुँदा त्यहाँ गएका छैनन् । नो केबलकार पक्षसँग उनी संवाद गरेर समस्या समाधानमा तत्पर देखिएका छैनन् । बरु, आन्दोलनकारीलाई थप उत्तेजित बनाउनेगरी बुधबार पत्रकार सम्मेलन गरी अभिव्यक्ति दिएका छन् । आन्दोलनकारीलाई थुम्थुम्याउने प्रयासस्वरूप उनले मुक्कुम्लुङ पार्क र संग्रहालय बनाउनुपर्नेसँगै मुक्कुम्लुङ क्षेत्रका स्थानीयलाई रोजगारीको व्यवस्था हुनुपर्ने बताएका छन् । घाइतेको उपचार र पक्राउ परेकाको रिहा गर्नुपर्ने पनि बताएका छन् ।
केबलकार निर्माण र पाथीभराको महिमाको प्रचारप्रसारबाट वर्षमा १० लाखसम्म तीर्थालु र पर्यटक पाथीभरामा पुग्ने अनुमान गरिएको छ, जसबाट ताप्लेजुङवासीको रोजगारी, आर्थिक उपार्जन, स्थानीय उत्पादनको बजारीकरण, व्यावसायिकता विकास हुने र समग्रमा ताप्लेजुङको समृद्धिमा सहयोग पुग्ने विश्वास गरिन्छ ।
योगेश भट्टराई
एमाले सांसद
व्यवसायी ढकालको पक्षमा बोलेका सांसद भट्टराईको अभिव्यक्तिसँग नो केबलकार पक्ष सहमत छैन । पूर्वी पहाडी जिल्लाका नेताहरु पनि असहमत छन् । पाँचथरका नेता इन्द्रबहादुर आङ्बोले केबलकार निर्माण जारी राखेर समस्या समाधान नहुने बताएका छन् । उनले केबलकार निर्माण खारेजी गर्न सुझाएका छन् । नभए द्वन्द्व जारी रहने चेतावनी दिए ।
उनले भने, ‘एउटा व्यवसायीलाई पोस्नेगरी जसरी सरकार नै पछि लागेको छ । यो गलत छ । आदिवासी लिम्बू समुदायको मुन्धुमीस्थलमा केबलकार बनाएर थप द्वन्द्व चर्काउनु दुर्भाग्य हो ।’राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा)का अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनले पनि मुक्कुम्लुङ क्षेत्रमा केबलकार निर्माण र प्रहरी दमन रोक्न माग गरेका छन् । लिङ्देनले संवादबाट समस्याको समाधान खोज्न सुझाएका छन् । केबलकार निर्माणको काम ठूलो संख्यामा नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीको सुरक्षा घेरामा भइरहेको र ‘नो केबलकार’ पक्षले अनिश्चित्कालीन यातायात बन्द गरेपछि लिङ्देनको धारणा सार्वजनिक भएको हो । बिहीबार सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा लिङ्देनले लेखेका छन्, ‘मुक्कुम्लुङ (पाथीभरा) क्षेत्रमा भइरहेको केबलकार निर्माण र सरकारी दमन रोकेर संवादबाट समस्याको समाधान खोज्न सरकारसँग माग गर्दछु ।’
एउटा व्यवसायीलाई पोस्नेगरी जसरी सरकार नै पछि लागेको छ । यो गलत छ । आदिवासी लिम्बू समुदायको मुन्धुमीस्थलमा केबलकार बनाएर थप द्वन्द्व चर्काउनु दुर्भाग्य हो ।
इन्द्रबहादुर आङ्बो
नेता, माओवादी संसदीय दल, कोशी प्रदेश
आन्दोलनरत पक्षलाई मंगलबार गृहमन्त्री रमेश लेखकले वार्ताको माध्यमबाट समस्या समाधान खोजिनुपर्ने बताएका थिए । कोशी प्रदेश सरकारले पनि वार्ताको माध्यमबाटै समस्या समाधान गर्नुपर्नेमा जोड दिएको छ । कोशी सरकारले त वार्ताका लागि आन्दोलनरत पक्षलाई आह्वान गरेको छ । तर, आन्दोलनरत पक्षले यथावस्थामा वार्ता बस्न अस्वीकार गरेको छ । पहिले केबलकार निर्माण कार्य रोक्नुपर्ने, निर्माणस्थलबाट सुरक्षाकर्मी हटाउनुपर्ने, घाइतेको उपचार र पक्राउ परेकालाई रिहा गर्नुपर्ने मुक्कुम्लुङ संयुक्त संघर्ष समिति संयोजक श्रीप्रसाद लिम्बूले बताए । यसपछि मात्रै वार्तामा बस्न वातावरण बन्ने उनले बताए ।
‘वार्ता बसौं भन्दैमा हामी बस्दैनौं, यदि वार्तामा बस्ने वातावरण बनाउने हो भने त्यसका लागि केबलकार निर्माण कार्य रोक्नुपर्छ र निर्माणस्थलबाट सुरक्षाकर्मी हटाउनुपर्छ, जसले हामीलाई ताकीताकी गोली हानेको छ, हाम्रा घाइते योद्धाहरूको उपचार गर्नुपर्छ र पक्राउ परेका योद्धालाई विनासर्त रिहा गर्नुपर्छ ।’आन्दोलनरत पक्षले ताप्लेजुङ, पाँचथर, इलाम, झापा, मोरङ, सुनसरी, धनकुटा, तेह्रथुमसँगै काठमाडौंमा दिनहुँ प्रदर्शन गर्दै आएको छ । आन्दोलनमा आदिवासी जनजातीय संघसंस्था, लिम्बुवान पक्षधर राजनीतिक दलहरूको संलग्नता छ । तर, केबलकार निर्माण कार्य जारी छ । निर्माणको ठेक्का पाएको हिमालयन कन्स्ट्रक्सन प्रालिका इन्द्र केदेमले निर्माण कार्य नरोकिएको जानकारी दिए । उनले विकासको काममा कसैले बाधा पु¥याउन नहुने बताएका छन् ।
-1745656903.jpeg)
