काठमाडौं– यौन विचलनको गम्भीर आरोपमा मुछिएसँगै एकपछि अर्को नेताको राजनीतिक ‘करिअर ड्यामेज्ड’ भएको छ । पार्टी राजनीतिमा प्रभावशाली देखिएका युवादेखि ज्येष्ठ भइसकेका केही नेताहरू यौन विचलनकै कारण राजनीतिक जिम्मेवारीबाट अलग हुनुपरेको छ । कोही त राजनीतिबाट पलायन नै भएका छन् ।
पछिल्लोपटक यौन विचलनको आरोपमा मुछिएसँगै राजनीतिक संकटमा परेका छन्, एमाले नेता ऐन महर । उनी पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीका विश्वासिला नेता हुन् । यौन विचलनमा परेको पुष्टि हुने भिडियो सार्वजनिक भएपछि पार्टी केन्द्रीय सदस्यबाट राजीनामा दिन उनी बाध्य भए । र, उनले दिएको राजीनामा बिहीबार स्वीकृत भएको छ । यससँगै महर एमालेमा जिम्मेवारीविहीन भएका छन् । उनको राजनीतिक यात्रामा ‘ब्रेक’ लागेको छ ।
उहाँ (महर)ले केही दिनअघि राजीनामा दिनुभएको थियो । पार्टी सचिवालय बैठकले स्वीकृत गर्यो । अहिलेलाई यत्ति बुझौं । अरू मलाई थाहा छैन ।
राजेन्द्र गौतम
प्रमुख, एमाले प्रचार विभाग
एक महिलासँग विवाहेत्तर सम्बन्ध देखाउने दुई घण्टा लामो श्रव्यदृश्य सामग्री गत पुसमा भाइरल भएको थियो । उक्त सामग्रीमा ती महिलाले शारीरिक सम्पर्कपछि महरले आवश्यक औषधि नकिनेको र बेवास्ता गरेको भन्दै आक्रोश पोखेकी थिइन् । महरले पनि शारीरिक सम्बन्ध भएको स्वीकार गर्दै परिवारसँग मिलेर बस्न सुझाएका थिए । त्यसपछि महिलाले महरलाई चेतावनी दिँदै भनेकी थिइन्, ‘बर्बाद पारिदिन्छु ।’
उक्त प्रकरण बाहिरिएपछि महरको पार्टीवृत्तमै आलोचना भएको थियो । आलोचनालाई थेग्न नसकेर उनले पार्टी केन्द्रीय सदस्यबाट राजीनामा दिएको एक जना नेताले बताए । तर, पार्टी प्रचार विभाग प्रमुख राजेन्द्र गौतमले महरले राजीनामा दिनु र पार्टी सचिवालय बैठकले स्वीकृत गर्न जायज ठान्नुको कारण स्पष्ट बताएनन् ।
‘उहाँ (महर)ले केही दिनअघि राजीनामा दिनुभएको थियो । पार्टी सचिवालय बैठकले स्वीकृत गर्यो । अहिलेलाई यत्ति बुझौं । अरू मलाई थाहा छैन,’ उनले प्रभावसँग भने ।महर गत वर्षको मंसिरमा भएको चुनावमा एमालेबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यका उम्मेदवार थिए । नेकपा एकीकृत समाजवादीका नेता भानुभक्त जोशीसँग ९९८ मतले पराजित भए ।
नेकपाकालमा अनेरास्ववियु केन्द्रीय अध्यक्ष थिए । अध्यक्ष ओलीको साथ पाएका उनले छलाङी शैलीमा राजनीतिक उचाइ लिएका थिए । तर, यौन विचलन झल्किने एउटा श्रव्यदृश्य सागम्री सार्वजनिक भएपछि अन्ततः महरको राजनीति करिअरमा धक्का लागेको छ ।
यसअघि एमालेकै पूर्वसांसद मोहन बानियाँ पनि यौन विचलनमा परेका थिए । जुम्ला घर भएकी ४० वर्षीया एक शिक्षिकाले नेपालगञ्जस्थित होटल अप्सरामा लगेर बानियाँले डर त्रास देखाई दुईपटक बलात्कार गरेको आरोप लगाउँदै जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा उजुरी दिएकी थिइन् । उक्त उजुरीका आधारमा पक्राउ परेर थुनामा बसे । त्यहीबेला उनलाई संसद् सचिवालयले सांसद पदबाट मुक्त गरिदियो । तर, बानियाँ केही दिनमै धरौटीमा रिहा भए । मुद्दाको भने किनारा लागेको छैन । बाँके जिल्ला अदालतमा मुद्दा विचाराधीन छ । तर, गम्भीर यौन विचलनले बानियाँको राजनीति संकटमा पर्यो । हाल बानियाँ गुमनाम छन् । त्यसअघि उनी एमालेभित्र हक्की र कडा स्वभावका नेताका रूपमा चिनिन्थे ।
बानियाँजस्तै यौन विचलनले राजनीतिक भविष्य संकटमा पर्ने नेतामा माओवादी केन्द्रका उपाध्यक्ष कृष्णबहादुर महरा पनि पर्छन् । १९ असोज २०७६ मा सभामुख पदमा बहाल रहँदा नै महरा यौन दुव्र्यवहारको आरोपमा पक्राउ परे । उनी महिनौं थुनामा रहे । संसद् सचिवालयकी एक महिला कर्मचारीमाथि यौनदुव्र्यवहार गरेको उनीमाथि आरोप लागेको थियो । तर, काठमाडौं जिल्ला अदालतले उनलाई स फाइ दियो । माओवादी नेता महराले सफाइ पाए पनि राष्ट्रिय राजनीतिमा किनाराकृत भए । भलै उनलाई माओवादीले उपाध्यक्ष बनायो । तर, उनी छायाँमा परेका छन् ।
माओवादी जनयुद्धकालमा उनी चर्चित नेता थिए । शान्ति प्रक्रियामा आउन लाग्दा पनि उनी माओवादीबाट पटक–पटक वार्ता समिति संयोजक भए । शान्तिपूर्ण राजनीतिमा आएपछि कांग्रेस नेता गिरिजाप्रसाद कोइराला नेतृत्वको सरकारमा सञ्चारमन्त्री बनेका थिए । राष्ट्रिय राजनीतिमा निकै प्रभावशाली भूमिकामा रहेका उनको अन्ततः यौन विचलनकै कारण राजनीतिक करिअर धराशायी बन्यो ।
नेताहरू यौन विचलनमा फसेका एकदम कम घटनामात्रै बाहिर आउँछन् । कारण, उनीहरू राजनीतिक शक्तिका आधारमा पीडितलाई दबाब र प्रभावमा राख्छन् । तर, प्रहरीमा उजुरी परेर घटना सार्वजनिक भएपछि भने राजनीतिक जीवन तहसनहस हुने गरेको छ ।
हेमन्त मल्ल
पूर्वडिआइजी
अझ पछिल्लो समय उनी नौ किलो सुनकाण्डमा पनि मुछिए । यसले गर्दा अझै उनको राजनीतिक भविष्य संकटमा परेको छ । माओवादीबाट नेताहरू मोहन वैद्य र डा. बाबुराम भट्टराई अलग भएपछि उनलाई अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालका उत्तराधिकारीका रूपमा पनि हेरिन्थ्यो ।
जनयुद्धकै बेला नेता रामबहादुर थापामाथि पनि यौन (सांस्कृतिक) विचलनको आरोप लागेको थियो । जुन आरोपपछि उनी कारबाहीमा परेका थिए । गएको १ पुसमा माओवादीकै गोरखाका नेता भूमिनन्द देवकोटा बलात्कारसम्बन्धी मुद्दामा काठमाडौंको पेप्सीकोलास्थित घरबाट पक्राउ परे ।
१७ वर्षीया किशोरीले एक वर्षदेखि आफूलाई बलात्कार गरेको भन्दै दिएको जाहेरीका आधारमा देवकोटा पक्राउ परेका थिए । हाल उनी थुनामा छन् । राष्ट्रिय राजनीतिमा गोरखाबाट उदाउन सक्ने सम्भावनाका नेता देवकोटाको पनि अन्ततः यौन विचलनले राजनीतिक भविष्य समाप्त पार्यो ।
यौन विचलनमा पर्नेमा कांग्रेस नेता पनि छन् । नेपाली कांग्रेस सप्तरीका नेता दीपेन्द्र चौधरी गत मंसिर ९ गतेदेखि बलात्कारसम्बन्धी मुद्दाले थुनामा पुगेका छन् । ३५ वर्षीया महिलालाई बलात्कार गरेको आ रोप उनीमाथि छ ।
नेपाल प्रहरीका पूर्वडिआइजी हेमन्त मल्लका अनुसार नेताहरू यौन विचलनमा फसेका एकदम कम घटनामात्रै बाहिर आउँछन् । कारण, उनीहरू राजनीतिक शक्तिका आधारमा पीडितलाई दबाब र प्रभावमा राख्छन् । यदि, पीडित केही गरेर प्रहरीकहाँ पुगे पनि उजुरी दर्ता नगराउन चर्को दबाब दिन्छन् । तर, यसरी प्रहरीमा उजुरी परेर घटना सार्वजनिक भएपछि भने आरोपी नेताको राजनीतिक जीवन तहसनहस हुने गरेको पूर्वडिआइजी मल्लले बताए ।
