विदेशमा जानेहरुलाई सामाजिक सुरक्षा योजनामा अनिवार्य आबद्ध हुनुपर्ने व्यवस्था भएका कारण वैदेशिक रोजगारीमा रहेकाभन्दा श्रम स्वीकृति लिएर जाने श्रमिकहरुको संख्या बढी छ । विदेशमा काम गरिरहेका श्रमिकहरु पनि नवीकरणका क्रममा सुरक्षा योजनामा आबद्ध हुने क्रम बढ्दो छ ।-विवेक पन्थी , प्रवक्ता, सामाजिक सुरक्षा कोष
काठमाडौं- वैदेशिक रोजगारीमा जाने दुई लाखभन्दा बढी नेपाली श्रमिक योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा योजनामा आबद्ध भएका छन् । सरकारले विशेष महत्वका साथ रोजगारीका लागि विदेश जाने नेपाली श्रमिकलाई लक्षित गरी सञ्चालनमा ल्याएको यस योजनामा दुई लाख पाँच हजारभन्दा बढी श्रमिक आबद्ध भएको कोषले जानकारी दिएको छ ।
यस योजनामा सहभागी भएबापत झण्डै तीन महिनाको अवधिमा श्रमिकले ३५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रकम योगदान गरेको कोषले जनाएको छ । सरकारले वैदेशिक रोजगारीमा जानका लागि श्रम स्वीकृति लिन सामाजिक सुरक्षा योजनामा अनिवार्य योगदान गर्नुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । सोहीअनुरुप विदेश जाने संख्या र रकममासमेत वृद्धि भएको बताइएको छ ।
योजना सञ्चालन भएयता चैत, वैशाख र जेठमा गरी तीन महिनाको अवधिमा एक लाख ७५ हजारभन्दा बढी नेपाली रोजगारीका लागि विदेश गएको सरकारी तथ्यांक छ । त्यस्तै असार १० गतेसम्म २० हजारभन्दा बढीले श्रम स्वीकृति लिइसकेको विभागले जनाएको छ । अहिलेसम्म पाँच हजारको हाराहारीमा विदेशमा रहेका श्रमिकहरुले पनि सामाजिक सुरक्षा योजनामा सहभागिता जनाएको कोषका प्रवक्ता विवेक पन्थीले बताए ।
‘विदेशमा जानेहरुलाई सामाजिक सुरक्षा योजनामा अनिवार्य आबद्ध हुनुपर्ने व्यवस्था भएका कारण वैदेशिक रोजगारीमा रहेकाभन्दा श्रम स्वीकृति लिएर जाने श्रमिकहरुको संख्या बढी छ,’ उनले भने, ‘विदेशमा काम गरिरहेका श्रमिकहरु पनि नवीकरणका क्रममा सुरक्षा योजनामा आबद्ध हुने क्रम बढ्दो छ ।’ विदेश रहेका श्रमिकलाई अबका दिनमा अझै बढी योजनामा आबद्ध गराउन जानकारीमूलक सन्देश प्रवाह गर्न कोषले आवश्यक तयारी गरिरहेको पन्थीले जानकारी दिए ।
कोषले २०७९ चैत ८ गतेदेखि सञ्चालनमा ल्याएको यस योजनामा वैदेशिक रोजगारी र विदेशमा स्वरोजगार रहेका झण्डै २२ लाख नेपालीलाई समेट्ने लक्ष्य राखेको छ । सामाजिक सुरक्षा योजनामा आबद्ध हुन चाहने श्रमिकले मासिक न्यूनतम दुई हजार दुई रुपैयाँ योगदान गर्नु पर्नेछ भने अधिकतम २८ हजार १५५ रुपैयाँसम्म योगदान गर्न सक्नेछन् ।
सरकारले कोषमा छ महिनासम्मको एकमुष्ट रकम जम्मा गरे १० प्रतिशत छुट दिने व्यवस्था गरेको छ । श्रमिकले न्यूनतम पारिश्रमिकको २१.३३ प्रतिशत कोषमा योगदान गर्नुपर्नेछ । सरकारले नौ हजार ३८५ रुपैयाँ न्यूनतम पारिश्रमिक निर्धारण गरेको छ ।
सुरक्षा योजनामा आबद्ध हुनेमा सबैभन्दा बढी मलेसिया जाने श्रमिक रहेको कोषले जनाएको छ । जेठ मसान्तसम्म मलेसिया जाने ४० हजारभन्दा बढी श्रमिकले कोषमा योगदान गरेका छन् । त्यस्तै कतार दोस्रो स्थानमा रहेको छ, त्यहाँ गएका झण्डै ३० हजार श्रमिकले योगदान गरेका छन् । तेस्रोमा युएई जाने २८ हजार श्रमिक सामाजिक सुरक्षा योजनामा आबद्ध भएका छन् ।
त्यस्तै साउदी जाने २५ हजार ८३४, कुवेत जाने आठ हजार, रोमानिया जाने चार हजार ५००, ओमान जाने एक हजार १०० र कोरिया जाने छ हजार २८२ रहेका छन् । सामाजिक सुरक्षा योजनामा खाडी र मलेसियामात्र नभई युरोप, अमेरिकालगायतका मुलुकमा रोजगारीका लागि जाने श्रमिकमा पनि आबद्ध भएको कोषले जनाएको छ ।
सामाजिक सुरक्षा योजनामा आबद्ध भएपछि वैदेशिक रोजगारीमा रहेका श्रमिकले दुर्घटना तथा अशक्तता सुरक्षा, आश्रित परिवार सुरक्षा र वृद्धावस्था सुरक्षा सुविधा पाउने छन् । योगदानकर्ताले आफूले जम्मा गरेको रकम र कोषले लगानी गर्ने उक्त रकमबाट प्राप्त हुने प्रतिफललाई जोडेर हुन आउने कूल योगदान रकम एकमुष्ठ लिने वा सो रकमलाई १६० ले भाग गर्दा हुन आउने रकमलाई वृद्धावस्थामा निवृत्तिभरणबापत मासिकरुपमा लिन पाउने कोषले व्यवस्था गरेको छ ।
यतिमात्र नभई कुनै कारण योगदानकर्ता दुर्घटनामा परे एक लाख रुपैयाँसम्म उपचार खर्च पाउनेछन् । त्यस्तै विदेशमा रहेका योगदानकर्ताको मृत्यु भएमा निजको पति वा पत्नीले निवृत्तिभरण, सन्ततिलाई शैक्षिक वृत्ति र अन्तिम संस्कार खर्च उपलब्ध गराउने कोषले जनाएको छ ।
-1745656903.jpeg)