शनिबार नेपाली खेल क्षेत्रमा दुई खेलबाट अप्रिय नतिजा आयो । जिम्बाब्वेबाट क्रिकेटको, भारतको बेङ्गलोरुबाट फुटबलको । जिम्बाब्वेमा नेदरल्याण्डस्सँग हारेसँगै एक दिवसीय क्रिकेट विश्वकप पुग्ने नेपालको बाटो बन्द भयो । सात विकेटको हार बेहोर्दा नेपालको ‘सुपर सिक्स’मा पुग्ने सपनामा ‘ब्रेक’ लाग्न पुग्यो । सुपर सिक्समा समूह ‘ए’ बाट जिम्बाब्वे, वेस्ट इन्डिज र नेदरल्याण्ड्स पुगेका छन् ।
शनिबार नै साफ च्याम्पियनसिपको समूह चरणबाटै बाहिरियो नेपाल । समूह ‘ए’ मा भारत र कुवेतले सेमिफाइनलको यात्रा तय गर्दा नेपाल र पाकिस्तान बाहिरिएको हो । कुनै तयारीविनै बेङ्गलोरु उत्रिएको नेपाल ‘ग्रुप अफ डेथ’ मा परेको थियो । दक्षिण एसियाली देशसँगसमेत खासै खेल सुधार गर्न नसकेको नेपालका लागि कुवेतसँग भिड्नु नै महाभारत थियो । भारत साफ क्षेत्रका जायन्ट टिम । खासै बलियो नभए पनि यसपटक नौला खेलाडीहरु उतारेको थियो पाकिस्तानले ।
पहिले नेपालीहरुमाझ लोकप्रिय खेल थियो फुटबल, व्यापक राजनीतिकरणका कारण फुटबलले असफलताको बाटो समात्यो । अहिले सबैले क्रिकेटबाट आशा गर्ने गरेका छन् । तर, क्रिकेटमा पनि राजनीतिको धमिरा पसिसकेको छ । जसका कारण खेलाडीले अन्तर्राष्ट्रिय सफलता पाउन सकेको छैन । खेलका लागि पूर्वाधार छैनन्, पूर्वतयारी र अभ्यासका लागि कुनै लगानी छैन । नियमित प्रशिक्षणको के कुरा नियमित लिगको अभाव छ ।
तर, कीर्तिपुरको मैदानमा कुनै मैत्रीपूर्ण खेल नेपालले जिते लाख–लाख पुरस्कार घोषणा गर्न तँछाडमछाड गर्छन् सरकार प्रमुख । खेलाडीलाई बोलाएर तुरुन्तै चेक पनि दिन्छन् । नियमित आम्दानीले मात्र हो जोसुकै टिक्ने । खहरेको भेलजस्तो पुरस्कारले खेलाडी देशमा अडिदैन । खेलका कुनै पनि लिग नियमित हुन्नन् । नेपालमा लिगहरु न त फ्यानमैत्री नै छन् । रंगशालामा हुने व्यवस्थापन उस्तै विरक्तलाग्दो छ ।
पर्यटनलाई नेपालको कमाइ खाने भाँडो भनिन्छ । तर, आफ्नै नागरिकलाई लोभ्याउन जान्दैन व्यवस्थापन । यावत कारणले खेल निरन्तर ओरालो लाग्दो छ । खेलाडीले आफ्नो जीवन धान्न पुरस्कारजस्तो दानको लोभमा बस्नुपर्छ । फुटबल खेलमा यसपटक अघिल्लो साफमा उत्रेका १३ जना थिएनन् । कारण उही हो, नियमित आम्दानी नभएपछि देश छाडेका ।
क्रिकेटको अवस्था राजनीतिकरणले खस्कँदो छ । खेलबाट जितको आश गर्ने हो भने पहिले कुशल खेलाडीको खुट्टा बाँध्न छाड्नुपर्छ । अनि पुरस्कारमा भन्दा खेलाडीको भविष्य सुनिश्चितता र खेलको पूर्वतयारीमा लगानी गर्नुपर्छ ।
