- अध्यक्ष तेजविक्रम थापा, उनकी श्रीमती सजना राजकर्णिकार, सहकारीका सदस्यद्वय भीमसेन महर्जन र सञ्जय सापकोटा प्रहरी नियन्त्रणमा
- ५६६ जना बचतकर्ताको करिब तीन अर्ब रुपैयाँ हिनामिना गरी फरार रहेको अवस्थामा पक्राउ
- सहकारी ठगीको कसुरमा कारबाही गर्न जिल्ला प्रहरी परिसर ललितपुर पठाइयो
काठमाडौं– बचतकर्ताको अर्बौं रकम अपचलन गरेको अभियोगमा कृषि विकास बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्थाका चार जना सञ्चालकलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । ललितपुरको कुमारीपाटीमा कार्यालय रहेको उक्त संस्थाले ५६६ जना बचतकर्ताको करिब तीन अर्ब रुपैयाँ अपचलन गरेको अभियोगमा उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको प्रहरीले बताएको छ ।
काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालयका अनुसार लामो समयदेखि फरार रहेका सहकारीका अध्यक्ष तेजविक्रम थापा, उनकी श्रीमती सजना राजकर्णिकार, सहकारीका सदस्यद्वय भीमसेन महर्जन र सञ्जय सापकोटा पक्राउ परेका हुन् । अध्यक्ष थापासहितले बचत रकम अपचलन गरेको भन्दै विभिन्न समयमा बचतकर्ताले उजुरी दिएका थिए । उजुरीका आधारमा काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालयको टोलीले खोजतलास गर्दा काठमाडौंको विभिन्न स्थानबाट पक्राउ गरेर उनीहरूलाई कानुनी दायरामा ल्याएको जानकारी दिएको छ ।
कार्यालयका प्रमुख तथा प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक सानुराम भट्टराईले पक्राउ परेका चारै जनालाई आइतबार नै सहकारी ठगीको कसुरमा कारबाही गर्न जिल्ला प्रहरी परिसर ललितपुर पठाइएको प्रभावलाई जानकारी दिए ।बचतकर्ताहरूले आफूहरूको ९४ करोड २१ लाख ४२ हजार रुपैयाँ बचत फिर्ता नगरेको भन्दै ठगीसम्बन्धी उजुरी दिएका थिए । सहकारी विभागले पनि सहकारीको बचत अपचलन गरेको पाइएको जनाएको थियो । त्यसपछि प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सिआइबी) लाई २५ असोज २०८० मा पत्राचार गर्दै कारबाही गर्न भनेको थियो ।
उक्त सहकारीको कार्यालय ललितपुरमा रहेको भन्दै सिआइबीले २६ मंसिर जिल्ला प्रहरी परिसर ललितपुरलाई अनुसन्धान अघि बढाउन पत्राचार गरेको थियो । अध्यक्ष थापासहित १३ जनाविरुद्ध १९ पुस २०८० मा काठमाडौं जिल्ला अदालतबाट पक्राउ पुर्जीसमेत जारी भएको थियो । तीमध्ये चार जना पक्राउ परेका हुन् । पक्राउ पुर्जी जारी भएकामध्ये एक जनाको मृत्यु भइसकेको, एक जना मिर्गौलाको गम्भीर बिरामी भई उपचार गराइरहेका र अरू फरार रहेको पाइएको प्रहरीले जनाएको छ । आइतबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै कार्यालय प्रमुख भट्टराईले भने, ‘आकर्षक ब्याज दिने लोभ र विश्वास दिलाएर बचत संकलन गर्ने गरेको देखिन्छ । बचतकर्ताको रकमबाट सञ्चालकहरूलाई लाभ र बचतकर्तालाई हानि पु¥याइ बचतकर्ताहरूको निक्षेप अपचलन गरेको उजुरीको आधारमा पक्राउ गरिएको हो ।’
यसअघि २६ माघ २०८० मा सहकारी विभागको सिफारिसमा भूमि व्यवस्था सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयले यो सहकारीलाई समस्याग्रस्त घोषणा गरी सम्पत्ति व्यवस्थापन र दायित्व भुक्तानीका लागि समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन कार्यालय पठाएको थियो ।सहकारी व्यवस्थापन समितिको कार्यालयका अनुसार अनलाइन मागदाबी पेस गर्न सूचना जारी गरिएको थियो । त्यसबेला दुई हजार ५३१ जना बचतकर्ताबाट दुई अर्ब ८२ करोड २७ लाख ८८ हजार रुपैयाँको मागदाबी परेको थियो । सहकारी विभागले उक्त सहकारी समस्याग्रस्त घोषणा हुनुअघि २५ असोज २०८० मा संस्थाका सञ्चालक र व्यवस्थापकको सम्पत्ति र बैंक खाता रोक्का गर्न पत्राचार गरेको थियो ।
उजुरी परेपछि अध्यक्ष थापाले जोगिन अनेक जुक्ति निकाले । पहिलो त उनले हुलिया परिवर्तन गरे । कहिले घर त कहिले डेरा लिएर लुके । तेजविक्रम नाम रहेका उनले राज ठकुरीको नामबाट परिचयपत्र बनाएर प्रयोग आएको खुलेको छ । राज ठकुरीको नाममा गोर्खा टिभीको आइडी कार्ड पनि बनेको पाइएको छ । झापा, चितवनमासमेत केही समय लुकेर बसेको प्रहरीले फेला पारेको छ । पछिल्लो समय उनी काठमाडौंको गोकर्णेश्वर नगरपालिका–७ मा आफ्नो घर जान चाहन्थेन । तर, पछिल्लो समय भने गोकर्णेश्वरमै फ्ल्याट भाडामा लिएर बस्दै आएका थिए । प्रहरीले उनी र उनका श्रीमती सजना र सञ्जयलाई सोही फ्ल्याटबाट पक्राउ गरेको हो ।
थापाले सहकारीको रकम लगेर टिभी खोल्नेदेखि मार्ट र अस्पतालसम्म लगानी गरेको पाइएको छ । थापाले २०५६ सालमा कृषि विकास सहकारी संस्थाको चिफ अकाउन्टेन्ट भएर काम गरेका थिए । २०६० सालमा भने उनी सहकारीको कार्यकारी अध्यक्ष पदमा नियुक्त भएका थिए । त्यसपछि उनले बचतकर्ताको रकम हिनामिना गर्न सुरु गरेको पाइएको कार्यालयका प्रमुख भट्टराईले बताए ।
उनका अनुसार थापा २०७१ सालमा खुलेको कृषि टेलिभिजनको अध्यक्ष बने । त्यसको दुई वर्षपछि २०७३ सालमा उनीसमेतको लगानीमा गोर्खा टेलिभिजन सञ्चालनमा आयो । पछिल्लो समय उनले गोर्खा टिभीकै आइडी कार्ड प्रयोग गरिरहेका थिए । २०६६ सालमा भक्तपुरको लोकन्थलीमा खुलेको समिट अस्पतालको अध्यक्ष पनि थापा नै हुन् । यो अस्पताल पनि सहकारीकै रकम अपचलनबाट खुलेको प्रहरीको दाबी छ ।
२०७१ सालमै उनी इन्टेन्सिभ एग्रिकल्चर कम्पनी प्रालि ललितपुरका अध्यक्ष बनेका थिए । २०७४ मा यति हब्र्स प्रालिको अध्यक्ष बने । थापाले कृषि इन्भेस्टमेन्ट प्रालिको नाममा काठमाडौं उपत्यकाका १४ ठाउँमा मार्टसमेत खोलेको पाइएको छ । थापाकी श्रीमती सजना २०५८ सालदेखि नै उक्त सहकारीमा आबद्ध थिइन् । उनी सुरुमा मार्केटिङको काम गर्थिन् । २०६२ सालदेखि भने सहकारीको प्रशासन प्रमुख भएर काम गरेकी थिइन् । थापा पक्राउ परेपछि उनको क्रिमिनल रेकर्ड सिस्टम (सिआरएस) जाँच गर्दा बैंकिङ कसुरको मुद्दा पनि रहेको फेला परेको एसपी भट्टराईले बताए ।
थापाविरुद्ध ८ चैत २०७९ मा जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंमा २६ लाख ६६ हजार ६६६ रुपैयाँको बैंकिङ कसुर मुद्दामा कारबाही भएको पाइएको छ । परिसरमै २९ वैशाख २०८० सोही बराबर २६ लाख ६६ हजार ६६६ को बैंकिङ कसुरको दोस्रो मुद्दामा पनि कारबाही भएको सिआरएसमा भेटिएको छ ।
बाँकी तीन वटा बैंकिङ कसुरको मुद्दामा भने उनी फरार प्रतिवादी हुन् । परिसर काठमाडौंमै उनीविरुद्ध २३ साउन २०८० मा २६ लाख ६६ हजार ६६६ रुपैयाँको बैंकिङ कसुरको जाहेरी परेको थियो । उक्त मुद्दामा उनी फरार छन् । २३ माघ २०८० मा जिल्ला प्रहरी परिसर ललितपुरमा ९५ लाख र २४ वैशाख २०८१ मा परिसर ललितपुरमै ९५ लाखको अर्कोे जाहेरी परेको खुलेको छ ।
छानबिन समितिको कार्यविधि तयार
सहकारीको बचत अपचलनबारे छानबिन गर्न गठित संसदीय छानबिन विशेष समितिको कार्यविधि तयार भएको छ । समिति सदस्यहरूको आइतबारको बैठकले सहमतिमै छलफल गरेर कार्यविधि पारित गरेको हो ।
सहकारी छानबिनसम्बन्धी कार्यादेश निर्माणमा संलग्न सांसदहरू महेश बर्तौला, हितराज पाण्डे, रमेश लेखक, ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की र जीवन परियारसँग पनि आवश्यक छलफल गरी बैठकले आफ्नो कार्यविधि पारित गरेको समिति संयोजक सूर्यबहादुर थापाले जानकारी दिए ।
समिति बैठकले आफ्नो कामलाई अघि बढाउनका लागि कार्यसूचीहरू पनि तय गरेको छ । संघीय सहकारी मन्त्रालय, सहकारी विभाग, सहकारी बोर्ड, समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिसहितका निकायहरूसँग छलफल गर्ने र अहिलेको सहकारीको समस्याको बारेमा, बचत अपचलन, दुरुपयोगको बारेमा र समग्र अवस्थितिको बारेमा जानकारी लिने र त्यस आधारमा अरू सूचना, तथ्यहरु लिने कामहरु पनि गर्ने गरी कार्यसूची तयार गरिएको संयोजक थापाले बताए ।
