काठमाडौं– सरकारले तराई क्षेत्रको सुख्खा मौसमलाई सम्बोधन गर्ने तयारी गरेको छ । नेपाली सेनाको समेत परिचालन गरेर नयाँ पूर्वाधार निर्माण गर्ने सरकारले जनाएको छ ।
प्रतिनिधिसभामा सांसदहरूसँगको प्रश्नोत्तरपछि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले बुधबार मन्त्रिपरिषद्को बैठक बसेर मधेसलाई ‘प्राकृतिक विपत्तिग्रस्त क्षेत्र’ घोषणा गरिएको बताए । ओलीले भने, ‘यहाँ आउनुभन्दा अघि क्याबिनेट बसेर मधेस प्रदेशलाई प्राकृतिक विपत्तिग्रस्त क्षेत्र भनेर निर्णय गरेर आएको छु । अब त्यहाँ कुनै सामग्री आवश्यक पुर्याउने भने आपतकालीन ढंगले बजेटको व्यवस्था गर्न सकिन्छ । जति चाहिने डीप बोरिङ हामीसँग छैन, त्यो किन्दा टेन्डरको प्रक्रियाबाट गयो भने लामो समय लाग्छ । अब हामी अल्पकालमा के गर्न सकिन्छ र दीर्घकालमा के गर्न सकिन्छ भनेर निर्णय गर्छौँ ।’
तराई क्षेत्र नेपालको खाद्य भण्डार हो । तर, साउनको पहिलो साता बित्दासम्म मधेस प्रदेशका आठ जिल्ला र कोशी प्रदेशको तराईका जिल्लाहरू झापा, मोरङ र सुनसरीमा पर्याप्त पानी परेको छैन । यस्तो अवस्थामा सरकारले विपत्तिग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरेको प्रधानमन्त्री ओलीले बताएका हुन् । उनका अनुसार घोषणापछि मधेस प्रदेशमा उक्त संकट सम्बोधनका लागि सरकारले तुरुन्तै बजेटको व्यवस्थापन गर्न सक्ने छ । ती बजेटले पानी संकट सम्बोधन गर्न आवश्यक संरचना निर्माण गरिने छ ।
...हामी अल्पकालमा के गर्न सकिन्छ र दीर्घकालमा के गर्न सकिन्छ भनेर निर्णय गर्छौँ ।
केपी शर्मा ओली
प्रधानमन्त्री
‘नदीहरूबाट पानी ल्याउने कुराहरूदेखि लिएर गण्डक नहर सञ्चालन गर्नेदेखि लिएर चुरे क्षेत्रमा पोखरीहरू निर्माण गर्नेदेखि अनेक दीर्घकालीन उपायहरू अवलम्बन गर्ने र हाललाई ९५ प्रतिशतलाई सरकारले पानी ट्यांकीमार्फत् वितरण गरिरहेको छ,’ उनले भने, ‘बाँकी पाँच प्रतिशतलाई पुग्न सकेको छैन, त्यो पनि पुर्याउने छु ।’
साउन २ गतेसम्मको तथ्यांकलाई आधार मान्दा मधेस प्रदेशमा ४६ प्रतिशतमात्रै धान रोपाइँ भएको छ । जबकि, यही अवधिमा अघिल्ला वर्षहरूमा ८० प्रतिशतसम्म धान रोपाइँ हुन्थ्यो । प्रदेश कृषि विकास निर्देशनालयका सूचना अधिकारी सुदीप चौधरीका अनुसार यसपटक लामो समय सुख्खा रहेपछि धान रोपाइँ झण्डै आधाले कमी आएको छ । रोपाइँमै कमी आएपछि त्यसको असर उत्पादनमा पर्ने उनको भनाइ छ ।
मधेसको बारा र पर्सामा सर्वाधिक ७५ प्रतिशत क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ भएको छ । सबैभन्दा कम सप्तरी र महोत्तरीमा ३० प्रतिशत खेतीयोग्य जमिनमा मात्रै रोपाइँ छ । पानी नपरेपछि मधेस प्रदेश सरकारले मधेसलाई सुख्खाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरेको छ । मधेसको तात्कालिक स्थितिलाई मधेसका अधिकारीहरूले भयावह भनेका छन् ।
उता कोशी प्रदेशका तीन जिल्ला मोरङ, सुनसरी र झापामा भने केही दिन यता पानी परेको छ । ४ साउनसम्मको आकडाले सबैभन्दा बढी झापा र सुनसरीमा समान ६८ र मोरङमा भने ५० प्रतिशत मात्रै रोपाइँ भएको प्रदेश कृषि विकास निर्देशनालयकी बाली विकास अधिकृत भवानी बस्नेतले बताए । उनका अनुसार अघिल्लो वर्ष यही समयमा झापामा ८३ प्रतिशत रोपाइ भएको थियो । मोरङमा ९२ प्रतिशत र सुनसरीमा ८३ प्रतिशत भएको थियो । तर, पछिल्ला दिनमा पानी पर्न थालेपछि यी जिल्लाहरूमा धान रोपाइँमा बृद्धि भएको बस्नेतले बताए ।
-1752335779.jpg)
