विगतमा कक्षा १० को अन्तिम परीक्षा अर्थात् एसएलसीलाई फलामे ढोकाको रुपमा मानिन्थ्यो । एसएलसी उत्तीर्णपछि माध्यमिक तहको पढाइ पार गरेर उच्च शिक्षामा प्रवेश गरिने हुँदा त्यस्तो चित्रण गरिएको थियो । तर अहिले कक्षा १२ सम्मलाई माध्यमिक तह बनाइएको छ । कक्षा १० को एलसएलसी परीक्षालाई माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई)को रुपमा सञ्चालन गरिँदै आएको छ ।
विगतमा एलएलसी परीक्षालाई जति गाह्रो रुपमा लिइन्थ्यो अहिलेको एसइईलाई त्यहीरुपमा लिइँदैन । परीक्षा प्रणाली पनि बदलिएको छ । जसकारण एलएलसीकै जस्तो उत्साह र चासोको विषय हुने गरेको पाइँदैन । यद्यपि एसइई परीक्षाको महŒव र सान्दर्भिकता फरकरुपमा स्थापित हुँदै गएको छ ।
बिहीबार राष्ट्रिय परीक्षा बोर्ड, परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयले गत वर्ष (२०८०) को माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई)को नतिजा सार्वजनिक गरेको छ । परीक्षामा ४७.८६ प्रतिशत विद्यार्थी मात्र उत्तीर्ण भएका छन् । बाँकी ५२.१४ प्रतिशत परीक्षार्थीले ‘ननग्रेड’ (एनजी) प्राप्त गरेका छन् । उत्तीर्ण भएकामध्ये १८६ जनाले चार जिपिए ल्याएका छन् । परीक्षामा सहभागी २२१ जनाको भने परीक्षा रद्द भएको छ ।
परीक्षा नियन्त्रक नन्दलाल पौडेलका अनुसार परीक्षामा सहभागी भएका चार लाख ६४ हजार ७८५ जनामध्ये ४७.८६ प्रतिशत विद्यार्थी मात्र उत्तीर्ण भएका हुन् । नियमिततर्फ दुई लाख ४२ हजार ९२ जना विद्यार्थी उत्तीर्ण भएका छन् । उनीहरु कक्षा ११ मा भर्ना हुन योग्य भएका छन् । ननग्रेड ल्याएका विद्यार्थीको संख्या दुई लाख ४२ हजार ३१३ रहेको छ । जसमध्ये दुई विषयमा ननग्रेड भएकाले मात्र ग्रेड वृद्धि परीक्षामा सहभागी हुन पाउने छन् । दुई विषयमा ननग्रेड हुने विद्यार्थीको संख्या एक लाख १५ हजार ८३४ रहेको छ । दुईभन्दा बढी विषयमा ननग्रेड ल्याएका विद्यार्थीहरु भने आगामी वर्षको वार्षिक परीक्षामा सहभागी हुनुपर्ने परीक्षा नियन्त्रक पौडेलले जानकारी दिए ।
बोर्डले यस वर्ष लेटर ग्रेडिङ निर्देशिका, २०७८ अनुसार नतिजा सार्वजनिक गरेको हो । ५२ प्रतिशतभन्दा बढी विद्यार्थी ननग्रेड भएको नतिजालाई सुखद् मान्न सकिन्न । पक्कै पनि यसले विद्यालय तहको शैक्षिक अवस्था अझै कमजोर रहेको देखाउँछ । यो नतिजा सन्तोषजनक हुँदै होइन । सरकारले अझै विद्यालय शिक्षामा सुधार गर्नुपर्ने आवश्यकता यो नतिजाले प्रस्ट देखाएको छ ।
यद्यपि, नतिजा जे जस्तो आए पनि विद्यार्थीहरुले आत्मसात् गर्नुको विकल्प छैन । उत्तीर्ण भएका विद्यार्थीहरुले आफ्नो रुचिको विषय रोजेर कक्षा ११ तर्फ अगाडि बढ्नुपर्छ । विषय छनोट र कस्तो संस्थामा पढ्ने भन्ने निर्णय लिन अभिभावकको साथ र सल्लाह महत्वपूर्ण हुन्छ । अर्कोतर्फ ननग्रेड भएका विद्यार्थीहरुलाई पनि निराश नभई नयाँ लक्ष्यका साथ अगाडि बढ्न प्रेरित गर्नुपर्छ ।
